De impact van de National Risk Assessment (NRA) en de komende Mutual Evaluation van de Caribbean Financial Action Task Force (CFATF), op de economie van Suriname werd vorige week breedvoerig besproken op de tweede editie van het Nationaal Compliance Congres. Een van de hoofdsprekers van dit congres, econoom en oud- bankier Jim Bousaid, gaf aan, dat de komende tijd ons heel veel te wachten staat op compliance gebied met soms grote veranderingen voor wat betreft orde en de cultuur. “Hoge compliance standaarden zijn een belangrijk onderdeel van een gezond ondernemingsklimaat, ja zelfs van een gezonde en goed geordende samenleving. Wij zijn blij met de steun van onze buitenlandse partners en vrienden, maar uiteindelijk zijn wij zelf verantwoordelijk voor wat we bereiken en neerzetten op compliance gebied. In elke samenleving is er behoefte aan orde, zijnde spelregels die voor een ieder gelden. Op economisch gebied bijvoorbeeld, de economische orde, op juridisch gebied, de juridische orde en ga zo maar door. Al die ordes vormen samen de maatschappelijke orde, het geheel van regels waarmee een samenleving wordt geordend en die in principe voor iedereen gelden”, aldus Bousaid.  Volgens hem zijn er helaas ook personen die zich niet wensen te houden aan de wet- en regelgeving die gelden in de samenleving, waardoor deze wordt bedreigd en ondermijnd, hetgeen onacceptabel is.

“Daarom moeten regels worden gehandhaafd, waarop moet worden toegezien door toezichthouders/handhavers en in geval van overtreding moeten er sancties worden opgelegd”, stelt de econoom.

Compliance is de vakterm voor de naleving van wet- en regelgeving op verschillende gebieden en op verschillende niveaus van de samenleving door diverse actoren – zowel personen als rechtspersonen – in de maatschappij. Daarbij is er ook wet- en regelgeving, aanwezig in Suriname m.b.t. het tegengaan van money laundering en terrorismefinanciering. Ook hier zijn er toezichthouders, handhavers en sancties bij overtredingen. Periodiek wordt ook door de CFATF een mutual-evaluation gedaan teneinde mogelijke risico’s en gaps te identificeren en deze weg te werken. Wij staan nu weer aan de vooravond van zo een mutual evaluation die vanwege de coronapandemie verlaat wordt uitgevoerd. Voorafgaand daaraan was er een self-assessment in de vorm van een National Risk Assesment (NRA) die in 2019 en 2020 heeft plaatsgevonden. Begin 2021 vond de rapportage plaats naar de autoriteiten en in november verscheen de publieke versie zijnde een samenvatting en geanonimiseerde versie van het NRA rapport.

“De NRA is een belangrijk mechanisme om ML/TF dreigingen en zwakheden te onderkennen en analyseren met als doel deze te mitigeren. Het is de eerste keer dat er een NRA heeft plaatsgevonden in Suriname en volgens de aanbevelingen van de FATF moet een dergelijke exercitie regelmatig plaatsvinden, teneinde nieuwe dreigingen/zwakheden te identificeren en te beheersen alsook de introductie/aanpassing van compliance richtlijnen te beoordelen. Er is voor het zelfonderzoek een breed samengesteld multidisciplinair team ingezet o.l.v. J. van Dijk om de NRA te doen en diverse sectoranalyses uit te voeren. Dit team heeft veel en goed werk verzet, waarvoor onze complimenten”, stelde Bousaid.

Verder heeft de econoom bevestigd, dat de NRA diverse tekortkomingen heeft geïdentificeerd in regelgeving en handhaving ter voorkoming, detectering, onderzoek en vervolging van criminele activiteiten op verschillende niveau’s van de samenleving, zowel bij de overheid als in de particuliere sector.” De NRA heeft veel informatie opgeleverd en er zijn aanbevelingen gedaan voor het versterken van het AML/CFT regiem in Suriname. Uitvoering van de aanbevelingen moet snel en goed plaatsvinden want de mutual evaluation staat reeds voor de deur. Het is verwachtbaar dat de NRA in zekere mate zal worden gebruikt voor de mutual evaluation van de CFATF omdat de evaluatie in lijn was met de internationale standaarden/aanbevelingen van de FATF”.

“De komende evaluatie van de CFATF zal naar verwachting ook diverse tekortkomingen/gaps aan het licht brengen. Dat zal niet leiden tot blacklisting van ons land. Dit is een vaker gehoord misverstand. Suriname zal wel een lijst ontvangen van zaken die volgens een bepaalde tijdslijn moeten worden aangepakt en opgelost. Tijdens deze zgn. Follow up procedure zal ons land dus hard moeten werken aan het bevorderen van de effectiviteit in de toepassing en handhaving van compliance richtlijnen. Er is de komende tijd dus heel veel werk te verzetten op compliance gebied waarbij de gehele samenleving betrokken zal zijn. Wij hebben als land, maar ook op sectoraal en individueel niveau geen andere keus dan diligent aan de versterkingen van compliance mee te werken en ook een cultuuromslag te bewerkstelligen. Anders gaan wij erg moeilijke tijden tegemoet met een steeds toenemende isolatie van Suriname in mondiale stelsels en systemen”.