De Nationale Loonraad (NLR) heeft op woensdag 1 februari 2023, advies uitgebracht aan minister Steven Mac Andrew van Arbeid, Werkgelegenheid en Jeugdzaken voor de vaststelling van een nieuw algemeen minimumloonuurloon dat per 1 februari 2023 zal moeten ingaan. Het advies kwam neer op een bedrag tussen SRD 35 en SRD 38,50 per uur. Het advies van de Loonraad is volgens hem tot stand gekomen na overleg met stakeholders, waarbij zowel sociale als economische indicatoren in gelijke mate in acht worden genomen. Het algemeen minimumloon was vanaf 1 juni 2022 vastgesteld op SRD 20,00. De Loonraad werd op 28 april 2021 geïnstalleerd door de toenmalige minister Rishma Kuldipsingh van Arbeid, Werkgelegenheid en Jeugdzaken (AWJ). Dit orgaan werd bij wet belast met het geven van advies om te komen tot een algemeen minimumloon. Het installeren van dit orgaan betekent dat er gedegen onderzoek en consultatie zou geschieden om te komen tot adviezen die moeten leiden tot stabilisering van de lonen. Het orgaan heeft tot taak het presenteren van een advies aan de minister, onder andere voor het vaststellen van een nieuw algemeen minimumloon en of een nieuw minimumloon per sector of beroepsgroep; het grondig consulteren van de technische stakeholders; de calculatiemethode van het minimumloon; de samenstelling van het basisvoedselpakket of andere indicatoren; het uitvoeren van loononderzoeken en het evalueren van de werking van de Wet Minimumloon en de sociale invloed daarvan. Wij hebben van verschillende ondernemers vernomen dat zij absoluut niet zijn benaderd, noch gekend inzake dit voorstel en ook niet dat het besluit zo snel zou worden doorgevoerd. Vorige week maakte president Santokhi bekend, dat er in de afgelopen drie weken meerdere malen overleg gevoerd is met werkgevers en vakbonden om uit de impasse te geraken, waarin de discussie over het minimumuurloon, was komen te verkeren. President, wij van Keerpunt, willen heel graag weten welke bedrijven op de hoogte waren van dit besluit, want de ondernemers die wij hebben gesproken, zijn het niet eens over de wijze waarop dit minimumuurloon is geïntroduceerd en dat het per 1 februari al moest ingaan. Waar moeten zij dat extra geld vandaan halen om hun werknemers te betalen, wanneer de omzet en verdiensten daaruit voorvloeiende, al naar een zorgwekkend niveau zijn gedaald?
Volgens Santokhi was er een constructieve houding die de sociale partners zouden hebben tentoongesteld, maar hoe kan het staatshoofd gesprekken constructief noemen, wanneer het bedrijfsleven amper werd vertegenwoordigd in de zogenoemde ‘Loonraad’. Keerpunt is het er wel mee eens dat werknemers meer moeten verdienen en een bedrag van minimaal SRD 6.000 voor iemand die 40 uur in een week werkt, is zeker gegund, maar zal de regering het bedrijfsleven niet eerst in deze extra uitgaven laten voorzien? Met dit besluit zal een werknemer meer moeten verdienen en de belastingvrije grens zal ook opgetrokken worden, maar what about de werkgevers. Heeft de regering wel door, dat mensen met ontslag zullen gaan, contracten niet worden verlengd en uren in ‘shifts’ ingekort worden, alleen om deze extra kosten te kunnen dekken. Het is dan toch niet vreemd, dat toen deze bekendmaking werd gedaan, er een schok door het bedrijfsleven ging, want werkgevers hebben naar wij vernemen, niet voldoende tijd gehad om hierop te kunnen anticiperen. Wij weten nu al dat de private sector haar prijzen zal verhogen om deze lonen te kunnen betalen. Dat betekent een hogere inflatie dan nu al het geval is, want meer SRD’s in handen, zal betekenen dat mensen meer USD’s gaan kopen, waardoor er een hogere koers zal ontstaan en dan ben je na een paar maanden, terug bij af. Gewoon op stel en sprong het minimumuurloon flink verhogen zonder dat daar iets tegenover staat (productie, inflow van deviezen) werkt naar onze mening absoluut niet en zelfs averechts.
Het directoraat Arbeidsinspectie zal volgens AWJ-minister Steven Mac Andrew, erop toezien dat werkgevers ongeacht in welke sector, zich aan het nieuwe vastgestelde minimumuurloon houden, maar wij vragen ons af, hoe die controle zal geschieden, want er zijn zoveel mensen die zonder een vast contract werken. Daar komt ook nog bij, dat de regering werkgevers internationaal gezien geen eenzijdig minimumloon kan opdringen en dat staat ook in de survey van de International Labor Organization (ILO), een organisatie die aan de zijde van de werknemers staat. De vraag die we moeten stellen, is hoe onafhankelijk de Loonraad is, want als naar de samenstelling van de Loonraad gekeken wordt en naar de vertegenwoordiging, is die niet één waar de werkgevers meer zouden kunnen doen, dan slechts een opinie geven. De meerderheid van de vertegenwoordigers liggen naar aard zeker in handen van de overheid, oftewel de door de regering benoemde leden en vertegenwoordigers van de werknemers. De beraadslagingen van de Loonraad en onderbouwing met beweegredenen en een belangenafweging zijn niet terug te vinden voor het bredere publiek, terwijl werkgevers zichzelf slechts met de gevolgen geconfronteerd zullen zien. Desalniettemin is het nodig om het minimumuurloon te verhogen, maar het zou ten eerste fijn zijn, als er goed was afgestemd met het bedrijfsleven, want ineens het minimumuurloon met bijna 100 procent verhogen, is noch haalbaar noch realistisch. Eenieder heeft het moeilijk door de sterke vermindering van de koopkracht en daardoor verdient dit vraagstuk urgente aandacht. Volgens de voorzitter van Vereniging van Economisten in Suriname (VES), Steven Debipersad, is het in dezen belangrijk, dat er maatregelen genomen moeten worden om deze reëel te verbeteren, anders is een opwaartse prijsontwikkeling het gevolg, waar niemand mee geholpen is. “Verbetering van de lonen na opeenvolgende jaren van hoge inflatie, is meer dan terecht. Echter moet deze ook betaalbaar blijven voor de werkgevers, en mag niet leiden tot verkrapping van de arbeidsmarkt. Goede afstemming tussen de sociale partners in het loon gebeuren, is daarom essentieel”, aldus Debipersad.
