Ingezonden

De Chikungunya-virus is een virus dat overgedragen wordt door de Aedes aegypti-mug, (die ook Dengue overdraagt) en door de Aedes Albopictus oftewel de Aziatische “Tijger-mug”. Chikungunya komt sinds oktober 2013 voor in het Caraibisch gebied. Op Sint Maarten is sinds begin dit jaar sprake van een uitbraak van het virus. In juni heeft deze nieuwe ziekte zijn intrede gedaan in Suriname. De bevolking heeft geen beschermende stoffen (antistoffen) tegen dit virus; deze ziekte kan derhalve een groot aantal slachtoffers maken. De Unie van Surinaamse Vrouwen (USV) maakt zich ernstig zorgen over de gezondheid en welzijn van ons volk door de chikungunya epidemie welke ons land teistert. Gezien de snelheid van de verspreiding van het virus en het groot aantal slachtoffers is er sprake van een crisissituatie die neigt naar een totale ontwrichting van de samenleving. De USV stelt de minister en directeur van Volksgezondheid en de directeur van het BOG verantwoordelijk voor deze epidemie. Door hun falend beleid, mismanagement en ondeskundigheid zijn het land en het volk in een avontuur gestort; een ware nachtmerrie voor vele personen en gezinnen. Beschamend, beledigend , gewetenloos en onacceptabel is de goena goena- achtige tactiek die door onze gezondheidsautoriteiten gebezigd wordt, om het volk te misleiden. Ter illustratie hiervan verwijst de USV naar een bericht waarin de BOG directeur stelt dat de epidemie begonnen is in juni 2014 door 14 personen, die vermoedelijk besmet waren met het chikungunya virus. Dit terwijl sinds oktober 2013 het virus in het Caribisch gebied voorkomt. Het BOG zegt dat het voor de meest strategische aanpak kiest ter garandering van de gezondheid van het volk, gebruikmakend van wetenschappelijk bewezen methoden bij de beteugeling van de ziekte chikungunya. Nadat de eerste chikungunya gevallen bekend waren is het BOG aangevangen met deze gevallen af te zonderen door de omgeving van deze personen te bespuiten en zo de muskieten te verdelgen (a case reactive approach to vector control).Ook zijn de mensen in de buurt van de besmette personen, huis aan huis, gewaarschuwd : let op Chikungunya , voorkom dat je het krijgt!! In hetzelfde bericht concludeert het BOG dat de stijging tot 290 gevallen midden september, grotendeels door deze groep heeft plaatsgevonden.

Verantwoordelijk

Onderzoek van de PAHO heeft uitgewezen, dat de spreiding van chikungunya in ons land relatief trager verloopt dan in de regio zegt het BOG. In hetzelfde bericht stelt het BOG: “Volgens het BOG is het antwoord op de vraag waardoor het komt dat vanaf juni de ziekte zich zo snel verder heeft kunnen verspreiden, eenvoudig. De muskiet die de ziekte van mens tot mens overbrengt, is in Suriname overvloedig aanwezig: de Dengue muskiet.”
“Vanuit het BOG wordt al een aantal jaren het Dengue programma gedraaid. Dit houdt in, dat naast incidentele bespuitingen, de samenleving op het hart wordt gedrukt, voor een schoner milieu te zorgen. Men zal zelf moeten nagaan, of de broedplaatsen al zijn opgeruimd in huis, de plek waar men werkt, de winkels waar men inkopen doet, de kantoren, kerken, crèches, scholen die men bezoekt. Ook voor de strijd tegen chikungunya luidt dezelfde boodschap, die het BOG al bijkans 20 jaar lang doet uitgaan: Feti Dengue maskita: Ruim de broedplaatsen op”. Dus zowel binnenshuis als buitenshuis is het volk totaal verantwoordelijk om broedplaatsen op te sporen en op te ruimen. Hiermede wast het BOG zijn handen in onschuld. BOG zegt :”Vaak is de samenleving daarvan nog niet op de hoogte maar zijn de gezondheidsdiensten reeds in stelling gebracht met adviezen, wat te doen en hoe verder te rapporteren. Op die manier tracht het BOG nodeloos paniek in de samenleving te voorkomen”, aldus het BOG.

