Surinaamse autoriteiten grijpen niet in bij illegale dierenhandel

Een onderzoeksteam dat bestaat uit experts op het gebied van natuurcriminaliteit in Suriname, heeft jaguar-smokkelnetwerken in Zuid-Amerika gevolgd en gedocumenteerd. De netwerken, genaamd SA1 en SA18, opereren in Suriname en worden aangestuurd door opzichters uit China. Het onderzoek leverde gedetailleerde informatie op over beide netwerken, hun smokkelroutes, hun operationele methoden en details over de convergentie van deze handel met andere ernstige misdrijven, waaronder mensenhandel, illegale mijnbouw en het witwassen van geld.

Zo onthulde het onderzoeksteam dat illegale mijnbouw een belangrijke relatie onderhoudt met de jaguarhandel. De specialisten ontdekten dat enkele goudzoekers zijn gerekruteerd om jaguars te doden in gebieden dicht bij de grens met Brazilië. Leden van het criminele netwerk SA18, bezoeken deze mijnsites één keer per jaar, terwijl leden van het criminele netwerk SA1, ook op jaguars jagen in Apoera, dicht bij de grens met Guyana, waar een van de medewerkers van de mensenhandelaars een houtfabriek exploiteert.

“Mijnbouw en de jaguar-handelsindustrie zijn beide behoorlijk winstgevend. Deze mensen maken praktische keuzes: het is niet heel vreemd dat ze deze twee dingen combineren. Ze staan in dezelfde ruimte en de dieren staan ‘in de weg’. Door ze te doden, kunnen ze meer geld verdienen”, zegt Liliana Jauregui, een specialist in milieurechtvaardigheidszaken voor het IUCN Nationaal Comité van Nederland en leider van het Operation Jaguar-project.

Bronnen die samenwerken met Earth League International (ELI), zeiden dat Chinese kopers vaak per helikopter of boot op een jachtterrein aankomen en vervolgens off-road voertuigen naar een goudmijn in de bergen rijden. Wanneer dit gebeurt, worden jaguarproducten duurder zodra ze kopers in Paramaribo, de hoofdstad van Suriname, bereiken en zijn ze gelijk aan – of meer dan – goud waard als ze in China worden verkocht.

Ook werd bevestigd dat het transport van jaguarproducten vanuit Suriname naar Azië via Nederland en in mindere mate via de Verenigde Staten verloopt. Om dit te bereiken, maken de criminelen volgens specialisten gebruik van hiaten in het systeem. Zo identificeerde ELI’s onderzoek naar SA18 enkele handelaren die beschikken over een ruime voorraad aan jaguarhoektanden en haaienvinnen in de hoofdstad van Suriname. Een van hen werkt op de afdeling douane-inklaring om ervoor te zorgen dat containers met illegale producten van wilde dieren die uit China aankomen, niet worden geïdentificeerd.

“Er is een bron die zelfs zegt dat men met de goederen via Schiphol Airport, de Nederlandse hoofdluchthaven, kan komen; dit laat zien dat er een structuur is die dit mogelijk maakt”, zegt Jauregui.

De convergentie van misdaden

Het ELI-team suggereerde dat de traditionele wetshandhavingsbenaderingen die zich richten op geïsoleerde illegale bedrijven in Suriname – en in andere landen waar ook jaguarhandel plaatsvindt, zoals Ecuador, Peru en Bolivia – niet langer geschikt zijn om de complexiteit van de georganiseerde misdaad te begrijpen en aan te pakken. Voor deze criminelen is de handel in jaguars slechts een bedrijf en niet erger dan andere misdaden die ze begaan. Om die reden noemen experts dit een ‘convergentie van misdaden’, omdat ze uiteindelijk allemaal in dezelfde handen samenkomen.

De problemen rond de strijd tegen de illegale handel in jaguars liggen niet in de wetten van de betrokken landen – aangezien ze goed geschreven en goed gedefinieerd zijn – maar in de handhaving ervan en in de zwakke onderzoekscapaciteiten van de autoriteiten.

