De Foreign Currency Board (FCB) oftewel Deviezencommissie en de Douane, werken samen aan de ontwikkeling van een infrastructuur voor het beheer van valutabewegingen over de grenzen van Suriname en een bron van financiële intelligentie. De Financial Intelligence Unit van Suriname (FIUS), heeft een formele relatie met de deviezencommissie en ontvangt financiële middelen ten behoeve van inlichtingen over de fysieke verplaatsing van vreemde valuta boven de USD 10.000 in heel Suriname. Deze gegevens maken deel uit van de administratie die wordt bijgehouden door de FIUS. In het Mutual Evaluation Rapport (MER) van de Caribbean Financial Action Task Force (CFATF), zijn er onlangs 40 aanbevelingen gedaan aan Suriname hoe de AML/CFT-maatregelen het best geïmplementeerd kunnen worden. “De deviezencommissie heeft geen AML/CFT-onderzoeksbevoegdheden, echter als het gaat om de invoer en/of export van vreemde valuta van meer dan USD 50.000, worden enkele onderzoeken uitgevoerd voordat een aanvraag wordt verleend of een vergunning wordt goedgekeurd, in overeenstemming met de interne procedures van het bestuur”, aldus CFATF.

Uitvoer vreemde valuta

Verder staat in het rapport, dat anderzijds de Douane verantwoordelijk is voor het toezicht op illegale bewegingen van valuta van buitenlanders, en een kopie bewaard van aangiften boven USD 10.000, maar geen relatie heeft met de FIUS. “Als de Douane een illegale verplaatsing van vreemde valuta van meer dan USD 10.000 detecteert, is zij verplicht dit voorval aan de deviezencommissie te melden, maar de beweging van de lokale valuta wordt niet gevolgd en informatie over valuta of vreemde valuta uitvoer die verband houdt met ML/FT of basisdelicten is dan niet geregistreerd.”

Er zijn vier officiële toegangspunten tot Suriname, namelijk het Johan Adolf Pengel Internationaal vliegveld; Luchthaven Zorg en Hoop; Terminal Albina en de internationale veerboot van Canawaima bij Southdrain. Behalve de Johan Adolf Pengel International Airport, en één detectie op checkpoint Nickerie, zijn er geen gevallen geregistreerd of gegevens beschikbaar met betrekking tot valuta uitvoer bewegingen. “De FIUS heeft daardoor beperkt toegang tot financiële inlichtingen en andere informatie van de douane”, concludeert de CFATF.

Bedreigingen

Er is in het rapport opgemerkt dat belastingontduiking wel in de National Risk Assessment (NRA) werd genoemd als een van de belangrijkste bedreigingen voor de financiële sector. “De douane, een afdeling van de Directe Belastingen van het ministerie van Financiën, bewaart kopieën van aangiften boven de USD 10 000 en kan deze delen met de belastingdienst (Fiscal Fraud Office), die zijn namelijk verantwoordelijk voor het onderzoeken van financieel-economische en fiscale fraude. Het Fiscaal Fraude Bureau was ingesteld op 22 maart 2021, maar de autoriteiten hebben niet kunnen aantonen of deze toegang heeft verkregen tot financiële informatie of deze heeft gebruikt. Ook de afdeling Zware Misdaden heeft niet kunnen demonstreren dat het KPS toegang heeft verkregen tot financiële inlichtingen of deze heeft gebruikt bij het nastreven van belastingmisdrijven”.

“De FIUS ontvangt Unusual Transaction Reports (UTR’s)/ongebruikelijke transacties van een brede dwarsdoorsnede van meldplichtige entiteiten, die hiertoe gemandateerd zijn dergelijke meldingen te doen op basis van objectieve (drempelgebaseerd) en subjectieve (vermoedensgebaseerd) indicatoren. Door de dwarsdoorsnede van rapporterende entiteiten komt een verscheidenheid aan financiële inlichtingen beschikbaar voor de FIUS. Deze verscheidenheid wordt verder vergroot door de financiële intelligentie ontvangen van de deviezencommissie. Uit door de FIUS verstrekte informatie blijkt dat de UTR’s relevante en waardevolle informatie bevatten en de FIUS heeft deze gebruikt om haar functies te verbeteren”.

Verantwoordelijkheid deviezencommissie

De CFATF heeft in haar rapport gesteld, dat het delen van informatie over grensoverschrijdende valuta-aangifterapporten (inclusief cheques en effecten aan toonder) deel uitmaakt van een overeenkomst tussen de Belastingdienst en Douane en de deviezencommissie, waarbij de Douane routinematig de ingevulde aangifteformulieren aan de deviezencommissie overhandigt. “De aangifte-informatie wordt vervolgens verzameld door de deviezencommissie en verzonden naar de FIUS. De deviezencommissie heeft een verantwoordelijkheid, in het kader van het voorkomen van ML en TF, om de beweging van het grensoverschrijdende valutaverkeer strikt te volgen, via de regulering van de fysieke invoer en uitvoer van waarden boven USD 10.000”, aldus de CFATF.

Bewaking is, volgens de aanbevelingen in het rapport, gebaseerd op een goedkeuringssysteem, waarbij personen die van plan zijn valuta boven de drempel van USD 10.000 in- of uit te voeren, goedkeuring van de deviezencommissie behoeven. “De deviezencommissie verzamelt deze informatie in een Excel-spreadsheet die wekelijks wordt gedeeld met de FIUS. Het delen tussen de deviezencommissie en de FIUS startte in augustus 2021 en op het moment van de on-site had de deviezencommissie gegevens gedeeld over in totaal 176 individuele valutarapporten. De FIUS gebruikt informatie uit de deviezencommissie-valutarapporten wanneer zij een onderzoek start en voor onderzoeken die al lopen, door te zoeken naar matches tussen de onderwerpen van onderzoek en de onderwerpen in de valutarapportages. Dit heeft ertoe geleid dat er al twee cases zijn geïdentificeerd en in onderzoek zijn bij de FIUS.”