De wereldwijde vraag naar kokosnoten en kokosnootproducten zoals kokosolie, kokosmelk en kokospoeder, neemt volgens de FFTC-Agricultural Policy Platform toe, met name vanwege de voorkeur voor gezondere alternatieven en natuurlijke producten. “In 2021 bedroeg de importwaarde van gedroogde kokosnoten, verse kokos in de binnenste schil (endocarp) en verse kokosnoten (geschild of ongeschild) door de CARICOM en EPA, USD 1, 97 miljard. Naast de bestaande particuliere en overheidsinitiatieven, zoals het Nationaal Ontwikkelingsfonds voor Agribusiness (NOFA) met betrekking tot de agrarische sector in Suriname, zijn de kansen en mogelijkheden voor ondernemerschap in de kokosbranche ongelimiteerd. Per augustus 2022 bedraagt het aandeel van de kredietverlening aan de landbouwsector in Suriname slechts 1,8 procent van de totale kredietverlening (0,4 procent van het geschatte nominale BBP van 2022). Ondanks de winstgevende vooruitzichten in de landbouwsector, wordt de sector niet optimaal benut. De overheid, bedrijfsondersteunende organisaties/instituten en agrariërs schieten tekort bij het creëren van investeringsstrategieën voor duurzame kokosteelt en -verwerking”, aldus Ratan Kalka in de november-editie van VES INZICHT.
Bewustwordings- en trainingssessies
In het kader van de overeenkomst tussen het Suriname Business Development Cen-ter (SBC), de werkarm van het Suriname Business Forum (SBF) en het International Trade Centre (ITC), dat werkt aan wereldwijde welvaart door kleine bedrijven in ontwikkelingslanden te verbinden met internationale, worden bewustwordings- en trainingssessies verzorgd aan individuele kokosnoottelers, agroverwerkers, bedrijfsondersteunende organisaties e.a.
“Deze sessies zijn op het gebied van kokosnoot- en kokoswaterproductie, koudgeperste Virgin kokosolie, beheer van kokosafval, schrijven van een bedrijfsplan, financiële administratie, marketing en financiering. De eendaagse trainingen van kokosexpert Ricardo Vriesde, omvatten sessies over kokosnoot- en kokoswaterproductie, koudgeperste Virgin kokosolie en het management van kokosafval”, zegt Kalka. De trainingen ontwikkeld door Proplan Consultancy N.V. (het schrijven van een bedrijfsplan, financiële administratie, marketing en financiering), bestaan volgens Kalka uit drie modules van steeds twee dagen. De gecombineerde terugkomdagen zijn gepland aan het einde van het trainingentraject.
Het totale trainingsprogramma van dit project loopt van juli 2022 tot en met december 2022 in de volgende gebieden/districten: Paramaribo, Saramacca, Coronie en Commewijne. In de districten worden de trainingssessies om praktische redenen gehouden bij geïdentificeerde, ‘lead farmers’ van het ITC-programma in Suriname. “De trainees zijn intensief bewust gemaakt van de waarde van kokosnoot en de verscheidene kokosproducten, de verschillende soorten en variëteiten van de kokospalm, hoe de kokosbomen te kweken en te bewerken, de voordelen van kokoswater, alle stadia van productie van kokoswater en belangrijke aspecten van hygiëne, veiligheid en opslag, de voordelen van het gebruik van kokosolie, de verschillende variëteiten van geproduceerd kokosolie, het productieproces van Virgin kokosolie, kokosafval management, het gebruik en toepassingen van afval in vele vormen en op verschillende manieren en de verschillende producten afgeleid hiervan”, stelt Kalka.
Gedurende deze sessies zijn de participanten geïnformeerd over het belang van een planmatige en gestructureerde werkwijze, het bijhouden van productieactiviteiten en financiële stromen (administratie), het op de hoogte blijven van marktontwikkelingen en opportuniteiten, en de kracht van samenwerken en netwerken. Enkele participanten willen hun bestaande micro-/kleine ondernemingen verbeteren, terwijl anderen plannen om te investeren en te opereren in de kokos- en agrarische industrie.
Businessplan
“De module ‘Businessplan formulering’ richtte zich op technische – en organisatorische aspecten als uitgangspunt voor financieel-economische berekeningen. Deze zijn in beeld gebracht op basis van een praktisch businessplan voor een agrarisch bedrijf genaamd ‘Staatsbedrijf Alliance’ (SBA). De financiële calculaties werden uitgevoerd op basis van de operationele kostenposten van een typische kokosnootboerderij, die voortvloeien uit praktische informatie van deelnemers uit deze sector. Zo werden ook de opbrengsten berekend op basis van realistische schattingen van oogstopbrengsten. Na het bewerkstelligen van de kosten en baten, kon de Cash Flow worden geanalyseerd en de resultaten worden berekend. De deelnemers leerden winstgevendheidscalculaties te maken, zoals Internal Rate of Return (IRR), Net Present Value (NPV), and Payback Time (PBT). De sensitiviteitsanalyse werd toegelicht om deelnemers bewust te maken van onverwachte risico’s.”
Het constant bijhouden van veranderingen op de markten, verandering van marktomstandigheden en trends zijn cruciaal voor behoud van de winstgevendheid. Naast het afzetten van producten op de lokale markt, leerden participanten ook over marktsegmentatie en het ontwikkelen van Unique Selling Points (USP’s). Bestaande marktvereisten en praktische niettarifaire belemmeringen werden benadrukt voor degenen die overwegen om hun producten te exporteren. Als voorbeeld is een recent marktonderzoek voor zowel de CARICOM- als de EU-markt besproken, welke is uitgevoerd door Proplan Consultancy. Ook werden zij geleid naar de ITC Trade.Net website, waar zij relevante handelsstatistieken en cijfers konden vinden.
Een andere casestudie betreft de specifieke winstgevendheid en haalbaarheid van de export van Surinaamse groente- en fruitsoorten naar de T&T-markt. Prijsbepaling, dat wil zeggen de berekening van de marktprijzen, terug naar eventuele boerderijprijzen via CIF- en FOB-prijzen, is een van de belangrijkste aspecten van marktanalyse. De sessies waren ook gericht op de financiering van de agrarische sector, waaruit blijkt dat het begrip van de financiële instellingen voor de uitdagingen op het gebied van agrarische productie nog gebrekkig is.
