Alcoholmisbruik wordt gezien als het consumeren van alcohol op een manier die nadelig is voor de drinker. Misbruikers van alcohol raken in sommige gevallen in hulpeloze toestand. Hierdoor kunnen zij zodanig bedwelmd raken dat men zichzelf of anderen schade toebrengt (verkeersongelukken, straatgeweld). Verder kunnen alcoholmisbruikers een verslaving krijgen, ook wel alcoholisme genoemd. Een alcoholverslaving is een veel groter issue dan alcoholmisbruik. In de medische wereld wordt er een onderscheid gemaakt tussen alcoholverslaving en –misbruik. Het is heel belangrijk dat dit onderscheid wordt gemaakt, ook wat de behandeling betreft.

Maatschappelijke acceptatie
Omdat alcohol een uitgebreide maatschappelijke acceptatie bezit, kan men vaak het verschil tussen alcoholgebruik en alcoholmisbruik of zelfs alcoholverslaving, moeilijk onderscheiden. Wanneer een alcoholgebruiker zijn limiet verschuift naar misbruik, dan is de kans op een alcoholverslaving groter. Alco-holisme kan worden getypeerd als een progressieve aandoening die vaak genoeg geleidelijk aan ontstaat, dit kan leiden tot lichamelijke en geestelijke achteruitgang.

Wanneer kan je van alcoholmisbruik spreken?
Er wordt van alcoholmisbruik gesproken, wanneer er binnen een tijdsbestek van één jaar minimaal één van onderstaande situaties voorkomt:
• Vanwege alcoholgebruik komt men veelvuldig verplichtingen niet na, zoals: vaak te laat komen aan het werk of op school, verwaarlozing van het gezin of geliefden, afspraken niet nakomen en/of snel vergeten.
• De alcoholgebruiker drinkt vaak in situaties waarin dit gevaarlijk is. Bijvoorbeeld in het verkeer of tijdens het bedienen van machines.
• Meerdere malen in aanraking zijn gekomen met justitie of politie. Bijvoorbeeld door rijden onder invloed.
• De misbruiker blijft alcohol consumeren, ondanks dit relationele en sociale problemen met zich meebrengt.

Verschillende vormen van problematisch drinken
Problematisch alcoholgebruik kan in verschillende vormen voorkomen, die elkaar kunnen overtreffen. Over het algemeen maakt men onderscheid tussen vier types:
1. overmatig of excessief drinken
2. alcoholmisbruik
3. ‘binge drinken’
4. alcoholafhankelijkheid of alcoholverslaving

1. Overmatig/excessief drinken
Zo iemand drinkt meer dan verantwoord is voor zijn/haar gezondheid. In sommige gevallen gaat dit samen met een bepaalde gelegenheden, zoals uitgaan of problemen, waarbij er een conflict is met een partner. Regelmatig dimt de alcoholgebruiker zelf zijn overmatig gebruik, omdat die de nadelen ervan ontdekt.

Overmatig drinken kan soms ook gekoppeld zijn aan een situatie die slechts eenmalig voorkomt. Dit noemt men ‘situationeel riskant gebruik’. Het meest herkenbare voorbeeld is dronken achter het stuur kruipen, omdat je per ongeluk je dranklimiet hebt overschreden.

2. Alcoholmisbruik
Bij bepaalde mensen gaat het om ‘drinken als reactie op problemen’. Ze drinken om aan de realiteit te ontsnappen en daarmee ook problemen en spanningen van zich af te zetten. Het gevaarlijke is, dat dit kan leiden tot een gewoonte. Daardoor wordt continue naar alcohol gegrepen als ‘oplossingsstrategie’ of als ‘zelfmedicatie’. Vervolgens kan er een vicieuze cirkel ontstaan, want drinken veroorzaakt problemen, daarom gaat men opnieuw drinken, enz.
Het gevolg hiervan is dat alcohol een vaste plek krijgt in zo iemands leven. Het wordt hun enige middel om te ontspannen, te vluchten van problemen, te genieten, de avond te beginnen, enzovoort. Andere manieren om met allerlei levensgebeurtenissen om te gaan, vallen weg of worden niet geleerd.

3. ‘Binge’ drinken
Deze drinkers kom je tegen tijdens bepaalde gelegenheden. ‘Binge drinken’ is het in zeer korte tijd zeer veel alcohol nuttigen. Voor mannen minstens zes glazen in twee uur tijd, voor vrouwen minstens vijf glazen. Binge drinkers drinkers vaak niets of nauwelijks door de week, om vervolgens zeer veel en ‘gulzig’ te drinken tijdens het weekend. Vaak gaat dit gedrag gepaard met controleverlies: je wilt niet zo veel drinken, maar het gebeurt steeds opnieuw.

