Om de hoge werkdruk van de rechter te verminderen en een efficiencyslag te maken, zal in 2017 de Opleiding tot Schrijfjurist worden opgezet en nagenoeg simultaan worden uitgevoerd met de opleidingen tot rechter. De waarnemend president van het Hof van Justitie, Iwan Rasoelbaks, zei gisteren in zijn toespraak bij de opening van het nieuwe zittingsjaar, dat het huidige aantal rechters naar internationale maatstaven ver beneden de algemeen aanvaardbare norm is. Bij het Hof zijn momenteel negentien rechters werkzaam, terwijl er volgens de wet minimaal veertig rechters zouden moeten zijn. Deze chronische onderbezetting leidt tot ongewenst lange doorlooptijden en onaanvaardbare achterstanden. Daarnaast is er sprake van geen of onvoldoende juridische ondersteuning aan de rechter.
Volgens Rasoelbaks baart met name de onaanvaardbare achterstand bij de Civiele Afdeling het Hof en de rechters grote zorgen en betekent dit voor hen een extra belasting. Het Hof heeft reeds enige tijd geleden zijn beleid erop gericht om hierin verandering te brengen door middel van beleidsprogramma’s, doch vanwege onder andere de financiële situatie mocht dit voor het afgelopen zittingsjaar niet baten. De hoop is erop gevestigd om in dit zittingsjaar schot hierin te brengen door de voorgenomen beleidsmaatregelen in uitvoering te brengen.
Om op duurzame wijze verbetering te brengen in de status quo, zal het Hof een stappenplan starten in 2017, bestaande uit het simultaan en onafgebroken uitvoeren van drie cycli van de vijfjarige Raio Opleiding Zittende Magistratuur en drie cycli van de tweejarige Rio Opleiding Zittende Magistratuur. Uitgaande van het huidige aantal rechters en aangenomen dat elke cyclus van de Raio Opleiding Zittende Magistratuur ongeveer vijf rechters aflevert, dat elke cyclus van de Rio Opleiding Zittende Magistratuur twee tot drie rechters aflevert, dat van elk van deze opleidingen drie cycli simultaan en ononderbroken worden uitgevoerd en in acht genomen het natuurlijk verloop van rechters, zou het resultaat in 2032 neerkomen op het aantal van veertig rechters. Gelet op het uiteindelijk te verwachten resultaat van de Raio Opleiding Zittende Magistratuur en de RIO Opleiding Zittende Magistratuur, is het noodzakelijk om ondertussen door middel van delegatie van daarvoor in aanmerking komende rechterlijke werkzaamheden de onaanvaardbare hoge werkdruk van de rechter te verminderen en een efficiencyslag te maken.
Naast de Opleiding tot Schrijfjurist zullen in 2017 zittingsgriffiers worden gecoached. Dit met het doel de inhoudelijke ondersteuning van de rechter te verbeteren. Het wordt ook wenselijk geacht om toekomstige zittingsgriffiers op gestructureerde wijze op te leiden en daartoe zal de Leergang Zit-tingsgriffier in 2017 worden opgezet.
Rasoelbaks wijst erop dat uit hoofde van personele unie die tussen het Hof en de kantonrechter bestaat, de betrekking van kantonrechter – alleensprekende rechter in eerste instantie – wordt waargenomen door rechters bij het Hof van Justitie. Ieder jaar wijst het Hof uit zijn midden rechters aan die tijdens het volgende zittingsjaar de betrekking van kantonrechter zullen waarnemen. Ook doorbreking van deze personele unie vereist significante uitbreiding van het huidige aantal rechters. Het voorgaande geldt ook voor de introductie van specialismen en het instellen van meervoudige kamers in eerste aanleg. Ten einde zicht te krijgen op de randvoorwaarden nodig voor doorbreking van de personele unie, zal een studie naar onder meer het vereiste aantal rechters, zittingsgriffiers, administratief medewerkers en zittingszalen worden uitgebreid.
