– Welterusten. ‘Smoko yu tabaca, kisi yu srefi…, yere bro’. Links en rechts vallen ze. Hoge bloeddruk, herseninfarct, nierfalen, leveraandoeningen, hartfalen. Stress, cholesterol aanwas, kwaliteit leidingwater, sopie, sportconditie, maskita zika. Men kan ze zo naast elkaar leggen. Allemaal sores en stress. Hoe komt men rond? Hoe de kinderen te eten te geven? Schoolgeld en -vervoer te betalen. Ongezonder eten. Wegdrinken van de salarissen, gevolgd door gezinsverdriet. Ontslag uit de arbeidsmarkt, onbetaalbare sportbehoeften/-materialen. Allemaal met elkaar verbonden. ‘Intertwined!’. “Smoko yu sigaret, naki yu sopi papi…, sribi switi yere…!”. ‘Suicide tap na broki!? Na ede ne go hati mi moro…!’.

– Casino. Ook daar kunnen ze straks niet meer gratis gaan eten, met een enkel speelmuntje in de hand. Want de casino’s, als veredelde gaarkeukens gaan dicht en de oudjes uit binnen-/buitenland zullen hun nachtelijk broodje en sopi niet meer zo gewoon in toweltje kunnen krijgen.

– NPS. Niemand weet wat te doen? Duidelijkheid is de enige remedie. Gewoon je ontdoen van een onzeker geraakte voorzitter en een partijplan voor de toekomst klaarmaken. Reddings- en aanpassingsplan. Aanmodderen na een zo heftig verloren verkiezing in 2015 vereist daadkracht en regelrechte heroriëntatie. Terugnemen van dissidenten? Waarom? Gaat men verder met een Rusland, of stopt men het aangezette verval rigoureus. De keuze is aan de mensen die er nog wat in willen zien.

– VHP / PL. De beide voorzitters van respectievelijk de Verenigde Hervormingspartij (VHP) en Pertjaja Luhur (PL), waren glashelder in het veroordelen van de onzinnigheden die Bouterse op 24/25 februari 2016, de getergde lokale gemeenschap van Suriname, als een meer gefrustreerde aan mededeling voorhield. “We siki…, yere!”. Rusland was volgens een krant ‘milder’ in oordeel? Kan ook niet anders met zijn angstvallig academische en danig verlammende agenda’s. En dat natuurlijk allemaal in tegenstelling tot de ‘old soldier’ Kruisland die vanuit Kofo Djompo en simultaan aan/met de jongelingen Telgt/Etnel, de ware ‘kern en geest’ van de NPS verwoordde. “Momenten dat Bouterse zichzelf niet is…?”. Zijn het nog wel ‘momenten’? Of is er een latente aanwezigheid binnengedrongen, vanaf dat lumineuze bezoek in 2010 aan het balkon van Miskin en waar Hooghart bij moest (aan-)zitten? Wie zou het allemaal het beste moeten of kunnen weten? Inderdaad!

– Sale. Overal ziet men “sale”. Uitverkoop! Winkelsluitingen op komst. Te beginnen met de importboetiekjes en dus nog meer verkooppersoneel en/of security-mensen op straat. Zeventig van Suralco? Honderden meer uit de detailhandel. Vandaag zijn het winkels. Morgen hele malls. Niet te betalen huur en geen omzetten. Met de complimenten van…? Juist ja! ‘Smokey and the bandits’.

– ‘Brain drain’. Wat is dat? Dat is wanneer een land, zoals in 1973/1980/1982/1986/1990/1996/1999/2010/2015…, geloof en kennis kwijtraakt. Nu weer in megapercentages Ao. 2016. Grote en kleine bedrijven sluiten. Buitenlandse studenten krijgen geen financiële toelagen of beursgelden meer en ook die innovatieve kennis blijft buiten en wel in dienst van het gastland. Met de complimenten van? Juist ja! ‘Smoko man!’.

– Stufi. Alcoa/Suralco/Iamgold/EBS/Staatsolie…, allemaal bedrijven die op een gegeven moment naast de Staat, bachelor- en masteropleidingen in het buitenland onder voorwaarden financierden. Wat blijft daar nu van over? Juist ja! Niets! Eerder de geaccumuleerde braindrain(-s).

– Zorgcrises. De politiek maakt zich zorgen over de situatie in de algemene gezondheidszorg. Tekorten aan alles en overvolle poliklinieken, waar mensen medische basis- en specialistische hulp zijn gaan zoeken. Helaas! Met de complimenten van…? Juist ja!

– Eikels, chippies en ambtsbevelen. Inderdaad mag er een heroriëntatie komen bij politieagenten van de Motor Surveillance Dienst. Onder balkons staan en kijken naar wat aan moois langs de motorfiets komt lopen, is nog niet gestructureerd het volk dienen. Chanten, onbeschaafde praat en pesterijen, een opgeklopte ervaring. Begeleiding van achterlijk samengesteld ‘zwaar transport’ en wegdrukken van tegenover naderende/bewegende verkeersdeelnemers –in een levensgevaarlijke berm– een ergerlijke gewoonte geworden. Transport wat over de rivieren zou moeten geschieden. Alles op gezonder uitzondering na…, suïcidale mensen van de Meerzorg / Beekhuizen brug reddend weg te halen/voeren.

– Baan. Men leert ervoor. Men solliciteert. Men wordt na contract of proeftijd aangenomen. En dan begint onmiddellijk afbreuk van gemaakte afspraken. Bij teruggang in de economie of van omzetmarges? Als laatste erin en als eerste eruit. Of de afgesproken zaken worden langzaam, maar zeker niet langer of tijdig gehonoreerd. Kledinggelden, vakantietoeslagen, bonusuitkeringen, overuren, etc. etc. Panoramisch op de hedendaagse arbeidsmarkt. Wel nu de eisen, van 25 / 30 procent salarisverhoging en loon-/belastingcompensaties? En Hooghart? ‘We frede yere!’.

– UvS. Op 01 Maart 2016 zal op de Universiteit van Suriname een verkiezing worden gehouden om een ‘studentenvertegenwoordiger’ tot uitverkorene te mogen benoemen. Hopelijk weet men, gegeven de historische ontwikkeling van het betrokken instituut, nu wel de heftig politiek gelieerde figuren buiten de voor- en achterdeur van het meer constructieve te houden.

– FIFA. Euforie bij de SVB? Eerst moet de rommel bij de Fifa door Infantino worden geruimd. Dan de heroriëntatie op basis van een duurzaam beleidsplan voor vertrouwenwekkende ontwikkelingen en daarna pas kijken of er nog geld over is in bestaande (Concacaf-) samenwerkingspatronen. Exclusief Warner-achtig gejat, natuurlijk.

– Schiet. De zondagmarkt, ook wel als CAL – vlooienmarkt begonnen, mag niet meer de Schietbaanweg op en richting Sint Jozefstraat groeien. Zou Jennifer er echt (n-)iets mee te maken hebben gehad? Wormer ontkent. Het zou meer om de kruising Tourtonne /Schietbaan moeten gaan. Onzin! Men rijdt daar zo langzaam, dat er echt niets aan gevaarzetting plaats kan hebben in de historische wijk Konasi. Maar moet men niet gewoon een enorm veld klaarmaken om al die zondagsmarkten te verzamelen, te plekken en de doorgangswegen bevrijden van de uit de kluiten gewassen hinderlijk gemaakte/-raakte ‘bottle necks’? Tante D. en Wormer moeten nader met elkaar brabbelen.

