De situatie die zich in Oekraïne ontvouwt, kan niet op dit halfrond plaatsvinden. Dat waren de woorden van de Guyaanse president Irfaan Ali afgelopen woensdag, toen hij de agressieve houding van Venezuela en de pogingen om twee derde van het grondgebied van zijn land in beslag te nemen, besprak.
Rusland viel Oekraïne in 2022 binnen in een escalatie van de Russisch-Oekraïense oorlog die in 2014 begon. De invasie was de grootste aanval op een Europees land sinds de Tweede Wereldoorlog. Gezien het feit dat president Nicolás Maduro en de Russische president Vladimir Putin nauwe bondgenoten zijn, werd Ali gevraagd of hij gelooft dat de acties van Putin in Oekraïne, de acties van Maduro tegen Guyana ‘’mogelijk maken’’.
Ali zei: “Dit is een andere denkrichting, dat president Maduro voorbeelden haalt uit wat er in Oekraïne is gebeurd. Maar wij zijn van mening dat we een situatie als Oekraïne op dit westelijk halfrond niet kunnen toestaan. We kunnen de annexatie van ons grondgebied niet toestaan, dat zou iets zijn waar we nog nooit aan hebben gedacht en zal de stabiliteit en de vrede verstoren waar we om bekend staan.’’
Er wordt vermoed dat veel van de acties van president Maduro het resultaat zijn van de komende verkiezingen. Omdat hij een sterke tegenstander van de oppositie is, zijn analisten van mening dat hij in zijn poging om aan de macht te blijven, probeert een nationalistische beweging op gang te brengen met behulp van de grenscontroverse bij Essequibo. En op dit punt is Ali het daarmee eens. Maar volgens hem is de binnenlandse politiek van Venezuela een “Venezuela-kwestie” die Guyana niet aangaat. Ali zei dat Venezuela met zijn acties rechtstreeks probeert instabiliteit in de regio te creëren en dat dit iets is waar de VS over na moeten denken met mogelijke sancties in gedachten.
‘Ik denk dat de VS dit in overweging moeten nemen. We verwachten dat president Biden zal kijken naar het gedrag van Venezuela in relatie tot de sancties zelf”, verklaarde hij.
President Maduro trotseerde het bevel van het Wereldgerechtshof om de grenscontroverse met Guyana niet verder te verergeren en onthulde dinsdag een opnieuw getekende kaart van zijn land, waarop de regio Essequibo is opgenomen. Deze onthulling viel samen met zijn uitvaardiging van richtlijnen om nieuwe bestuursorganen op te richten die verantwoordelijk zijn voor het verlenen van vergunningen voor de exploratie van olie, gas en mineralen in het Essequibo-gebied. Daarnaast stelde hij wetgeving voor die gericht was op het aanwijzen van ecologisch beschermde zones, waarbij hij hun potentiële rol als centra voor toerisme en behoud van biodiversiteit in ogenschouw nam.
Ali reageerde heftig en hield dinsdagavond laat een toespraak voor de natie, waarin hij de actie aan de kaak stelde. Hij benadrukte dat deze stap een directe bedreiging vormt voor de territoriale integriteit en soevereiniteit van Guyana, en bestempelt die als een schending van de charters van de Verenigde Naties en de Organisatie van Amerikaanse Staten. Ali uitte zijn diepe bezorgdheid en onderstreepte de onwankelbare inzet van Guyana om zijn territoriale verdediging te versterken door de voorzorgsmaatregelen te verscherpen.
Ali benadrukte dat de Guyanese regering actief samenwerkt met mondiale belanghebbenden en de secretaris-generaal van de VN en de wereldleiders waarschuwt voor de dreigende acties van Venezuela, die als een duidelijke schending van het internationaal recht worden beschouwd. Op zoek naar steun van cruciale bondgenoten en internationale organisaties heeft Guyana contact opgenomen met CARICOM, de OAS, het Gemenebest, de Verenigde Staten, Brazilië, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk.