Wanneer het gaat om bestuursvaardigheid, is er geen klassement boven dat van Armand Achaibersing. Dat was in juli 2020, afkomstig van de marktleider in verzekeringen en een van de meest winstgevende bedrijven van Suriname onder de historisch meest verschrikkelijke economische omstandigheden, een reeds lang bewezen feit. De bestuurder bracht naar de taak aan hem toebedeeld, niet alleen een intelligentie en begrip van protocol, maar een voor de branche ongebruikelijke onafhankelijkheid, zelf-denkendheid en directheid in communicatie. Leiding aan diens voorgaande organisatie was van een kaliber van vooruitzicht en visie die tijdens zijn ministerschap, vruchten afwierp die in superlatieven eindigden en de Surinaamse trots aanwakkerden, visueel, tastbaar, maar waar hij nooit de eer voor heeft proberen op te eisen. Hij had, zoals een illustere en gewaardeerde voorganger, de handschoen kunnen oppakken, gehuld in zwijgzaamheid en als sphinx de zandstormen kunnen doorstaan, die raasden over de woestijn van een vernietigde macro-economie, de ruïnes van staatsdeelnemingen in het zicht van de parasitaire roofdieren die het karkas van de schuldportefeuille omcirkelden, aangetrokken door de rottende geur van corruptie en insolventie.

In plaats daarvan betrad de nieuwe minister de arena in stijl, met een uitdaging en een verwijt. Hij inventariseerde onderbouwd, de missende harde schijven, de gehavende instituten, het crimineel gedrag en de criminele nalatigheid van voorgangers, voorgaande actoren en zinspeelde op de vervolging, gevangenneming, voortvluchtigheid en het moreel debiet, in de moedertaal van overtreders en zonder de namen van schuldigen te verhullen of te ontlopen. Zitting nemend in een kabinet dat intern verdeeld is, gestuurd door een politieke partij, waar ondermijning vandaan kwam, voor de technocraat en meteen kortend, snijdend en corrigerend ten nadele van de meest corrupte elementen van de gevestigde (wan)orde, ging de bestuurder aan het werk.

Zijn markante stijl ging gepaard met een eerste krachtige eigenschap: de keuze voor deskundigheid, kwaliteit en een werkethiek, in diens adviseurs, opdrachtnemers, naaste medewerkers in samenstelling van een team, dat de Staat Suriname, niet tegen volle waarde had kunnen aantrekken. Zijn tweede krachtige eigenschap, was een directheid en transparantie, ongekend voor Surinaamse politiek. Er is geen activist of politicus, met wie de bestuurder het debat geschuwd heeft. Sterker nog, er is geen argument of verwijt geweest, dat de bestuurder onbesproken gelaten heeft. Oppervlakkige boksfans, hebben bewondering voor ongeslagen nieuwkomers. Maar de uitzondering daargelaten, komt geen enkele grootheid op die wijze een serieuze carrière door. Meer begaan zijn de ervaren analytici met het fenomeen van geen ‘unavenged losses’, oftewel: revenche wedstrijden waarin een verliespartij gecorrigeerd wordt. Zeldzaam, maar het toonbeeld van karakter, groei, zelfcorrectie. De minister heeft diens naam, soms vanuit de zevende rij van de tribune, in paarse media en op sociale media, diens handtekening en diens gezicht, gepoogd zien worden door iedere blender van slijk te halen, in oneigenlijke aangiftes, brieven en petities verwerkt te zien, nooit met enige fundering in waarheid. Hij heeft daarbij met geduld alle vragen beantwoord en informatie aangeleverd, die volgens de spelregels verschuldigd waren en nooit boropasi’s of autoriteitsargumenten als vluchtroute aangegrepen.

Een derde krachtige eigenschap, vormt de breedte van interesse, geduld en begrip, voor lokale bestaande realiteiten en de bereidheid om binnen de bestaande systemen, de gegeven opdrachten uit te voeren. De mamjo aan belangen, verplichtingen, werden in kaart gebracht, de stakeholders te woord gestaan. Spaarzaam met toezeggingen, ruimhartig met onderzoek en onwendbaar in uitvoering van dat wat eenmaal toegezegd werd, gingen de bestuurder en team, het werk te lijf en kwam er een merkbare verbetering in betaaldiscipline, dossier completering, tijdlijnen en rapportages. Met de verve en passie voor uitvoering, kreeg Suriname echter niet wat het hardst nodig was. De bestuurder was geen hervormer. Geen agent voor verandering. Iemand die niet meedeed met het criminele element, maar ook niemand achter slot en grendel heeft doen belanden. Iemand die geen rotte appels benoemde, maar ze ook net zo min verwijderde. Niemand is aan de schandpaal gehangen. En wanneer ‘hogerhand’ de mantel der liefde uitspreidde over figuren, die lijnrecht aan de andere zijde van het moreel oordeel van de minister belandden, zwom hij niet tegen de stroom in, met paardenmiddelen die hem wel degelijk ter hand stonden. Aan de pluszijde, hebben wij de meest bloeddorstige schuldpiraten, voor bijna een halve regeertermijn op afstand weten te houden en heeft het Surinaams volk haar bloed niet in flessen afgescheept zien worden naar Wall Street. Dat is een onmiskenbaar wapenfeit.

Aan de min zijde, zijn corruptie van andere overheidselementen, fraude en verkwisting in diverse lagen en van serieuze omvang, te dicht bij de spreekwoordelijke toren van financiën gekomen om te regeren. Ook de opvolging, voortzetting en retentie van de unieke verzameling aan bestuurs- en adviestalent, zal niet worden bestendigd, voorbij de aanwezigheid van de arbeidende, altijd bereikbare generaal. Het vertrek laat een stilte, een vacuüm en veel vraagtekens achter. Maar een opvoedersoog, zou terugblikken op een bestuurstermijn, waar karaktersporen te vinden waren, die je in je eigen kind graag op een dag gerealiseerd zou willen zien. Een nationalist kan terugblikken en oprecht beseffen hoeveel erger wij eraan toe hadden kunnen zijn. En een optimist, kan de wens fluisteren op een geheel kabinet, gesneden uit het hout, waar Achaibersing van gemaakt is.

Ingezonden