Internationale standaarden

In tropische landen waar dengue endemisch voorkomt, wordt gebruik gemaakt van een vector (muskiet) control program om te voorkomen dat een epidemie uitbreekt. Een optimaal vector control programma is gebaseerd op de verzameling van entomologische (bepaling muskieten dichtheid: index) en epidemiologische (aantal ziektegevallen) data. De afdeling epidemiologie moet efficiënt data met betrekking tot het virus colllecteren (ziekenhuizen, laboratoria, huisartsen) om over de juiste Chikungunya gevallen te beschikken. Bij niet efficiёnte correctie, zal men alleen het topje van de ijsberg zien. De enige manier om de transmissie van dengue en chikunguya te voorkomen, is door de populatie van de Aedes aegypti muskiet te reduceren. Een vector control systeem gebaseerd op entomologische surveillance en larve bron reductie, dient gedurende het gehele jaar te geschieden door milieu inspecteurs. Om de muskietenpopulatie vast te stellen, wordt internationaal gebruik gemaakt van larve-indexen (erf index / huis index, container index, breteau index). Mid-dels indexen- bepaling kan je een inschatting maken op de overbrenging van ziekten als chikungunya en dengue. Indien de index beneden 5% is, is er geen risico op transmissie (overbrenging). Tussen 5-15% is er matig risico en boven 15% is het risico hoog. Indexen moeten op wijkniveau bepaald worden en in kaart gebracht worden. Hierdoor wordt inzicht verkregen landelijk in de hoog risico gebieden en door inzicht in de muskietenpopulatie kan een epidemie voorkomen worden.

Waarom is er binnen bijkans 2 maanden sprake van een Chikungunya epidemie in Suriname?

Volgens de USV liggen de hierna volgende redenen ten grondslag:
Uit de verklaring van het BOG concludeert de USV dat de strategische aanpak van het BOG behelst : 1.a case reactive approach to vector control dwz alleen bij een bewezen geval van chikungunya, wordt de vector (muskiet) aangepakt. 2. Voorlichting aan gezondheidswerkers. 3. Oproep aan het volk om broedplaatsen op te ruimen. Deze intensieve oproep vond plaats nadat een aantal chikungunya gevallen in het land geregistreerd werden.
Als dit de strategische aanpak is van het BOG, de instantie die verantwoordelijk is voor het bewaken van de preventieve gezondheid, is het te begrijpen dat in vergelijking met andere gebieden in ons regio, chikungunya zich binnen twee maanden explosief verspreid heeft in ons land. De Minis-ter van Volksgezondheid stelt dat er gewerkt is volgens de WHO/ PAHO richtlijnen. De USV betreurt het ten zeerste, dat de gezondheidsautoriteiten het volk misleiden! Zij weigert om te geloven dat WHO richtlijnen zijn gehanteerd. Vector ( muskiet) controle is de beste methode voor preventie van ziekten. Een optimale vector control programma (entomologische data) volgens internationale standaarden is langer dan bijkans 10- 15 jaren niet toegepast! Milieu inspecteurs die huis /omgeving controleren functioneren reeds jaren niet. Zowel op wijk / landelijk niveau heeft men geen inzicht in de muskietenpopulatie en risicogebieden. Epidemiologische data die verstrekt wordt is misleidend, getuige het aantal bevestigde gevallen welke door het BOG gepresenteerd wordt en het aantal gevallen dat door de heer Codrington, hoofd van het AZP laboratorium wordt aangegeven.

Misleiding door gezondheidsautoriteiten

Afkeurenswaadig is de goena goena- achtige manier waarop het volk misleid wordt. Terwijl het virus sinds oktober 2013 in het Caraibisch gebied is gesignaleerd en vanwege het intensieve toeristenverkeer en de open grenzen met onze buurlanden de import van het virus een kwestie van tijd is, werd geen enkel plan van aanpak gepresenenteerd. Onze gezondheidsautoriteiten hebben stilzwijgend het virus over het volk heen laten komen. Als excuus werd achteraf gezegd dat men het volk niet in paniek wilde brengen. Meedogenloos is deze attitude van deze autoriteiten omdat men weet dat chikununya een nieuwe ziekte is en derhalve veel slachtoffers zal opeisen omdat het volk geen antistoffen (immuniteit) heeft tegen dit virus. Afkeurenswaardig is het voorliegen en misleiden van het volk door onze gezondheids-autoriteiten door verkeerde informatie te verschaffen over de ernst van een opkomende epidemie. In september 2007 heeft ondergetekende, in haar hoedanigheid als arts, reeds aandacht gevraagd voor preventie en bestrijding met name het opruimen van broedplaatsen. Dit naar aanleiding van een geval van ernstige dengue encephalitis bij een familielid en het gevaar voor een epidemie.Bij een gesprek met de leiding van het BOG zou ondergetekende onnodig paniek zaaien en volgens de heer Bakker, onderdirecteur van het BOG was onder- getekende bezig de zaak te politiseren.Door de toemalige minister Waterberg werd ondergetekende voor doemprofeet uitgemaakt en in oktober 2008 werd een dengueepidemie bevestigd. Ook in 2011 werd door de toenmalige minister het aantal denguegevallen gebagatelliseerd en in 2012 werd een dengueepidemie bevestigd door de huidige President. Ook het opduiken van een ( nieuw) type 2 dengue werd toen door de heer Bakker aangekondigd, die met de bestaande type 4 tot ernsige complicaties kan leiden. De strijd tegen dengue en het ophalen van grof vuil, zou toen worden ingezet. In 2009 werd het volk wederom misleid door de gezondheidsautoriteiten namelijk toen wij in Suriname te kampen kregen met de mexicaansegriep. Terwijl gezondheidsautoriteiten het volk 21 bevestigde gevallen van deze ziekte voorhielden, was er plotseling sprake van een epidemie. Wederom betrof het geen ernstig ziektebeeld geen paniek en geen nationaal plan , wel een groot aantal slachtoffers .

