De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, Wopke Hoekstra, heeft deze week de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal middels een schrijven geïnformeerd over het steunverzoek van Suriname aan Nederland naar aanleiding van de onlusten die plaatsvonden op 17 februari 2023 mede namens de minister van Justitie en Veiligheid, de minister van Defensie en de minister voor Rechtsbescherming.

Het schrijven luidt als volgt:

Ontwikkelingen Suriname

Op vrijdag 17 februari jl. is een vreedzame demonstratie die bij het parlement in Paramaribo begon, ontaard in geweld en vernielingen, waarbij het parlement werd bestormd. Ook vonden ongeregeldheden en plunderingen elders in de stad plaats en werd een aantal journalisten aangevallen. Tegen het einde van de dag wist de politie de orde te herstellen.

De Surinaamse regering kondigde een avondklok af voor de binnenstad van Paramaribo en er werden andere beperkende maatregelen ingesteld, zoals wegversperringen. Het merendeel hiervan werd op zondag 19 februari jl. weer opgeheven. Tevens kondigde de President van Suriname aan in dialoog te gaan met verschillende belangengroepen.

In Suriname groeit de onvrede met het beleid van de huidige regering. Grote delen van de bevolking lijden zwaar onder de economische situatie waarbij nog geen keerpunt in zicht is. Zo hebben de maatregelen die de regering moet nemen in het kader van het Internationaal Monetair Fonds (IMF)-programma, zoals het afbouwen van subsidies op brandstof, kookgas en elektriciteit, een grote impact op de Surinaamse samenleving. Daarnaast bedroeg de gemiddelde inflatie in 2022 55%; groente en fruit werden zelfs 80 procent duurder ten opzichte van een jaar eerder.

Contacten

Naar aanleiding van deze recente ontwikkelingen heb ik in het weekend van 18 februari telefonisch contact gehad met mijn ambtgenoot minister Ramdin, waarin hij de situatie toelichtte en verzocht om materiële steun t.b.v. de handhavingsdiensten. In dat gesprek, en ook publiekelijk, heb ik steun uitgesproken voor de democratische orde en rechtsstaat in Suriname en tevens aangegeven het steunverzoek in overweging te nemen. Op vrijdag 24 februari jl. vond een gesprek plaats tussen minister Yeşilgöz-Zegerius en haar ambtgenoot minister Amoksi, waarin nader is ingegaan op de uitdagingen op het terrein van politie en justitie en op de specifieke terreinen waarop behoefte is aan ondersteuning.

Steunverzoek

Suriname heeft Nederland en een aantal andere landen verzocht om expertise en het doneren van materiaal aan het Korps Politie Suriname (KPS), het Nationaal Leger (NL) en het Korps Brandweer Suriname (KBS). Op donderdag 23 februari jl. ontving Nederland hiertoe ook nog een nadere uitwerking van Suriname.

Nederland heeft recent meerdere donaties gedaan aan de Surinaamse politie en het gevangeniswezen. Zo heeft de Nederlandse Politie (NP) in januari 2023 diverse middelen en basisbenodigdheden voor onder meer forensische opsporing aan KPS gedoneerd. In december 2022 is beschermende kleding aan het calamiteitenteam van de gevangenis in Suriname gedoneerd tijdens het bezoek van minister Weerwind voor Rechtsbescherming, vergelijkbaar met lichaamsbescherming die handhavingsdiensten gebruiken.

De NP, de Dienst Justitiële Inrichtingen, de Koninklijke Marechaussee (KMar), de brandweer en het ministerie van Justitie en Veiligheid en het ministerie van Defensie hebben een uitgebreide inventarisatie uitgevoerd met betrekking tot de acute materiele behoeften van Suriname. Daaruit blijkt dat Nederland, in aanvulling op hetgeen eerder is gedoneerd, op korte termijn beschermende kleding en schilden ter beschikking kan stellen. Het spreekt voor zich dat Nederland doorlopend voorraden blijft monitoren op donatiemogelijkheden aan Suriname. Daarnaast vraagt Suriname om technische assistentie. Het Makandra-programma met een budget van 10 miljoen euro, biedt een breed spectrum voor het inzetten van Nederlandse expertise ten behoeve van duurzame capaciteitsversterking gericht op o.a. de sectoren justitie en politie, defensie, gezondheidszorg, overheidsfinanciën, landbouw, water, klimaat en onderwijs. In het kader van het Makandra-programma draagt Nederland al bij aan de versterking van de capaciteit, de ontwikkeling en professionalisering van de Surinaamse politie. Zo heeft de Nederlandse politie (NP) in de periode juni-oktober 2022 trainingen verzorgd op het gebied van middenkader management, recherchevaardigheden, financieel rechercheren en buurtmanagement voor KPS. De KPS en de NP kijken momenteel waar de precieze behoeften liggen voor een vervolg op de eerdere trainingen. Buiten het Makandra-programma wordt ook nog het team Bestrijding Internationale Drugshandel (BID) jaarlijks getraind door de KMar, NP, Politie en Douane. De KMar verkent of intensivering van de huidige samenwerking mogelijk is.

Met het oog op het recente specifieke Surinaamse hulpverzoek tot aanvullende expertise, wordt nu in afstemming met de Surinaamse autoriteiten geïnventariseerd hoe het Makandra-programma hiervoor ingezet zou kunnen worden.