De N.V. Energiebedrijven Suriname (EBS) heeft bij de distributiedivisie voor vloeibaar petroleumgas (LPG) aanzienlijke verliezen geleden. De belangrijkste redenen hiervoor zijn dat LPG wordt gekocht tegen OPIS Mont Belvieu Non-LDH midprice, plus een premie van USD 0,51 per gallon LPG en USD 17,00 per vat voor vrachtkosten. De verkoopprijs ligt beduidend onder de kostprijs van LPG. De verkoopprijs wordt gereguleerd door de Surinaamse overheid en is niet verhoogd sinds 2010. De verkoopprijs per 20lb gasfles bijvullen, is ca. USD 1,85 – de gemiddelde kosten zijn ongeveer USD 8,75 per cilinder van 20 lb (exclusief vrachtkosten). In feite subsidiëren de overheid en EBS het verschil door de opbrengsten van de elektriciteit.

EBS heeft een LPG-aankoop- en financieringsovereenkomst met Global Export Finance LLC (GEF).  De EBS koopt – zoals hierboven vermeld – van LPG gas in tegen een premie van USD 0,51 per gallon. Bovendien financierde een verbonden partij van GEF, Olibis N.V., de DPP2-capaciteit uitbreidings- en transmissielijn-upgradeprojecten. Binnen de regio vindt de LPG-levering aan burgers meestal plaats via de gasleveringsbedrijven (zowel overheids- als particulier eigendom) in plaats van via de elektriciteits- en elektriciteitsbedrijven. EBS samen met de overheid als zijn aandeelhouder, zou moeten overwegen een van de volgende opties te implementeren:

1. Een financiële afsplitsing van OGANE uitvoeren en vervolgens het bedrijf afstoten, aangezien het geen deel uitmaakt van de kernactiviteiten van EBS. Dit zal ook een onmiddellijke impact hebben op de winstgevendheid ervaren door EBS.
2. EBS zou moeten overwegen om het contract met de derde partijaannemer GEF, op te zeggen en rechtstreeks in te kopen van de LPG-leveranciers. EBS zou moeten overwegen de verkoop te verhogen prijs/tariefstructuur van LPG in lijn met de kosten/marktprijzen.
3. Spreek met de overheid een officieel subsidiebedrag af, dat OGANE in staat zou stellen om minimaal break-even te maken.
4. Een vombinatie van punt 2 en 3 hierboven, d.w.z. tariefverhogingen en verhogingen van de officiële subsidie van de overheid om financiële stabiliteit van OGANE te realiseren.

Achtergrond

De EBS bevindt zich al jaren in een financieel benarde situatie. De primaire reden is dat het tarief te laag is om de kosten van het bedrijf te dekken.

De cijfers over het jaar 2017 wijzen uit, dat het eigen vermogen van de maatschappij negatief was. De schuldenpositie bedroeg SRD 2,274,186,000 (meer dan 2.2 miljard SRD). Deze informatie werd uitgebreid in 2020 uitgewerkt in de aangifte tegen Andy Rusland en Otmar Sibilo, directeur van Olibis N.V. Naar de redactie toen had vernomen, wordt de Staat Suriname, jaarlijks voor miljoenen Amerikaanse dollars benadeeld bij de aankoop van kookgas of propaangas. Deze informatie was af te leiden uit het jaarverslag uit 2017 van de EBS, waaruit blijkt dat gas ingekocht wordt bij Global Export Finance LLC (GEF), een Amerikaanse onderneming. De eigenaar van deze onderneming is Otmar Sibilo.

Overeenkomsten

De EBS tekende in 2014 een leveringsovereenkomst en een financieringscontract met het voormelde bedrijf van Sibilo, die thans ook directeur is van Olibis N.V.. Volgens een betrouwbare bron is alvorens de kookgas- en financieringsovereenkomst met Sibilo in 2014 werd getekend, de EBS op zoek gegaan naar een leverancier, want daarvoor werden de bestellingen ad hoc gedaan, vanwege deviezentekort, enz. Toen zag men de gelegenheid om een vaste leverancier te zoeken, die deze aankopen zou kunnen financieren, omdat de EBS zelf het geld niet had. Hierbij was het bedrijf van Sibilo het enige bedrijf dat had ingeschreven bij de tender die zou kunnen financieren. In de overeenkomst werd vastgelegd, dat Olibis gas levert en financiert via Global Export Finance aan de EBS.  Het bedrijf Global Export Finance diende eigenlijk als tussenpersoon en kocht het gas zelf in voor de normale marktprijs – huidige prijs is USD 50 cent per gallon. In de overeenkomsten tussen EBS en Sibilo was overeengekomen, dat het bedrijf Global Export Finance, Sibilo een commissie van 75 US-dollarcent kon geven en bovenop als dekking 5 procent aan rentekosten in rekening kon brengen. Hierdoor werd er volgens onze bron, per jaar ongeveer USD 10 miljoen winst gemaakt met het leveren van kookgas aan de EBS. Deze winst is gebaseerd op een kleine berekening van de gemiddelde aanschaf van de EBS van ongeveer 13 miljoen gallon gas per jaar en dat komt op USD 6,5 miljoen, maar volgens de jaarcijfers van het bedrijf, hebben zij USD 17 miljoen betaald. “Dit betekent, dat de EBS met de huidige prijs: USD 0,50 + USD 0,75 extra = USD 1,25 + USD 0,06 (5% CIF) = USD 1,31 per gallon gas betaalde aan het bedrijf van Sibilo. Dit komt neer op een winstmarge van 162 procent. Gezien het feit dat deze overeenkomst dateert uit 2014, komen we op een slordige winst voor Sibilo van ongeveer USD 60 miljoen. ‘’De staat werd dus ernstig benadeeld in deze overeenkomst en de verantwoordelijken bij de EBS moeten nu verantwoording afleggen”, zegt onze bron.

Corruptie

Het staatsbedrijf lijdt al jaren alleen verliezen en leunt volgens de begrotingen en financiële nota’s van het ministerie van Financiën gedurende de gehele relevante periode op aanmerkelijke subsidies van de Staat Suriname. In een eerder interview in 2020 heeft de jurist Antoon Karg gezegd, dat de regering Bouterse-Adhin bewust aanbestedingen heeft ontlopen en uiteindelijk uit de Comptabiliteitswet verwijderd. “De verplichting die op bestuurders rust om toe te zien op de doelmatigheid van besteding, is uit de wet verdwenen en uit de cultuur gefaseerd. Dit heeft plaats moeten maken voor een schokkende corruptiecultuur, waarbij persoonlijke verrijking ten koste van de Staat Suriname, een bedreiging is gaan vormen voor ons allen. Bijna USD 70 miljoen is met boropasi’s en onregelmatigheden ten nadele van de staat en ten voordele van een bijzonder kleine groep personen gekomen. Dit is onacceptabel en voldoende grond voor een diepgaand onderzoek”, aldus Karg.