President Nicolas Maduro van Venezuela bevestigde in een bericht van 7 november op X (voorheen Twitter) opnieuw de afwijzing door het land van de jurisdictie van het Internationaal Gerechtshof (ICJ) om de territoriale controverse met Guyana op te lossen. “Laat niemand in de war raken! Venezuela heeft het Internationaal Gerechtshof nooit geaccepteerd”, zei Maduro. Dit komt slechts enkele dagen voordat het ICJ op 14 november 2023 openbare hoorzittingen zal houden in het Vredespaleis in Den Haag over het geplande referendum van Venezuela. Voorafgaand hieraan heeft hij gezegd dat Venezuela het Internationaal Gerechtshof nooit zal erkennen als middel om de controverse op te lossen.

Het ICJ, ook bekend als het Wereld-gerechtshof, heeft deze hoorzittingen gepland met betrekking tot het verzoek om voorlopige maatregelen dat Guyana op 30 oktober 2023 heeft ingediend. Dit verzoek houdt verband met de overkoepelende zaak waarin de geldigheid van de scheidsrechterlijke uitspraak van 3 oktober in twijfel wordt getrokken.

De urgentie van het verzoek van Guyana is te danken aan een recente actie van de Venezolaanse regering. Op 23 oktober 2023 kondigde de Nationale Kiesraad van Venezuela zijn voornemen aan om op 3 december 2023 een ‘Consultatief Referendum’ te houden. Dit referendum omvat vijf vragen die bedoeld zijn om publieke steun te verwerven voor Venezuela om zich terug te trekken uit de huidige procedure voor het Hof en in plaats daarvan eenzijdige maatregelen om de controverse ‘op te lossen’. Hiervan heeft de meest controversiële vraag betrekking op de schijnbare bedoeling van de Venezolaanse regering om de Guyana-regio Essequibo te annexeren, zoals zij beweert.

Ondanks dat het Internationaal Gerechtshof tijdens de procedure sinds 2018 tweemaal zijn besluit heeft bevestigd, blijft Maduro volhouden dat Venezuela de uitspraak van de rechtbank niet aanvaardt. Als reactie op de acties van Venezuela heeft de Nationale Vergadering van Guyana unaniem gestemd, waarmee de steun voor het standpunt van de regering over de al lang bestaande territoriale controverse met Venezuela opnieuw wordt bevestigd. Deze zeldzame consensus in de politieke arena van Guyana is een opvallend signaal van solidariteit tussen politieke partijen die bijna altijd met elkaar in strijd zijn. De motie, verdedigd door Hugh Todd, minister van Buitenlandse Zaken en Internationale Samenwerking, versterkte de steun van Guyana voor de Arbitrale uitspraak van 1899, die historisch gezien de grens tussen Guyana en Venezuela afbakende.