HEBBEN DE BANKEN GEFAALD?

De Centrale Bank van Suriname (CBvS), beaamt dat vanaf mei 2022, de OMO’s aan effectiviteit zijn gaan inboeten, vanwege de onverwacht grote geldcreatie in de overheidsfinanciële sfeer. Dit heeft volgens de moederbank geresulteerd in een systematische “underperformance”, dat wil zeggen dat de gerealiseerde toename van de basisgeldhoeveelheid systematisch groter was dan het streefdoel. “Het doorwerken van de OMO-rentes naar depositohouders via de algemene banken (de rentetransmissie) heeft niet gewerkt, daar de meerderheid van de algemene banken de spaar-/depositorentes niet heeft verhoogd, maar ook omdat niet alle banken hebben deelgenomen aan de wekelijkse termijndepositoveilingen. Het voornaamste argument van de deelnemende banken is dat zij bij verhoging van de depositorentes, ook genoodzaakt zullen zijn om de kredietrentes te verhogen, wat het aantal niet-presterende leningen zal doen toenemen. De CBvS heeft met de uitgifte van Centrale Bank Certificaten (CBC’s) weliswaar getracht een aanzet te geven tot de verhoging van depositorentes bij banken”, aldus de CBvS. Keerpunt vraagt zich af of de OMO’s wel effectief zouden zijn geweest als er een goede overeenstemming zou zijn geweest tussen de CBvS en de lokale banken. Daarbij willen wij weten, waarom de moederbank met haar afdeling ‘toezichtbanken’, niet direct heeft ingegrepen toen het vorig jaar duidelijk werd dat de koers weer op hol sloeg. Naar onze mening is dit een zeer passieve houding van de toezichthouder en die houding zien we nog steeds, want de koers gaat richting SRD 40,- voor de USD.

De OMO’s zijn volgens de CBvS, per saldo geldverkrappend, maar voor ons is het niet duidelijk hoe dat werkt als de uitkering van de rente binnen een paar maanden geschiedt. Wij denken dat dit systeem beter zou werken als de rente pas over een paar jaar uitbetaald zou worden. Financieel deskundige en registeraccountant Hans Moison, stelde vorige week in een uitgebreid commentaar op de uitleg van de Centrale Bank over de OMO’s, dat hij de moederbank begrijpt, maar dat wil niet zeggen dat de OMO’s effectief zijn. “De Centrale Bank verwijst ook naar wet- en regelgeving waarin haar monetaire taak is vastgelegd. Daar heb ik ook begrip voor, maar dat wil ook niet zeggen dat de OMO’s effectief zijn. De Centrale Bank schetst uitgebreid de geschiedenis van de openmarktpolitiek, maar dat wil ook niet zeggen dat de OMO’s effectief zijn. Het IMF vereist volkomen terecht, dat de Centrale Bank de valutakoers en de rentetarieven van de algemene banken niet dicteert en zich beperkt tot het beïnvloeden van de omvang van de kredietverlening en de geldhoeveelheid”, aldus Moison.

GELDSCHEPPING

Moison stelde dat in de paragraaf ‘conclusie’ van het relaas van de Centrale Bank, dat de toename van de netto staatsuitgaven een van de voornaamste oorzaken van geldschepping in 2022 was. “Dan zou de Centrale Bank zich toch ook bewust moeten zijn van de enorme monetaire financiering in de afgelopen jaren en de kolossale verliezen, die hebben geleid tot vorderingen op de Staat van astronomische proporties. Het afromen van de geldmarkt is een druppel op een gloeiende plaat, wetende dat veel geld in omloop is dat zich manifesteert in de geconsolideerde Staatsschuld en andere posten op de balans van de Centrale Bank”, benadrukt Moison. Wij zijn het eens met deze beredenering van de financieel deskundige en vragen ons af, waarom niemand binnen onze moederbank beseft dat het beleid omgegooid moet worden.  Het is dan wel fijn om te weten dat de Centrale Bank toegeeft dat de waarde van de SRD in hoge mate afhankelijk is van evenwichtige staatsfinanciën en dat geldschepping OMO’s ineffectief maakt, maar waar onderneemt zij actie? Wij huiveren dagelijks bij het aantal punten dat de koers klimt. Het is zelfs zo erg dat – zie de website van de CBvS – de koers voor de euro al boven de SRD 40,- ligt. Nog een terechte opmerking van Moison is dat de Centrale Bank spoedig de jaarverslagen over 2020, 2021 en 2022 moet publiceren en haar eigen financiële positie substantieel moet versterken. Alleen zo zal het vertrouwen in de SRD terugkeren. De publicatie van de jaarverslagen van de afgelopen drie jaar laat inderdaad lang op zich wachten en wij willen absoluut niet bitter en negatief klinken, maar wij vragen oprecht naar transparantie en duidelijkheid. Wij verwachten prudent beleid en geen Hoefdraad taferelen!