– ‘Opfrissertje’. Eind jaren zeventig en begin jaren tachtig, had Cuba nog de ‘idée in huis’ om de revolutie mondiaal te kunnen exporteren. Overal in Midden- en Zuid Amerika, maar ook in Afrika knoeiden Cubaanse inlichtingendiensten en militaire adviseurs. Deden hun ding ook in het noorden van Brazilië, de Caribbean en zelf op de Nederlandse Antillen (1969). Mooiste en meest openlijke provocatie onder US-president Carter, werd dan de ramp van Grenada. Waar een internationaal vliegveld, door Cuba als revolutionaire ‘hub’ werd gebouwd. Ook waren op dat eiland en vliegveld, regelmatig Twin Otters van de SLM te zien, waaruit geüniformeerde Surinaamse mannen en vrouwen stapten. Nog geen probleem, joh! In Paramaribo had men Osvaldo Cardenas met zijn bloedmooie ‘morena’, onafscheidelijk geflankeerd door ene Harvey…, cum suis. Ook de Libiërs lieten zich in het jaar 1982 en volgende, niet onbetuigd door aanwezigheid. Dat ding ging de grootmachten echter knap vervelen. In de Libanon zat de USofA. moervast met de gevechten tegen allerlei terroristische ‘bevrijdingstroepen’, waaronder nu bekender Hezbollah. Het historische slagschip ‘New Jersey’ lanceerde de meest gevaarlijke explosieven over de heuvel in de Libanon. Het Verenigd Koninkrijk raakte verwikkeld in een Malvinas/Falkland conflict. Eugenia Charles van Dominica maakte zich grote ‘zorgen’ om de bewegingen in haar regio. En toen Maurice Bishop werd gepakt en levend verbrand in Fort Rupert…, was daar ook nog een medische school op Grenada…, vol Amerikaanse stagiaires. Middernachtelijk werd president Ronald Reagan ‘gevraagd’ in te grijpen. De bovenwindse eilanden hadden er genoeg meegemaakt en ook Barbados/Trinidad&Tobago zagen het met de Cubanen niet echt meer zitten. Trinidad worstelde al enige tijd met islamitisch fanatisme. Een flottielje van Amerikaanse oorlogsschepen, op weg naar de Libanon maakte even een koerswijziging mee en de US-mariniers landden op Greneda met alles wat maar kon worden ingezet, tegen de Cubaanse en New Jewel milities op het kruideneiland. Reagan zei nog in historische context: ‘… ik ga slapen de opdrachten liggen bij mijn gene-raals…!’. Na vier dagen van stevige gevechten was Grenada geneutraliseerd en de bende van Bernard/Phyllis Coard en tevens de ‘make shift’ generaal/gevangenisbewaarder ingepakt. De kabinetsaanhang van Maurice Bishop was ook vermoord. Suriname hield de adem in. Zou er ook hier in Suriname, iets gaan gebeuren. De ijzervreters van het Nationaal Leger zaten immers in Mariel-Cuba en zagen houwitsers in de kleine haven geplaatst. Via Radio Nederland hoorde men van gevechten op Grenada. ‘Naar huis…’, was het bevel van onder meer Mercuur. Anderen twijfelden. En zo gingen ze dan uiteindelijk via een noodvlucht over naar Nicaragua, waar het Surinaams peloton werd opgevangen door de DC-8 van de SLM. Intussen was er internationaal veel meer bewe-ging in 1983. In februari stapte zo met lakschoentjes, voorzien van gespjes, niet anders dan de tweede man op de Braziliaanse ambassade in Washington DC, Luiz Felipe Lampreia, Paramaribo binnen. Een spruit uit een diplomatengeslacht in Brasilia. Heel gewoon Paramaribo binnengelopen. Nestor dos Santos Lima, ambassadeur in Paramaribo, was niet crisisbestendig bevonden of geacht en werd uitgevlogen. Zijn buurman K.C. Goncalves, was immers op 08 December 1982 vermoord en hij had plotseling een woonhuis vol mensen die bescherming zochten. Lampreia hield al op de ochtend van zijn aankomst op 15 Februari 1983, de eerste consulten aan de Anton Dragtenweg. “Wat was er op 08 December 1982 gebeurd…?”