– Fitch. Inderdaad is de nationale economie, het vertrouwen daarin en de monetaire conditie van de Republiek Suriname op de glijbaan gezet en is het land door onder meer Fitch Rating onvoorwaardelijk gedegradeerd. Nu Standard & Poors ofwel Moody’s nog. Net als het IMF en de Wereldbank, helemaal niet meer in de Telting/Hildenberg mood terug te vinden. ‘Sranan kom tron wan vriendje…’. Met de complimenten van…? Juist ja! Google Alert:
https://www.fitchratings.com/site/fitch-home/pressrelease?id=1000098 http://www.caribbeannewsnow.com/topstory-Suriname-credit-ratings-downgraded%3B-outlook-negative-29479.html http://www.businesswire.com/news/home/20160226006002/en/Fitch-Downgrades-Surinames-Ratings-Outlook-Revised-Negative

– Valutaveiling. En wat na de eerste veiling? Een aanpassingsprogramma waarvan Hoefdraad met nogal wat grootpraat eens vertelde en een simultane schop tussen de pitten van Andojo Rusland lanceerde, dat hij dat al klaar en in gereedheid had…? Maar aan het einde van de maand Februari 2016, zulks nog steeds niet heeft kunnen presenteren? Pakket van maatregelen, wat nog steeds tussen Saturnus, Mars en Pluto rondcirkelt? De Nationale Assemblee maakt zich zorgen. Suriname is een land met ‘geestes- en ernstig materiële beperkingen’ geworden. De consument maakt zich zorgen. De banken maken zich zorgen. De groot-/detailhandel maakt zich zorgen? Zeer terecht. De industrie ligt compleet op z’n gat! Het volk in z’n geheel, maakte zich immers al langer tijden grote zorgen, maar werd genegeerd en verkiezingstechnisch grof misleid. De gevolgen en te verwachten (re-)acties, zijn bij de coalitionele onverlaten reeds meer dan bekend. ‘1999 in the shade…, real hot…, in the shade…!’.

– ‘Speak for yourself’. Het hoogbejaarde en helaas overrijp geraakte orakel op ‘het kabinet’, heeft weer een meurende ruft cq. scheet gelaten. Met als krampachtiger slotzin: “Al het overige is gebabbel…”. Misschien toch nog effekes af te sluiten, dat niet alles uit een raaskallend orakel, inhoudelijk kan, mag of valt te bevatten. Vooral niet, als het om zaken van hogere scholingsdwang gaat. Misschien zulk gekwaak, voortijdig met een slabbetje af te vegen. Pogingen tot primitiever intimidaties, zijn dezer dagen vanuit de Kleine Combé helaas weer troef gesteld. Meer nog aan de poker- of was het de minder intellectueel begunstigde dominotafel. Wie zal het durven zeggen. ‘Frede man…. no so du man!’.

– ‘Siki nanga seki’. Slapeloze nachten met gelardeerde verwensingen en ziektebeeld constatering(-en) …? Tante B., onder haar zonweringparasol wiegend: ‘Meki Bouta bigin waka yere…, na pipel sa kom later luku if a de ete, pe ing mati Dew bem de…, nanga ing sidong tapu na tompu…, na culturu bangi fu dem tu…, so bun’.

– ‘Ope?’. Waar lijkt dat op? To Trump or not to Trump? Dat is de vraag die het Republikeinse kamp op dit moment bezighoudt in de race naar het Amerikaanse presidentschap. Het antwoord krijgen ze dinsdag op Super Tuesday, de belangrijkste dag van de voorverkiezingen. Daarna zal duidelijk zijn of Trump de Republikeinse kandidatuur in de wacht sleept.De veelbesproken vastgoedmagnaat heeft al een grote voorsprong op zijn tegenkandidaten en gaat voorop in de peilingen. Niets lijkt hem te deren. Hoe politiek incorrecter zijn uitspraken, hoe populairder hij lijkt te worden. Ook de talrijke incidenten tijdens zijn bijeenkomsten met Trump-supporters deren hem niet. Gisteravond liet Trump nog een man verwijderen die uit protest tegen Trump een shirt droeg met de tekst ‘de Ku Klux Klan steunt Trump’. http://nos.nl/artikel/2089384-de-republikeinse-partij-is-knettergek-geworden.html

Justitia Pietas Fides MMCMXCVIII