De Centrale Bank van Suriname (CBvS) is deze week in een persbericht uitgebreid ingegaan op het wisselkoersvraagstuk. De moederbank haalde het programma aan met het Internationaal Monetair Fonds (IMF), dat zeer strikt is en voornamelijk gericht is op budgettair beleid, schuldbeheer van de staat en monetair beleid. “Dit betreft zeer belangrijke gebieden, maar deze alleen zijn niet voldoende voor een gedegen sociaal en economisch beleid en voor duurzame stabilisering van de wisselkoers op basis van het zwevend wisselkoersregime. Het zijn Page 3 of 4 beleidsgebieden die voorwaardenscheppend zijn om een dynamische private sector tot stand te brengen”, aldus de CBvS.

Noodzaak holistische benadering

Hoewel de focus op de delen van een duurzaam sociaal en economisch beleid zeer belangrijk is, dient het geheel van de onderlinge samenhang van de beleidsdelen niet te worden uitgesloten bij analyses. “Op de korte termijn veroorzaakt enige ontsporing van het budgettair beleid van de Staat met betrekking tot netto uitgaven, waarbij de hieruit voortvloeiende extra in omloop gebrachte SRD-liquiditeiten niet volledig opgevangen worden door het monetair beleid via de Open Markt Operaties (OMO’s), een opwaartse druk op de OMO-rente, de wisselkoers en daardoor de inflatie”, legt de moederbank uit. De gerealiseerde cijfers vanaf mei 2022 bevestigen deze samenhang.

Op het hoger geaggregeerd niveau dient naast het programma met het IMF op nationaal niveau een strikt beleid te zijn in verband met:

– Duurzame groei van de economie; productie en werkgelegenheid.

– Diversificatie van het exportpakket en opvoeren van het exportvolume.

– Ontwikkelen van de financiële markten en de toegang tot internationale financiering. Een adequate werking van het rente-transmissiemechanisme is noodzakelijk.

– Public-Private Partnerships (PPPs), gebaseerd op de belangrijkste focusgebieden of speerpunten.

Duurzame groei en werkgelegenheid zijn geen focusgebieden van het programma met het IMF, maar zijn naast restrictief budgettair en monetair beleid, noodzakelijke randvoorwaarden om op duurzame wijze wisselkoers- en prijsstabiliteit te bewerkstelligen.

Samenhang

De samenhang tussen de overheidsfinanciën, de OMO’s, de wisselkoers en de inflatie is zeer zeker van belang, naast een overheidsbeleid gericht op duurzame groei en werkgelegenheid, om rust op de valutamarkt te garanderen.

Echter kunnen en zullen externe factoren altijd invloed uitoefenen op beleidsgrootheden, zo ook op wisselkoers- en prijsstabiliteit. De recente appreciatie van de US-dollar heeft een impact op de wisselkoersontwikkeling in ons land, evenals de vele prijsstijgingen van geïmporteerde producten, de z.g. importinflatie, aangezien meer van de schaarse vreemde valuta moet worden neergeteld voor deze producten. Tenslotte zullen de externe factoren die direct en/of indirect van invloed zijn op de wisselkoers, nader bekeken moeten worden om na te gaan welke maatregelen hierop gericht moeten worden. Er moet tevens voortdurend in de gaten worden gehouden welke factoren de wisselkoers naast de economische vraag- en aanbodfactoren beïnvloeden.

Maatschappelijk draagvlak van het programma met het IMF

Idealiter zou er voorafgaand aan de eerste ondertekening van de overeenkomst met het IMF, een stevig maatschappelijk debat moeten hebben plaatsgevonden.

Helaas wordt er door gebrek aan voldoende maatschappelijk draagvlak, op onderdelen binnen en buiten het parlement terechte en onterechte kritiek gegeven, met name op het flexibele wisselkoerssysteem en de OMO’s, die een wezenlijk, en daarom niet-onderhandelbaar, deel uitmaken van de overeenkomst met het IMF.

Uitdaging

“De wisselkoers stabiliseren in een kleine, open en kwetsbare economie als Suriname blijft een uitdaging, in het bijzonder als gevolg van de financieel-economische crisis waarin ons land nog verkeert en het langzame en fragiele herstel van de economie na de covid-pandemie.

Naast de vele kritiek, is het vooral belangrijk dat er alternatieven worden voorgelegd op welke wijze en met welke budgettaire en monetaire instrumenten. Naast de noodzakelijke economische groei, de wisselkoers en de inflatie kunnen worden gestabiliseerd in de huidige financieel-economische situatie op basis van een ‘verkrappend’ monetair beleid.”