. Inderdaad een onomstotelijke conclusie: ‘…platte moord…’! Er moest een Cubaanse lijn zijn! Zou later blijken, dat die lijn stemmig was gevonden. De diplomatieke diensten in Paramribo werden op de hoogte gesteld, dat er iets belangrijks zou komen. Inderdaad verscheen Bouterse op de STVS en deelde mee, dat de Cubaanse missie werd gereduceerd tot het niveau van zaakgelastigde. Cardenas moest dus plotsklaps met zijn bloedmooie ‘morena’, weg uit Paramaribo. Leter zou Harvey nog “ontdekken” bij het “begeleiden” van Cardenas zijn gekunstelde memoires, uitgedreven door een universiteitsbibliotheek/printshop in Nederland, dat ‘topdiplomaat Cardenas’ was gedegradeerd tot een nietszeggende ambtenaar op Sociale Zaken in een middelgrote stad van Cuba. Maar de verschijning van Bouterse op de STVS, hield veel meer in. De Cubaanse beurzen, afgegeven aan Suirinaamse studenten, kwamen in gevaar. De SLM DC-8 werd naar Havanna gedirigeerd. Op het vliegveld werden de Surinamers door Fidel Castro in persoon, uitgeleide gedaan. Ook Robin Raveles was onder de vertrekkende. De vertrekkende Surinamers werden geluk toegewenst en aan Bouterse de boodschap verdisconteerd, dat: ‘…hij alles behalve een die hard revolutionair was…’. Kort na terugkeer verergerde de gezondheidstoestand van Raveles en stierf deze. Maar daarmee was het niet gedaan, met de inmiddels ingebedde invloed van Lampreia. De verkeerstoren van Zanderij kreeg een oproep van een Braziliaans militair vliegtuig, dat noodzakelijk wilde landen. “Wachten” werd en was het antwoord! Plotseling zagen militairen en de luchtverkeersleider, dat het toestel zonder toestemming landde. Aan boord de driesterrengeneraal Garracho met een boodschap. Graanoogst spoedde zich in grote haast naar Zanderij. De driesterrengeneraal stond erop, de ‘hoogste functionaris te lande’ te willen spreken. Kreeg die gelegenheid ook. In de ‘O Estado do São Paulo’ verschenen berichten, dat Braziliaanse gevechtstroepen aan de grens met Suriname werden samengetrokken en dat de landingsbaan van Poso Tirio in de Paroe/Sipaliwini Savanne werd verlengd en verhard voor de ontvangst van C-130 troepentransportvliegtuigen. Kolonels en brigadegeneraals waren geconsigneerd. De krant concludeerde, dat Brazilië wel een vaker ontkende interventiemacht had. In Paramaribo loeiden plotseling ook escortesirenes. In de avond bleek, dat er nog een Braziliaans vliegtuig, de militaire uitvoering van een Boeing 737, op Zanderij was geland met een lijvige delegatie aan boord welke onder ambtelijke leiding stond van de nu plotseling ambassadeur IIIe-klasse Luiz Enrique Lampreia en een militair superieur, hoofd van de binnenlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten, de viersterren generaal Danilo Venturini. Hij had een speciale boodschap voor Suriname en kwam om dringende zaken, in ordelijker/ordentelijke verhoudingen te brengen. Een boodschap van João Baptista Figueredo, de laatste militaire president van Brazilië die de algemene verkiezingen voor burgerbestuur aan het voorbereiden was. Men hoeft geen doorgewinterd analist te zijn om te weten, dat er direct twee zaken konden worden waargenomen. Ronald Reagan druk in Grenada en in Libanon, de Brazilianen inderdaad ook had gevraagd, orde op zaken te stellen met de ontspoorde sergeanten die Suriname in handen hadden genomen. Op Nederland hoefde men niet te rekenen. Op drie vlakken werden