De Vereniging van Economisten in Suriname (VES) heeft gewaarschuwd voor het gevaar van piramidespelen en de zogenoemde Ponzischemes, die er altijd op uit zijn geld uit de zakken van personen te kloppen. En als het nou was dat we zo naïef ingesteld waren en niet weten wat die piramidespelen en Ponzischemes allemaal inhouden, omdat het voor bepaalde mensen binnen de politiek van belang is, dat we ongeschoold en slecht ingelicht blijven, dan zou het niet eens zo vreemd zijn dat we niet weten wat een piramidespel of een Ponzischeme is . Maar als we terugblikken naar het jaar 1997, toen de nearbankers Ramtahalsingh, alias Roep en de N.V. Johwin eveneens een bedrijf dat zich bezighield met het piramidespel, oftewel nearbanking, failliet gingen, was Leiden in last en werd het duidelijk dat duizenden personen hier te lande en daarbuiten, vele miljoenen in Surinaamse gulden en vreemde valuta hadden verloren. Het piramidespel was toentertijd bij zowel Roep als Johwin in elkaar gedonderd. Er ontstonden bijna ongeregeldheden bij de kantoren van Roep en ook bij het bedrijf van Johwin kwamen zeer toornige mensen naar hun ingelegde geld vragen. Slecht een kleine groep kon nog over haar geld beschikken. Zo waren er mensen van grote invloed met een bepaalde politieke backing die nog geld terug kregen. Ook gingen er toen geruchten, dat mensen die als geweldenaar bekend stonden en staan toch nog met een deel van hun geld wegkwamen. De rest kon fluiten naar de vele miljoenen die ze ingelegd hadden voor de ongebruikelijk hoge rente per maand en kwam zonder een koperen cent te staan. Er volgden zelfs bedreigingen richting de heer Ramtahalsingh die het piramidespel mede had geïntroduceerd. Echter kwamen de meeste mensen die geld aan Roep en Johwin hadden toevertrouwd er zeer bekaaid af. De regering Wijdenbosch die een jaar eerder aan de macht was gekomen beloofde nog een onderzoek in te stellen. Het parket werd gevraagd te onderzoeken of er sprake zou zijn geweest van oplichting of fraude. Er kwam naderhand niets van de grond en de meeste mensen die mee hadden gedaan met de piramidespelen, bleven met de enorme financiële schade zitten. Thans tracht men het weer en voelt de Vereniging van Economisten in Suriname zich geroepen te waarschuwen tegen deze spelen die erop uit zijn geld uit de zakken van onwetenden te kloppen. Door de enorme economische malaise waarin we thans verkeren, zijn steeds meer mensen geneigd de weinige middelen die ze nog voorhanden hebben, in met name casino’s in te zetten. Vaak resulteert dat in aanhoudend en groot verlies en verdere verpaupering binnen een gezin. Degenen die zich wagen aan piramidespelen en Ponzischemes, hebben geen flauw idee, hoe nadelig de consequenties wel kunnen zijn. Albanië ging zo twee decennia ook bijna geheel failliet, omdat men vrijwel de gehele economie had opgehangen aan piramidespelen. Niet lang daarna donderde het onwaarachtige systeem ook in ons land in elkaar. De Vereniging van Economisten weet precies hoe het systeem werkt en kan door haar kennis ook bevroeden hoe het zal aflopen en wie de slachtoffers van groot financieel verlies kunnen zijn. De VES heeft dan ook reden te waarschuwen, omdat ze ook heel goed weet, hoeveel mensen het thans heel moeilijk hebben en dat onnodig financieel verlies vooral voor gezinnen en alleenstaande moeders voorkomen dient te worden. Ook justitie heeft thans belangstelling voor deze voormelde systemen en wenst te onderzoeken wat er precies gaande is en in hoeverre ze van nadelige invloed kan zijn voor mensen die zich eraan zouden willen wagen. Het is goed dat justitie haar licht laat schijnen op deze toch wel verontrustende ontwikkeling.

*****

Als je geld leent, moet je ook in staat zijn, gezien je verdiencapaciteit, om de gemaakte schuld volgens afspraak weer af te lossen. Doe je dat niet op tijd, dan volgen de boeterentes die je als persoon of instantie, tot wanhoop kunnen drijven. De Surinaamse Staat heeft zich in de afgelopen ruim zes jaar in dusdanige financiële problemen gebracht, dat de enige uitweg om dit land nog economisch en financieel draaiende te houden, het aangaan van grote buitenlandse leningen inhoudt. Leningen die aan bepaalde voorwaarden gekoppeld zijn en waar we ons aan zullen moeten houden. Zo weten we ondertussen dat we in zee zijn gegaan met het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en dat we akkoord zijn met de voorwaarden die gesteld zijn voor een geldverstrekking van in totaal 478 miljoen dollar, die in tranches aan ons zal worden verstrekt, mits we ons natuurlijk stipt aan de voorwaarden houden. De eerste tranche is overgemaakt en de tweede werd aangehouden, omdat we ons niet stipt aan de voorwaarden hebben gehouden. Een IMF-delegatie arriveert op korte termijn in onze hoofdstad om wederom over de lening en de uitvoering van de gestelde voorwaarden te praten. We zijn allemaal benieuwd wat het resultaat van deze gesprekken zal zijn. Ondertussen gaat de regering rustig door met nog meer leningen en financiële verplichtingen met externe organisaties aan te gaan. De schulden hopen zich op en die zullen uiteindelijk in de miljarden dollars belopen. Wat ons telkenmale weer verbaast, is dat niemand van deze regering ons vertelt, hoe en met welke regelmaat we gaan terugbetalen en waar de verdiensten voor de terugbetalingen in keiharde vreemde valuta vandaan zullen moeten komen. Het IMF zal zich ook gaan afvragen, hoe het zijn geld terug zal krijgen als deze regering meerdere financiële verbintenissen aangaat, terwijl de inkomsten niet significant zullen stijgen in de komende periode van tien jaar of meer. De Surinaamse regering verkijkt zich thans op de inkomsten van aardolie en goud, maar weet absoluut niet of deze inkomsten aanmerkelijk zullen stijgen of in de komende jaren zelfs zullen dalen. Wij bepalen namelijk de prijs voor een vat ruwe olie niet en ook de prijs van een troy ounce goud op de internationale markt evenmin. Die prijzen komen volledig buiten onze invloedssfeer tot stand. Dus is het heel onverstandig van de regering om al haar pijlen te richten op deze twee inkomstenbronnen en geen beeld te hebben van wat er additioneel en proportioneel bij kan komen om de staatsinkomsten in vreemde valuta aanmerkelijk te doen vermeerderen. Het IMF zou zich dan ook best kunnen afvragen, hoe de regering Bouterse uiteindelijk zal terugbetalen. Men kan bij het IMF heel goed rekenen en achterhalen wat wij wel of niet kunnen. Het is dan ook niet verstandig van de regering Bouterse om maar à la dol te blijven lenen, terwijl je niet weet hoe de schulden zullen worden terugbetaald. Bouterse is geen econoom, dat weten we allemaal , het is daarom van essentieel belang dat hij zich op een eerlijke wijze laat adviseren en niet op het verkeerde been laat zetten door onverantwoordelijken en statistici die straks de benen nemen wanneer het echt fout gaat en het land en zijn bevolking met de gebakken peren blijven zitten.