Sila Kisoensingh, neuropsycholoog van Kliniek Kiros, heeft gisteren in het tv-programma To the Point, gesproken over de psychologische effecten van COVID-19. Met de uitbraak van het virus zijn een heleboel gedragsregels gemaakt ter voorkoming van besmettingen. Deze regels zoals onder andere social distancing, gaan volgens Kisoensingh in tegen het natuurlijk verlangen van mensen om bij elkaar te zijn. ‘’Het zorgt voor een heleboel psychologische effecten’’, aldus Kisoensingh. De slechte economische situatie waarin veel mensen verkeren, doet er volgens haar nog een schep bovenop, waardoor de problemen groter worden.
Kisoensingh legde uit dat de mens een sociaal wezen is, dat verlangt om zoveel mogelijk met anderen te zijn. ‘’Met het coronavirus is dat niet meer mogelijk, waardoor mensen zich eenzaam voelen’’, zegt zij. Ook het aspect van quarantaine en isolatie als mensen besmet zijn, kan gevoelens eenzaamheid in de hand werken. Daarnaast speelt angst ook een rol, want mensen zijn bang dat zij toch besmet raken met het virus en dat zij dood gaan als blijkt dat ze besmet zijn. Desondanks stelde Kisoensingh, dat mensen gemotiveerd moeten worden om zich te houden aan de gedragsregels, omdat dat de enige manier is om het virus te overwinnen.
Dat mensen verplicht zijn om thuis te blijven, zorgt wereldwijd voor een toename van huiselijk geweld, sociale problematiek en maatschappelijke onrust. ‘’Het grootste probleem van mensen is de angst om ziek te worden en dood te gaan.
De directe invloeden van het coronavirus zijn angst, stress en somberheid’’, aldus Kisoensingh. Daarnaast speelt de financieel-economische situatie een grotere rol voor iedereen en daaruit vloeit stress voort. Hoewel thuis de beste plek zou moeten zijn voor iedereen, is dat volgens de psycholoog helaas niet zo voor een ieder.
De bewegingsvrijheid van de mensen is beperkt en wanneer je verplicht samen in een huis zit, kan dat zorgen voor spanningen. De economische situatie heeft geleid tot hoge prijzen in de winkels, mensen krijgen een salaris waarmee zij niet veel kunnen kopen en het land zit in grote schulden. Met COVID-19 komt ook erbij dat de scholen gesloten zijn, bussen rijden niet en mensen kunnen niet naar hun werk, terwijl anderen ontslag hebben gehad.
Kisoensingh gaf aan dat bijvoorbeeld alleenstaande moeders, vaak genoeg blij zijn als de kinderen naar school gaan, want dan kunnen zij de verantwoordelijkheid voor hun kinderen voor een paar uur aan de school toevertrouwen en even op adem komen. Nu zijn de kinderen allemaal thuis, maken lawaai, willen constant eten, terwijl mama misschien weinig geld en dus mogelijkheden heeft lekkers klaar te maken voor de kinderen. Dit alles brengt stress met zich mee met als gevolg gevoelens van frustratie, woede, eenzaamheid, angst, hopeloosheid, hulpeloosheid, maar ook verdriet dat op anderen kan worden afgereageerd. Op de lange termijn kunnen deze problemen ook leiden tot lichamelijke problemen zoals eet- en slaapstoornissen.
Bovendien kan het immuunsysteem ook aangetast worden als mensen met stress leven. Kisoensingh legde uit dat angst, depressieve en stressgevoelens, stresshormonen losmaken in het lichaam. Op de lange termijn kunnen deze hormonen het immuunsysteem beïnvloeden waardoor de mens ontvankelijker wordt voor virussen. De Vereniging van Psychologen heeft met de uitbraak van het coronavirus aangeboden om mensen die hulp nodig hebben, bij te staan via een hulplijn. Kisoensingh zei dat het in deze periode vooral belangrijk is om structuur te hebben in de dagindeling. Dit is het beste voor de hersenen. Daarnaast moeten mensen via de digitale mogelijkheden contact blijven houden met elkaar en veel bewegen.
Volgens de psycholoog zullen we voor nu met zijn allen moeten vechten tegen het coronavirus en de gevolgen daarvan. “Hoe moeilijk het ook is, we moeten ons aan de regels houden, want dat is de basis om de ziekte te overwinnen. De pandemie heeft ons geleerd dat niets in het leven zeker is, hoe groot of klein wat op je afkomt ook mag zijn. We moeten daarom alles zo goed mogelijk doen, omdat we de basis leggen voor morgen. We moeten in deze periode stil staan bij onszelf. Elk mens moet voor zichzelf nadenken waarvoor hij/zij staat en hoe hij/zij wil groeien binnen zijn/haar gezin, het land en de samenleving. Het is tijd om te werken aan de verbetering van onszelf”, aldus Kisoensingh.