Vijay Chotkan, directeur van de Johan Adolf Pengel Luchthaven, maakte in juni 2023 bekend, dat mensen met valse paspoorten en visa het land uit probeerden te gaan. De Airport Security heeft volgens Chotkan, drie mannen aangehouden met valse visa. Bij nader onderzoek is gebleken, dat bedragen rond 10.000 US-dollar zijn betaald aan een medewerker of medewerkers van het Centraal Bureau voor Burgerzaken (CBB) voor het verkrijgen van de reisdocumenten. Volgens de directeur van CBB, Anastatia Kanapé, zijn er inderdaad mensen die zich schuldig maken aan het nemen van steekpenningen, maar blijft het bewijsmateriaal uit om ernstige maatregelen te kunnen treffen tegen hen. De minister van Binnenlandse Zaken, Bronto Sommohardjo, heeft in navolging hiervan beloofd dat er zeker koppen zullen rollen in de kwestie van valse paspoorten. Volgens Chotkan is dit niet de eerste keer, dat mensen met valse paspoorten inclusief verleende malafide visa zijn aangehouden en worden er zelfs bedragen genoemd, waarvoor de valse documenten werden gekocht. Het gaat in dezen om bedragen die rond de 10.000 US-dollar liggen en die voornamelijk door Chinezen worden betaald. Ze zouden het land binnen zijn gekomen met Chinese reisdocumenten en daarna doorreizen met een Surinaams paspoort. Het vermoeden bestaat volgens Chotkan, dat dit te maken heeft met een ondergronds crimineel netwerk.
In navolging hiervan reageerde Robert J. Faucher, ambassadeur van de Verenigde Staten van Amerika hierop, en stelde alvast dat de Amerikaanse overheid ook gelijk meer informatie en details heeft gevraagd toen zij dit nieuws hoorde. Tot juli wachtte de ambassadeur nog steeds op meer informatie over deze kwestie en wij vragen ons af, of er überhaupt een follow up is gekomen vanuit de Surinaamse overheid. Wij vinden dit namelijk een zeer ernstige zaak en hopen dat de regering wel komt met een degelijke verklaring. Want toen het nieuws werd uitgebracht, werd van deze kwestie had iedereen wat te zeggen en was de regering bereid de zaak tot in de finesses te onderzoeken, maar we leven nu al weer een maand verder en het is muisstil. De technische assistentie of het rechtshulpverzoek, dat een gezamenlijke operatie ten goede zou moeten komen of de wetshandhaving in het algemeen zou versterken, is ondanks het hoge profiel van het probleem, niet merkbaar.
In de VS is er volgens de Amerikaanse ambassadeur, tot nu toe geen melding gemaakt dat er daar mensen zijn aangehouden, die met valse Surinaamse paspoorten proberen te reizen. Daarvoor hebben de Amerikanen wel verschillende manier om te controleren of documenten authentiek zijn. Bij de paspoortcontrole zijn er genoeg biometrische controles die gekoppeld zijn aan een database en die kunnen te allen tijde geraadpleegd worden, wanneer er enige twijfel is over de authenticiteit van de reisdocumenten. Dit is natuurlijk het systeem in de VS, maar wat is er gebeurd met het Border Management Systeem in Suriname, dat in oktober 2012 officieel in gebruik werd genomen, om zo de overheid in staat te stellen, een betere controle uit te oefenen op al het binnenkomende en uitgaande verkeer op de grensposten? Helaas voldoet dit systeem na ruim tien jaar nog steeds niet aan de hedendaagse maatstaven, of is dit bewust de bedoeling? In Suriname is het systeem nog steeds niet zover gemoderniseerd dat passagiers onderworpen kunnen worden aan een biometrische verificatie. De biometrische authenticatie maakt gebruik van fysieke of gedragskenmerken zoals gezichtsherkenning, irisscans en vingerafdrukken om gebruikers te identificeren en te authentiseren. Het hebben van een biometrisch paspoort is daarom ook genoemd als één van de voorwaarden die gesteld worden voor Surinamers om eventueel visumvrij te kunnen reizen naar de Europese Unie. Daarnaast is de versterking van de Anti-corruptie Unit een voorwaarde voor CFATF, IMF en onze relatie met ontwikkelingsbanken. Vooralsnog zijn de Surinaamse paspoorten niet biometrisch afleesbaar, waardoor bij het veranderen van de naam of identiteit, deze normaal worden geaccepteerd door het systeem. Er is werk aan de winkel als wij willen dat er in de komende jaren sprake zal zijn van visumvrij reizen met een Surinaams paspoort.