Ginmardo Kromosoeto, ex-directeur van de Surinaamse Postspaarbank (SPSB), sroto baka. ‘KROMOSROTO’, was een van de reacties die kwam vanuit de samenleving, nadat op woensdag 30 maart bekend werd dat de ex-SPSB- directeur wederom was aangehouden. Voor Keerpunt was deze benaming zeer toepasselijk, aangezien wij zijn aanhouding al zagen aankomen en niet anders hadden verwacht van het Openbaar Ministerie (OM). Het OM is onlangs teruggekomen op een eerder besluit en heeft Kromosoeto wederom in verzekering gesteld na een gerechtelijk onderzoek. Het OM had in januari dit jaar al gesteld, dat de strafeis tegen Robert van Trikt, ex-governor van de Centrale Bank van Suriname (CBvS) en de ex-directeur van de SPSB, nog steeds recht overeind staat. Tegen Van Trikt werd acht jaar gevangenisstraf, gevangenneming en een boete van SRD 500.000, subsidiair zestien maanden hechtenis gelast en tegen Kromosoeto vijf jaar gevangenisstraf, gevangenneming en een boete van SRD 150.000, subsidiair twaalf maanden hechtenis. Beiden wa-ren het niet eens met het vonnis en tekenden appel aan, doch het OM is in hoger beroep niet afgeweken van het eerder gewezen vonnis.

SPSB corrupt orgaan

Keerpunt heeft altijd gezegd, dat het een grote fout was geweest toen Kromosoeto in mei 2020 door de Raad van Toezicht van de Surinaamse Postspaarbank (SPSB), wederom de leiding over de bank kreeg. De raad had dit besluit genomen naar aanleiding van de uitslag van de onderzoeksrapporten van de accountants. Wij van Keerpunt waren toen al van mening, dat het absurd was dat de leiding van de SPSB opnieuw overgedragen werd aan Kromosoeto onder wiens leiding (en naar wiens gelieerde eigen rechtspersonen) miljoenen zijn verdwenen, omdat uit accountantsrapporten geen strafrechtelijk vervolgbaar handelen zou blijken. Vooral omdat er in april 2019 berichten waren verschenen op sociale media inzake vermeende malversaties bij de SPSB. Er waren miljoenen overgemaakt naar de rekening van Kromosoeto en andere personen en wij konden ons niet voorstellen dat dit niet tot in de puntjes werd onderzocht. Er waren zoveel personen bevoordeeld, dat wij het schandalig vonden dat niemand was aangehouden voor het verdwijnen van miljoenen aan staatsgelden. Maar anno 2023 kunnen wij gerust stellen, dat het recht zal zegevieren.