zaken aangeboden. Telecommunicatie, beurzen voor studenten en beurzen voor militairen. Bouterse c.s. begrepen de curatelestelling misschien niet meteen…, maar de adviseurs om hem heen, in tegenstelling tot ‘de baas’, meer dan ooit. Suriname viel in handen van Brazilië, zonder dat er ook maar één schot werd gelost vanuit de daadwerkelijk gedetecteerde interventiemacht aan de zuidgrens van het land. Later werd Lampreia indringend bevraagd in Albina. Grensplek pre 1986, waar hij op zijn Honda 500 CC naar toe reed. Gevolgd door zijn echtgenote Lenir en twee jonge kinderen. Gezeten in de Chevrolet Caprice, ook zelf naartoe was gereden. Aan Lampreia de vraag, wat dit allemaal te betekenen had? “Als diplomaat mag ik niet te veel zeggen,…!”. “Maar laten wij het erop houden, dat …!”. In het Engels: “… we did mister Bouterse an offer, he could not refuse…”. Hopelijk zijn nu zowel Dew Baboeram als Desi Bouterse, hun beider geheugen ietwat opgefrist. In historisch perspectief dan. Suriname was een in focus, onderdeel geworden van de geopolitieke verhoudingen. De wereld zat niet langer te wachten op grootpraat van nietsbetekenende mieren. Meer geïnteresseerd in een leeuw van een strategisch gelegen vliegveld, waar Libiërs te pas en te onpas landden. Wat binnen de westerse sferen moest worden gehouden, kwam ook meteen onder controle. Koste wat kost. Dat er in Fort Bragg in de maand december 1983 ook weer een interventiemacht werd klaargehouden, had meer met de stommiteiten van Caldeira te maken en de lijpe uitspraak: “Vandaag hebben we EBS gepakt, morgen is de beurt aan Suralco…!”. Hoe dan met transportvliegtuigen die de draaiende motoren deden ronken in Fort Bragg. N-Carolina en in de South Com faciliteiten, toen nog gelegen in Panama. Suriname speelde in de jaren tachtig en begin negentig van de vorige eeuw met gevaarlijk vuur, door de geopolitiek amateuristisch en infantiel te bejegenen. Helaas ook met beperking te volgen. Grenada viel. De contraoorlog in Nicaragua kwam tot een schurend einde. Argentinië verloor de Falklandeilanden/Malvinas. De Libanon verkeert nu nog in geheel onstabiele rust. Hezbollah bestaat nog steeds, zoals men in bepaalde kringen weer goed weet van heeft. Brazilië kreeg een aantal corrupte burgerpresidenten. Ronald Reagan werd een van de beste presidenten genoemd. Venezuela werd na 1987 een weer warme bondgenoot en transformeerde helaas tot wat het nu is. De stoffelijke resten van Maurice Bishop werden echter nooit teruggevonden en Dilip Sardjoe gaat nu softdrinks in de bovenwinden slijten. Daniel Ortega is tweemaal gekozen president van Nicaragua. De gebroeders Castro krijgen misschien bezoek van Obama. Noriega zit achter de tralies en Caracas is op weg naar hernieuwde bevrijding. De Libanon dus nog steeds in groot gevaar nu Syrië compleet is afgebrand. En dan Triploi in handen van een Gadaffi-loos militietijdperk. Maar Tunesische gladiatoren wisten wel de Nobelprijs voor de Vrede binnen te halen. Dew en Des, midden in een muskieten, mampiera en vliegjeswolk? Het kan verkeren. Brokobana werd Brokobaka. Wat zal het volgende wel of niet wezen? Dat bepaalt inderdaad nog steeds Itamarati en de gezelschappen in Langley – Virginia. En daar is het maar moeilijk tegen vechten, op deze leeftijd en daar ingestelde verjongingsmechanismen. Bernard Coard mocht zich na langdurige gevangenschap uiteindelijk voegen bij zijn Jamaicaans wonderkind Phyllis en de ‘make shift’ gevangenisbewaker en tot generaal gebombardeerde, mocht na een storm wel degelijk een gevangenis helpen herbouwen, na een zware storm met vrouwennaam. Osvaldo Cardenas kreeg uiteindelijk een uitreisvisum om zich in het intellectuele docentencircuit van de Caribbean, dienstig te maken. De president van het strafhof in de Oost Cariben die veroordelingen van Coard c.s. uitsprak, kwam regelmatiger naar Suriname en gaf geïnteresseerden, ‘…a piece of his mind…!’