“Suriname zit goed qua interetnische interreligieuze relaties”, zei professor Jack Mencke, afgelopen dinsdag tijdens de Kenniskringavond in het Lalla Rookh gebouw. Mencke was gastspreker en hield een lezing met als thema: Etniciteit in Suriname: de betekenis in wetenschap, cultuur en de politieke praktijk. Hoewel Suriname het goed doet, vindt Mencke het toch belangrijk dat er een gericht beleid komt binnen het onderwijs en de burgermaatschappij voor een systematische culturele uitwisseling van kennis en vaardigheden tussen de verschillende etnische groepen.
Mencke lichtte toe, dat door dit onderdeel te maken van het curriculum, mensen ook leren hoe Suriname in het moeizame proces van kolonialisme en dekolonisatie, zijn eigen weg zelf heeft moeten zoeken. “Dit moet onder meer tot uiting komen in het curriculum van opleidingen en programma’s van culturele en religieuze organisaties”, meende hij.
Mencke verwees ook naar twee soorten etniciteit, namelijk de politieke etniciteit die verwijst naar de verdeling in termen van onder andere concurrentie en culturele etniciteit naar culturele uitingen, zoals festiviteiten, herdenkingen van activiteiten en symbolen als monumenten.

Echter kun je volgens hem culturele en politieke etniciteit niet altijd gemakkelijk van elkaar onderscheiden. “Vaak probeert de politieke etniciteit over te nemen van de culturele etniciteit. Ze kunnen zich ook afzonderlijk manifesteren. In de ene periode domineert politieke etniciteit en in een andere periode de culturele etniciteit”, legde hij uit.
Als ons land vergeleken wordt met Guyana qua volkstellingen alsook andere processen in de samenleving, dan concludeert Mencke, dat het koloniale discours van ras en assimilatie is gevallen door etniciteit en de ideologie van culturele diversiteit. Een moment waaraan dit merkbaar is, is de Parlatino bijeenkomst in Suriname in de jaren zeventig, toen de ala kondre dron is ontstaan. “Vanuit een diversiteitslijn waarbij de individualiteit van de drum tot uiting moet komen, maar in harmonie krijg je toch een vorm van samenhang.”
Als gekeken wordt naar de volkstellingrapporten van Guyana, wordt in de analyse van etnische groepen een strikt technische-demografische analyse gemaakt, waarbij diversiteit wordt verhuld, terwijl die in Suriname wordt gehuldigd. Volgens Mencke zou er een periodisering gemaakt kunnen worden van ras en etnische constructies, waarbij de koloniale assimilatie niet op weerstand stuit. Na de jaren zeventig, na de grote immigratiegolven, ontstond een ingewikkelde demografische ontwikkeling in Suriname, doordat een heleboel Surinamers naar het buitenland vertrokken. Hij zei dat ook de groei van de Marron bevolking gezorgd heeft voor een andere constellatie van demogratie, waarbij er nu ook een proces is van nieuwe constructies binnen de diversiteitsideologie. Kirti Algoe en Iwan Sno, directeur van het Algemeen Bureau voor de Statistiek (ABS), hebben ook een bijdrage geleverde aan dit onderwerp.

-door Kimberley Fräser-