De man die voorlopig in vrijheid was gesteld, is wederom aangehouden en wij hebben hoop dat hiermee een goed voorbeeld wordt genomen aan het feit dat zijn daden alles behalve correct waren. Volgens kantonrechter Maytrie Kuldipsingh die de Centrale Bankzaak heeft behandeld, is reeds bewezen dat Kromosoeto, Van Trikt, Gillmore Hoefdraad (ex-minister van Financiën) en Faranaaz Alibaks-Hausil (ex-directeur Legal, Compliance & International Affairs van de CBvS), zich bezig hebben gehouden met onrechtmatige trekkingen van gelden bij de CBvS. Volgens Kuldipsingh gaat het om ‘’een duurzaam samenwerkingsverband tussen één of meer personen’’. Kuldipsingh stelde, dat er SRD 3 miljard aan blanco kredieten is verstrekt aan het ministerie van Financiën. De kantonrechter motiveerde dat elk van de verdachten een afzonderlijke bijdrage heeft geleverd. Kromosoeto is daarom aangemerkt als medepleger. Hij is een publieke functionaris, derhalve is de Anti-corruptiewet op hem van toepassing. Volgens Kuldipsingh is ook het bewijs geleverd voor medeplichtigheid aan ambtsverduistering. Kuldipsingh verklaarde, dat de SPSB ten tijde van Kromosoeto, functioneerde als ‘’een corrupt orgaan’’. Ook Cynthia Klein, hoofdofficier van Justitie (OvJ), heeft in de CBvS-strafzaak in augustus 2021 geconcludeerd, dat de ex-SPSB-directeur medeplichtig is bij de verkoop van een groot aantal overheidspanden. Kromosoeto heeft tijdens het proces, stelselmatig verklaard dat hij onschuldig is. Naar zijn zeggen, voerde hij opdrachten uit voor de staat. Hij verklaarde zelfs, dat hij voor het karretje van Hoefdraad werd gespannen en dat hij de instructies van de ex- minister van Financiën heeft opgevolgd. Volgens verklaringen van Kromosoeto, heeft Hoefdraad hem benaderd voor het verrichten van handelingen, onder andere een of meer hypotheken te vestigen, waardoor hij ook actief betrokken raakte bij de uitvoering. Wij zijn van mening, dat Kromosoeto een enorme bijdrage heeft geleverd bij deze nadelige transacties voor de Centrale Bank en daardoor wel betrokken was bij de nadelige transacties/ handelingen bij de verkoop van ‘staatspanden’. Voor het uitvoeren van transacties van de overheidspanden is in opdracht van de toenmalige minister van Financiën, een lege N.V. opgericht. Als je dan nog niet door hebt wat er aan de hand is, dan willen wij bijna stellen, dat Kromosoeto blindelings vertrouwen had in Hoefdraad.

Robert Putter

In februari 2021 werd Kromosoeto door de rechter geconfronteerd met getuigenverklaringen van personeel van de SPSB over de declaraties van consultant Robert Putter. Hij verklaarde dat Putter bedragen van USD 9.000 tot USD 10.000 per maand ontving die niet onderbouwd waren. Volgens Kromosoeto, waren de declaraties die hij ontving van Putter, een urenverantwoording die gebonden was aan specifieke projecten. Een getuige verklaarde ook dat ex-SPSB-directeur een grote sponsor was van de staat, want hij verleende zijn medewerking voor het taxeren van andere overheidspanden voor de staat. Die taxatierapporten zijn ook door SPSB betaald. Kromosoeto denkt dat hij een loopje kan nemen met de intelligentie van onze  rechters, maar die hadden hem al door, want de hoofdofficier van Justitie concludeerde in haar requisitoir van mei 2021, dat Kromosoeto een bewuste samenwerking met Putter en Hoefdraad is aangegaan, en dat zulks nadelige gevolgen voor de economie van Suriname heeft gehad.

In het onderzoek naar de voortvluchtige ex-minister van Financiën, Gillmore Hoefdraad, zoekt de politie sinds 2021 ook de Nederlander Robert Putter. Hij was beleidsadviseur van de Centrale Bank van Suriname en adviseur van de SPSB. Het Openbaar Ministerie heeft in augustus 2020, een officieel opsporingsbericht uit laten gaan voor Putter. De Nederlander bleek in eerste instantie adviseur van de voortvluchtige ex-minister Hoef-draad te zijn en naderhand adviseur van de moederbank. De naam van Putter wordt sinds het strafrechtelijk onderzoek genoemd in de processen-verbaal van de ex-directeur Legal Compliance & International Affairs van de CBvS, Faranaaz Hausil en die van de ex-directeur van de SPSB, Ginmardo Kromosoeto met betrekking tot de verkoop van de ‘overheidspanden’ aan de moederbank. Ook verscheen zijn naam in 2018 in de media, toen er malversaties werden geconstateerd bij de SPSB. Putter was ook bekend in de financiële wereld als adviseur, want hij bracht met een van zijn ondernemingen onder de naam Latin Capital Investment, adviezen uit en wist hierdoor ook hoe de pensioenfondsen omgingen met het geld. Naar verluidt, heeft Putter aan verschillende pensioenfondsen die gekoppeld zijn aan staatsbedrijven, advies gegeven, om zo beleggingen en investeringen te plegen.