Rusland en Iran hebben een overeenkomst gesloten om in hun lokale valuta te handelen in plaats van in de Amerikaanse dollar, zo melden de Iraanse staatsmedia. Beide landen zijn onderworpen aan Amerikaanse sancties. “Banken en economische actoren kunnen nu infrastructuren, waaronder niet-SWIFT interbancaire systemen, gebruiken om in lokale valuta te handelen”, aldus de Iraanse staatsmedia.

Moskou werkt de laatste tijd nauw samen met Teheran, terwijl Iran in november onthulde dat het Rusland zou voorzien van Su-35 straaljagers, Mi-28 aanvalshelikopters en Yak-130 pilotentrainingsvliegtuigen. De mondiale drang naar de-dollarisering is al jaren aan de gang, waarbij BRIC-landen en de zogenaamde pariastaten proberen de Amerikaanse dollar te verruilen ten gunste van andere valuta.

In 2019 verklaarde Putin dat de tijd rijp was om de rol van de dollar in de handel te herzien. Destijds beschouwden Rusland en China de overstap naar de euro, de op één na meest dominante munt ter wereld, als een aanvaardbare patstelling, met als uiteindelijk doel het gebruik van hun eigen munt.

Eerder dit jaar betaalde Rusland dividenden uit de olieprojecten Sakhalin 1 en 2 in Chinese yuan in plaats van in de dollar. Vorig jaar werd Rusland afgesloten van de door de Amerikaanse dollar gedomineerde mondiale betalingssystemen na ingrijpende sancties naar aanleiding van de oorlog in Oekraïne.

Rusland heeft verklaard dat het de Amerikaanse munt niet langer zal accepteren als betaalmiddel voor zijn energiegrondstoffen, maar in plaats daarvan zal overstappen op Chinese en Emirati-valuta. De mondiale de-dollariseringsinspanningen hebben echter weinig vruchten afgeworpen, aangezien de overgrote meerderheid van de grensoverschrijdende transacties waarbij BRICS-leden betrokken zijn, nog steeds in dollars worden gefactureerd. Voor het uitwisselen van lokale valuta van BRICS-leden met elkaar en met andere valuta’s van opkomende markten is het vaak nodig dat de dollar als intermediair wordt gebruikt.

Bovendien luidt een groot deel van de publieke en private schulden in deze economieën in dollars. De relatieve stabiliteit van de dollar in vergelijking met veel lokale valuta, maakt de dollar aantrekkelijker als betaalmiddel in de grensoverschrijdende handel. Het wijdverbreide gebruik van de dollar in deze gevallen heeft een zelfversterkend effect, waardoor de dollar zijn dominante mondiale rol behoudt en pogingen om de dollar te de-dollariseren worden belemmerd.