Beschamend en misleidend is de manier waarop de gezondheidsautoriteiten de totale verantwoordelijkheid voor het opruimen van broedplaatsen zowel binnenshuis als buitenshuis op het volk afschuiven. Te bedenken dat in een geordende sameneleving regel en wetgeving van belang zijn. Voor het naleven van de regels zijn er ordehandhavers ( politie, milieuinspec-teurs e.a). In dit geval zijn de inspectiediensten van het BOG en het Ministerie van Openbare Werken verantwoordelijk. Indien de directeur van BOG stelt dat hij reeds 20 jaar het volk oproept om de broedplaatsen op te ruimen, zijn tenminste deze twee ministeries die hiervoor verantwoordelijk zijn, ernstig ingebreke gebleven. Het ministerie van Openbare Werken is verworden tot een ministerie voor golddiggers waarbij de laatste 15 jaar op rancuneuze wijze deskundig en ervaren kader op bijkans alle afdelingen, is weggehaald. Een milieuplan is er niet.

Misplaatste opmerkingen

Het kring kondre actieplan dat onlangs gestart is past in het kader van damage controle. Echter we zijn een jaar te laat. Het virus heeft zich als een lopend vuur landelijk verspreid. Door het ontbreken van data van de muskietenpopulatie en data over de risicogebieden zal het beoogde resultaat van deze actie, helaas nog enige tijd uitblijven. Misplaatst en bagatelliserend zijn de opmerkingen van de directeur van Volksgezondheid die stelt dat het ziektebeeld van chikungunya mild zou zijn en dat na 3 tot 5 dagen, de klachten afnemen. Dit is onjuist, want terwijl de ziekte in eerste instantie niet dodelijk is, maar mensen creperen van de pijn, en een totale ontwrichting veroorzaakt van het gezinsleven, het bedrijfsleven en daarmede een ontwrichting van de totale samenleving tot gevolg heeft.

Dat notabene de directeur van Volksgezondheid doodleuk constateert, dat dit slechts de top van de ijsberg is. De laconieke manier waarop deze “geruststellende” mededeling wordt geuit door de directeur, is niet alleen verbazingwekkend, maar ook beangstigend. Alleen iemand die meedogenloos is danwel een ernstig gestoorde realiteitszin heeft, gaat zo laconiek om met het leed van anderen.

De huidige directeur van Volksgezondheid en de directeur van het BOG hebben ernstig gefaald. De minister van Volksgezondheid blijkt stilzwijgend een zeer slecht beleid te voeren. Wachten op een uitbraak en dan pas tot actie overgaan, is niet de meest verstandige aanpak als je over de volksgezondheid waakt. Het is verstandig voorbereid te zijn op mogelijke gevaren. Misschien was het wederom salomons oordeel, danwel de hulp van moeder natuur, dat twee assembléeleden, één van de coalitie en één van de oppositie chikungunya- slachtoffers werden en derhalve geprikkeld werden om de noodklok te luiden. Deze chikungunya epidemie is de oogst die we binnenhalen van het wanbeleid van de opeenvolgende regeringen ter bescherming van mens en milieu. De USV doet een oproep op de President van de Republiek Suriname om op korte termijn daadkrachtige en oprechte leidinggevenden te plaatsen op het Ministerie van Volksgezondheid, zulks om land en volk te behoeden van een nationale ramp nu en in de toekomst.

Unie van Surinaamse Vrouwen (USV)
Drs. Asha Mungra (voorzitter)