Bij het bespreken van deze convergentie van misdaden is het logisch om andere wetshandhavingsinstanties erbij te betrekken die normaal gesproken geen onderzoek doen naar misdaden tegen wilde dieren en planten. Exclusief samenwerken met verschillende ministeries van milieu – die vaak zelf weinig kunnen doen – zou ertoe kunnen leiden dat dezelfde verdachten betrokken zijn bij aanverwante misdaden. Er werd ontdekt dat de handelaars niet alleen natuurcriminaliteit plegen en delen van andere soorten verhandelen, zoals haaienvinnen, schildpadden en zeepaardjes, maar ook dat in het geval van Suriname, deze netwerken ongeveer 500.000 dollar per dag witwassen, legale bedrijven exploiteren als dekmantel en hebben visa om de Verenigde Staten binnen te komen en te verlaten.

Autoriteiten die geen actie ondernemen

De specialisten die het onderzoek hebben uitgevoerd, legden uit dat het tot nu toe alleen mogelijk is geweest om de openbare gegevens en enkele aanvullende details aan de Surinaamse autoriteiten te verstrekken, omdat het gevoelige, gedetailleerde informatie betreft die mensen in gevaar kan brengen.

“Op de Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora  (CITES), werd een eerder rapport afgeleverd dat verband hield met de convergentie van misdaden, en het is dezelfde informatie; zelfs enkele citaten uit bronnen worden gedeeld. Deze informatie werd aan milieuautoriteiten uit Suriname overhandigd. Tot nu toe hebben we echter niet de kans gehad om de andere informatie in te dienen, omdat dat een ander type proces vereist, meer politiek en diplomatieker; het land heeft op dit moment andere prioriteiten”, zei Jauregui.

Over het algemeen zijn onderzoekers van ELI dit probleem tegengekomen in de landen die ze hebben onderzocht. Met name in Suriname was het echter moeilijk om de betrokken personen en de juiste manieren om actie te ondernemen te identificeren. Tot nu toe zijn er geen arrestaties verricht.

“Er zijn veel problemen en we willen geen vertrouwelijke informatie over machtige mensen geven aan iemand die corrupt is, of aan iemand die eerlijk is, maar geen macht heeft en er niets aan kan doen. Vroeg of laat kan de informatie de criminelen bereiken”, zegt Marc Hoogeslag, de coördinator van het grondaankoopfonds en een ambtenaar van Operatie Jaguar.

Aanbevelingen om illegale handel te stoppen

Het openbare document bevatte verschillende gedetailleerde aanbevelingen aan de Surinaamse regering. Een aanbeveling is dat er voldoende financiële en personele middelen worden geïnvesteerd. “Dat is heel makkelijk gezegd, maar tegelijkertijd vertellen we ook aan internationale autoriteiten en potentiële internationale financiers dat de regering van Suriname hiervoor steun nodig heeft”, aldus Jauregui.

Crosta, de oprichter en directeur van ELI, benadrukte met klem dat mensenhandel en stroperij een bedreiging vormen voor het voortbestaan van de jaguar op de lange termijn. Hij zei dat lichaamsdelen van jaguars in China als tijgerdelen worden verkocht, en voegde eraan toe dat er 100 jaar geleden 100.000 tijgers in het wild leefden en dat er nu minder dan 4.000 zijn. “We willen niet dat wat er met de tijger is gebeurd, ook met de jaguar gebeurt”, zei Crosta.

Volgens Jauregui is de situatie op het hele continent buitengewoon nijpend. “Er gebeuren veel dingen tegelijk. Hoewel je een overvloedige biodiversiteit hebt, met veel soorten die emblematisch en waardevol zijn, zijn er plannen voor ontwikkeling en investeringen, maar bijna geen wetshandhaving voor dit soort misdaad, met zeer lage straffen. Er is weinig belangstelling; de prioriteit is laag. Dit alles samen is wat ik de ‘perfecte storm’ noem’’, zei Jauregui.

Bron: https://news.mongabay.com/2023/08/researchers-detect-two-of-surinames-most-powerful-jaguar-trafficking-networks/