Gezondheid is tijdelijk, betrekkelijk en aan bederf onderhevig. Elk van ons doet er goed aan zich dat te herinneren, wanneer een schaarste aan pijnstillers, operaties van levensbelang uitstelt. Wanneer overwerkt personeel de lokroep van een betaalbaar, bestaanbaar leven op de eilanden niet langer kan weerstaan. Wanneer de minister met zijn ondergeschikten over straat rolt via nationale media. Wanneer het broeinest aan ongepast puberaal vrouwonvriendelijk roofdier gedrag aan de Derbystraat, het Fonds dat de meest kwetsbaren van zorg moet garanderen, blijft teisteren.
Een Covid-19-fonds van honderden miljoenen is uitgezonderd van budgetregels, comptabiliteit en verantwoording. En leeggezogen als een milkshake in de hete zon. De noodremmen en alarmbellen zijn inmiddels stuk gerinkeld. Artsen, ziekenhuizen, verpleging, vakbonden hebben al maanden en weken geleden verduidelijkt, dat heldhaftigheid en opoffering geen levens kunnen redden als basale benodigdheden ontbreken. De halfhartige ontkenning dat onnodige levens verloren gaan, wordt nauwelijks met meer dan formaliteit, lippendienst bewezen door de verantwoordelijke beleidsmakers.
Het vertrouwen van het staatshoofd in het niveau van de door hem aangestuurde en gecureerde zorg, is zodanig, dat hij zonder blikken of blozen een koers in vrije val voor dagen achter zich liet, om zich in Europa te doen onderzoeken. Hem is de realiteit van eindeloze wachttijden, wachtlijsten, medi-cijntekorten, bijbetaling bij ieder onderdeel in het lange proces van onzekerheid, voor patiënt en voor familie, niet gegund geworden.
De pijn die niet te stillen is, is deze. Hervormer noch hervorming, plan noch uitvoering, oplossing noch besef, is ontwaakt of onderweg. Zij die zich bejammeren over de onbestuurbaarheid van wat zij verantwoordelijk zijn te besturen, hebben geen idee van hoe zelfs een reddend worden eruit zou moeten zien. Wanneer is de laatste keer, dat iemand die het beleid voor de gezondheidszorg wezenlijk kan beïnvloeden, iets anders gezegd heeft, dat zelfs een vonkje aanwakkert?
Maar wat onze volksgezondheid teistert, zijn niet slechts gapende open wonden. Het meest tragisch is de groeistoornis. Terwijl goudvelden en goudkampen in illegaliteit uitgroeien tot gouddorpen en goud-nederzettingen, met als voertaal Spaans en Portugees, met bevolkingen in de honderden en lage duizenden, terwijl verkaveling na verkaveling, van poorten voorzien of bouwval favelas in wording, verrijzen in iedere suburbane uithoek, zijn de kernen, verstoken van iedere vorm van eerstelijnszorg, een humanitaire ramp in wording. De grijze economie die zich uitbreidt als een olievlek, komt niet met waarborgen, maar met illegaliteit, gebrek aan controle en distributie in de gevoelloze klauwen van roof-bouwers.
Beleid uit de jaren nul, of zelfs een gebrek daaraan, kan de zwerm van gezondheidsrisico’s, levensstijlrisico’s en natuurlijk verloop, niet keren of verminderen. Zeker wanneer aan preventie, voorlichting, blauwe zones of meetbaarheid, niets gedaan wordt. Wie het lichtpuntje ziet, mag het aanwijzen. We hebben het allemaal heel hard nodig. Om het tijdelijk, betrekkelijk hoogste goed, nog even te kunnen koesteren.
A.A.