. En de schatjes die met de SLM naar Grenada mochten? Ach, die zijn ook al de zestig, voorspoedig gepasseerd. Gaan naar de X-mas kapsalons om de grijze snaren enigszins in kleur, stijl en ‘season perfect’ te houden. Anderen wachten nog steeds op het lezen van een evenwichtig strafvonnis, in tegenstelling tot de reeds uitgeprocedeerde Phyllis/Bernard Coard of de mooiste jongen van de Caribbean, de zogenaamde generaal uit Fort Rupert: Hudson Austin. “A tan so…, lobi wan!”. Oh ja? Wat kan azijn zuurder maken, als er een enorm Braziliaans verkeersvliegtuig wordt gekaapt en op Zanderij landt, waarna Lampreia met ‘sey botu helpie’ van zijn vriendje Jimmy Stolk de bevrijding van de gegijzelden forceerde en het toestel daarna zonder enig pardon, glashard doorvloog naar het Cuba van de beide Castros. Lezen dus februari 1984. http://aviation-safety.net/database/record.php?id=19840203-0 Wat een land, wat een geopolitieke blamages allemaal .
– Shatu. Over schizofrenie gesproken. De ene dag ben je constitutioneel protestant op het Onafhankelijkheidsplein, gevolgd door de beschuldiging politiek querulant te zijn. Men is tegen corruptie en voor vervolging/bestraffing van de daders, maar legt gemotiveerd als inmiddels geborgen slaaf uit, waarom de motie van een intelligenter oppositie, niet te mogen/kunnen ondersteunen. Hoogie wordt gezocht, vanwege het afbreken van een pand en verduistering van de antieke planken. Bus-/boothouders betaald…? Ambtenaren voor de een 50.000 ‘plus’, voor de ander iets meer dan 40.000 en dus 25.000 teveel voor zo een klein land. Roof met geweld van de seniorenburgers Ashruf. Rosebel gaat met vonnis in de hand weer draaien. Kertszang op het plein voor de protesterende. Karin eruit, Rohid er glad in. Raffinaderij gaat draaien, maar ook de corrupt geëngageerde “puti” van de nepotisme-kindertjes in ‘zweef teki’ houding. Leert maar niet cocaïnetransporten ‘niet’ uit te voeren. Samen doen en als roepende gehoord willen worden, echter roepende in de woestijn en is inmiddels de niet te evenaren geroepene voor de reeds ingezette woestenij. Babylonische spraakverwarringen over de hoeveelheden gelden die verduisterd zijn of door corruptie wederrechtelijk toegeëigend. Er vloog een ‘drone’ over rijkdommen te Matapi en/of Leonsberg? Buitenlandse posten worden gesaneerd, buitenlandse reizen en conferenties geïntegreerd, buitenlandse zaken in twijfels getrokken, kwaliteit ministers evenzo. Als het mogelijk is veilig naar het buitenland te gaan, gaat de ‘baas’ weer zelf wel. Guyana wordt duidelijk gemaakt, dat Tigri van Suriname is en duurzaam moet zijn opgelost, na doorslaggevend overleg tussen pres & pres. Een mond vol als men ook niet weet dat Venezuela kijkt, wat SU met haar problemen doet. Rondhout moet nou eindelijk hier in SU verwerkt worden en niet door Chinezen worden weggedragen. Zunder heeft niet kunnen binnendringen in de heilige tempels van de NPS en dus structuurarm gebleken, volgens de enorm gegroeide groene achterban. Ola…! Anders verwacht? Neen toch! Schizofrenie kent geen logica.
Justitia Pietas Fides MMCMXXXVI