Effecten en risico’s van binge drinken:
• Het rationeel denkvermogen vermindert sneller tijdens het drinken
• Meer kans op black outs en alcoholvergiftiging
• Impulsiviteit neemt toe (vechten, dronken rijden, wild dansen, abnormaal gedrag)
• De bloeddruk stijgt sneller
• Grotere kans tot acute schade aan bepaalde organen (hart, hersenen, nieren).Binge drinkers hebben 5 tot 6 keer meer kans op een hartinfarct.

4. Alcohol-depended
Dit is wanneer iemand geestelijk en/of lichamelijk afhankelijk is van alcohol. De grootste boosdoener is niet meer kunnen functioneren zonder alcohol. De alcoholmisbruiker heeft geen keus om al dan niet te drinken. HIJ MOET! Daarom spreekt men in dit verband vaak over ‘verslaving’. Bij het gros van de mensen dat afhankelijk is van alcohol, komt normaal gesproken ook lichamelijke afhankelijkheid voor. In dit soort gevallen treden er ontwenningsverschijnselen op. De ‘verslaafde’ voelt een drang om te drinken, omdat dat hem goed laat voelen, anders voelt hij zich ziek worden.
Wat is nu het verschil tussen alcoholverslaving en –misbruik?

Het verschil tussen alcoholverslaving en –misbruik, wordt getypeerd als ‘het niet kunnen terugdringen van het overmatige drankgedrag’ of ook ‘het niet kunnen stoppen met drinken’. Mensen die een alcoholverslaving hebben, zullen met andere woorden drinken tot ze niet meer kunnen, er is geen stop op hun drankconsumptie. Alcoholmisbruikers kunnen op onregelmatige tijdstippen overdadig veel drinken, maar van regelmatig dronkenschap hoeft geen sprake te zijn bij deze gebruikers.

Er kan geconcludeerd worden dat een alcoholverslaving een veel groter probleem is dan alcoholmisbruik. Daarentegen kan misbruik tot verslaving leiden, mits er op tijd wordt ingegrepen. Het is dus essentieel in situaties van alcoholmisbruik om professionele hulp te zoeken. Bovendien blijft alcoholgebruik een gevoelig onderwerp waarbij veel tussenvormen kunnen voorkomen.

Alcoholprobleem aanpakken
Als een kennis, broer, zus of partner een alcoholprobleem heeft, dan heb jij of een derde er hoogstwaarschijnlijk last van. Het kan jou in ‘tweestrijd’ brengen. Aan de ene kant maak je je bezorgd, echter wil je de persoon niet gaan verraden bij een meerdere. Indien je je erg ongerust maakt, probeer het dan te bespreken met de gebruiker en laat die duidelijk merken wat er mis is aan zijn/ haar alcoholgebruik.

Wat kan je doen?
• Als de persoon openstaat voor een gesprek, dan kan jij eerst proberen te luisteren naar wat hem/haar dwars zit. Ga liever niet veroordelen of verwijten. Mogelijkerwijs is het ook een kans om overduidelijk een punt te maken dat drinken niet bevorderlijk is voor een oplossing, maar dat het de problemen alleen gecompliceerder maakt. Ook kan je eerlijk toegeven wat voor last jij ondervindt van het gedrag van de persoon.
• Indien een situatie te moeilijk wordt, probeer dan toch naar hulp te zoeken. Bespreek de situatie mogelijkerwijs met ouders of anderen die je met dit soort gevoelige informatie vertrouwt. Je moet dit vooral doen wanneer je beseft dat je gemanipuleerd of misschien zelfs ‘gechanteerd’ wordt. Iemand met een verslaving helpen, mag niet ten koste gaan van jezelf.
• Het Psychiatrisch Centrum Suriname geeft hulp bij alcoholmisbruik. De Jellinek Kliniek (Nederland) heeft een online hulpprogramma voor mensen die via internet anoniem zelfstandig willen stoppen of minderen met alcohol: Jellinek Online Zelfhulp.

Bronnen : https://nl.wikipedia.org/wiki/Alcoholmisbruik, http://www.solutions-center.nl/verslavingen/alcoholverslaving/alcoholmisbruik, https://www.alcoholhulp.be/probleemgebruik-soorten, http://www.gezondheidsweb.eu/alcohol/wat-het-verschil-tussen-alcoholverslaving-en-%E2%80%93misbruik, https://www.alcoholhulp.be/,