Tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Vereniging van Economisten in Suriname (VES), heeft president Santokhi in zijn rede aangegeven: “Wij zijn er nog niet, maar de financieel-economische crisis is voorbij, en er is financieel-economische stabiliteit.” De VES stelt in een persbericht, dat het niet duidelijk is waar deze stelling op gebaseerd is. De indicatoren wijzen dit niet uit. De economie is nog steeds in recessie, aangezien de prognose van het bruto binnenlands product (bbp) per ultimo december 2021 nog steeds aangeeft, dat de economie verder gekrompen is met 3,5%. De schatting voor 2022 is een schatting op basis van een aantal assumpties ten aanzien van het te voeren beleid. Dit is nog geen realiteit. De economie (bbp) groeit nog niet. Daarnaast is het gerealiseerde begrotingstekort over 2021 nog heel ver van de gewenste 3% van bbp, evenals de conceptbegroting voor 2022. De wisselkoers is nu al een half jaar redelijk stabiel, maar de interne waarde van de SRD oftewel de koopkracht, neemt steeds verder af. Over het jaar 2021 bedroeg de ontwaarding van de munt 61% en de prognose voor 2022 is 33%. Dit betekent dat de gemiddelde burger, indien de prognose ook uitkomt, ook in 2022 nog armer zal worden. Dit geeft aan dat de financieel-economische crisis nog niet voorbij is en er ook geen sprake is van financieel-economische stabiliteit. Regering, het onterecht geven van hoop aan een verarmende samenleving, zal alleen leiden tot spanningen en telleurstelling. Regering, leg het toch eerlijk uit aan de samenleving.
Wet en recht: ode aan de rechtstaat
Een goed functioneerde Trias Politica is essentieel voor een volwaardige economische ontwikkeling. Twee maanden terug kreeg de democratie een ernstige deuk door de onterechte mishandeling van een journalist tijdens de uitoefening van zijn beroep door beveiligers van de vicepresident onder zijn toeziend oog.
Op de laatste dag van januari heeft de rechter vonnis uitgesproken tegen een oud-governor en een oud-directeur van de Centrale Bank van Suriname (CBvS) en een gewezen bankdirecteur. Eerder was in december 2021 de ex-minister van Financiën al gevonnist. De handelingen van deze functionarissen hebben nationaal en internationaal onze instituten en het vertrouwen van burgers in deze instituten ernstig geschaad. Ode aan degenen die werken aan de naleving van wet en recht en gezorgd hebben voor het vervolgen en berechten van functionarissen die ons land beschadigen en het volk misleiden, bedriegen en benadelen. Dit heeft ook een preventieve werking voor de toekomst en beschermt de samenleving tegen oneerlijk handelen van de huidige en toekomstige bestuurders.
Dit is ook positief voor de ‘Ease of Doing Business’ in Suriname. Een goed functionerend rechtssysteem biedt houvast aan ondernemers en internationale investeerders. In geval van een geschil, wil men zo snel mogelijk de mogelijkheid hebben om een zaak aanhangig te maken en binnen redelijke termijn een onafhankelijk vonnis op schrift.
Autoriteit Financiële Markten
Minder gunstig voor de ‘Ease of Doing Business’ is de klantgerichtheid, klantvriendelijkheid en slagvaardigheid bij het openen van een bankrekening en het verkrijgen van kredieten bij de algemene banken. Hoe is het mogelijk dat een ondernemer langer dan negen maanden wacht om een bankrekening te openen en geen concreet antwoord krijgt van de bank. Men toont zich beperkt creatief en verschuilt zich achter compliance regels en National Risk Assesment (NRA).
Indien de banken niet moderniseren, dient de overheid hen daartoe te dirigeren via wet- en regelgeving. Het is de hoogste tijd voor de introductie van een Autoriteit Financiële Markten (AFM). Deze zal zich bezighouden met het toezicht op de financiële markten: op het open van een bankrekening, sparen, beleggen, lenen, verzekeren, pensioenen, kapitaalmarkten, asset management en verslaggeving. Het is belangrijk dat de burgers, de overheid en het bedrijfsleven, vertrouwen hebben in de banken en de financiële markten. Dat kan alleen als de banken op een duidelijke en eerlijke manier werken en communiceren.
