De recente samenwerking tussen Suriname/Guyana en China voor de bouw van de brug over de Corantijnrivier, kan naar onze mening, absoluut niet door de beugel. Hoewel de economische voordelen op korte termijn aantrekkelijk lijken, moeten de geopolitieke risico’s en de strategische keuzes die Suriname maakt, zorgvuldig worden afgewogen. De brug over de Corantijnrivier, ter waarde van USD 236 miljoen, is bedoeld om de economische samenwerking tussen Suriname en Guyana te versterken.

Keerpunt wenst de ernstige kwestie met betrekking tot illegale wapenhandel en de mogelijke betrokkenheid van politiefunctionarissen te bespreken. Het feit dat de korpschef onlangs op 3 december, vier politiefunctionarissen van hun taken bij de wapenkamer heeft ontlast, vermoedelijk als reactie op aanwijzingen van misstanden, is zeer zorgelijk. Vooral omdat het vermoeden bestaat van infiltratie van een crimineel netwerk binnen ons politiekorps.

Suriname is het opvangcentrum van de regio. Onze grenzen zijn uitgestrekt, ons vliegverkeer ontvankelijk en frequent en onze procedure tot uitzetting bestaat alleen in theorie (of voor politieke tegenstanders). Het betekent dat wanneer Haïti, Cuba of Venezuela niest, wij al snel verkouden zijn. Haïti is een land dat sinds 1791 geen rust of vrede gekend heeft. Spreken van een crisis, in een land met een geschiedenis van permanente crises, heeft iets vreemds.

Waarnemend voorzitter van De Nationale Assemblee, Harriet Ramdien, heeft in de laatste vergaderweek van het jaar 2024 met politieassistentie assembleelid Ann Sadie van de NDP, uit de vergaderzaal laten verwijderen. De NDP-fractie zet de gedragslijn voort van uitlokken van de vergaderleiding van ons parlement, om vervolgens de virale videomomenten actief te verspreiden.

Het Openbaar Ministerie onderneemt op eigen initiatief rechtsmaatregelen tegen Richano, door aangifte te doen tegen hem, voor uitspraken die hij in de media heeft gedaan. Voor een instituut dat dit meent te doen in de verdediging van zijn reputatie voor onafhankelijkheid, bewerkstelligt men het tegenovergestelde. Richano Santokhi heeft zijn uitspraken vanuit zijn locatie in de Verenigde Staten van Amerika gedaan, in gesprek met een mediahuis dat zetelt in Nederland.

Als deel van ons cultuureel erfgoed bevindt zich nabij het Fort Zeelandia, het cellenhuis dat in bepaalde kringen bekend staat als ‘Devil’. ‘Devil’ staat pal naast het Kabinet van de President en verkeert in hevig verval. Hoe is het mogelijk dat dit kan geschieden en men van overheidswege niet ingrijpt? Dat deze regering het cultureel barbarisme onderstreept, wordt met de huidige staat van ‘Devil’ wederom benadrukt.

De schaduwzijde van etnische politiek ligt diepgeworteld in onze politieke structuren, waar diverse bevolkingsgroepen een complex maar ook niet ongevaarlijk maatschappelijk weefsel vormen. De vraag rijst of etnische politiek niet de belangrijkste bron van corruptie in het land is, en daarom een kritische analyse vereist van hoe politiek en etniciteit elkaar beïnvloeden, en welke rol machtsdynamieken hierin spelen. Surinames politieke cultuur wordt beheerst door partijen die historisch zijn gevormd langs etnische lijnen.

‘No refinery, no deal,’ heerste de virale boodschap. Een mooie utopie, maar los van iedere werkelijkheidszin. Mijnbouw is niet sentimenteel, emotioneel of ideologisch. Het is zakelijk en berekenend en gaat om harde feiten. De Surinaamse mijnbouwregelgeving is zo links, dat het van de linkerkant van de platte wereldkaart dreigt af te glijden. Het veroordeelt internationale marktpartijen en investeerders tot een duurzame relatie met de Surinaamse overheid.

De gezondheidszorg wankelt. Ziekenhuizen, het hart van de medische zorg, dreigden recentelijk nog met een opnamestop door de toenemende financiële perikelen. Hoewel dit dreigement niet werd doorgevoerd na overleg tussen het ministerie van Volksgezondheid, de Nationale Ziekenhuis Raad en het Staatsziekenfonds, blijft de situatie alarmerend. Dit doet de vraag rijzen: Hoe heeft het zover kunnen komen? Is het door mismanagement van de opeenvolgende regeringen, of is het door het stellen van verkeerde prioriteiten? Het probleem schijnt dieper te liggen dan de huidige crisis.

De verkiezingskoorts heeft Suriname thans volledig in haar greep. De gebeurtenissen in aanloop naar de verkiezingen worden steeds voelbaarder, alsof een storm nadert. Terwijl de dagen voorbijgaan, wordt de sfeer grimmiger en loopt de spanning op. Politici nemen een vijandelijke houding aan, burgers worden door politici tijdens de propagandacampagnes misleid, straten en pleinen ‘kleuren’ langzaam in partijkleuren,

Tijdens een persconferentie eind november probeerden leden van de media, de aandacht van de regering en in het bijzonder van de minister van Sociale Zaken en Volkshuisvesting, te vestigen op de ernstige omstandigheden bij tehuizen voor zowel bejaarden als personen met een beperking en kinderen. Deze sector is verwaarloosd qua investeringen, subsidie, managementcapaciteit, personeel en de afname van giften en donaties,

Maatschappelijke ontwikkeling komt niet door toeval tot stand. Beleidskeuzes moeten de ontwikkelingsdoelen dienen die wij als samenleving voor ogen hebben. Vrijheden en ondernemersrisico hebben een plaats in onze ontwikkeling. Maar wij leven in een realiteit waarbij schaarse valuta, schaarse energie en een beperkte hoeveelheid aan kader, ingezet moeten worden om het land draaiende te houden. Sommige ontwikkelingen de laatste tijd roepen de vraag op of wij als volk die richting van ontwikkeling zouden moeten willen, ook als degenen van ons die de keuzes maken, volgens de wet de mogelijkheid daartoe hebben.
CRYPTOMINING
Een cryptofarm van een invloedrijke informatica-ondernemer heeft geruime tijd groei doorgemaakt, met allerlei voordeeltjes die niet voor de gewone burger binnen handbereik zijn. Wij zullen meteen vermelden dat het er alle schijn van heeft dat de nutsbedrijven inmiddels marktconforme tarieven hanteren. Naar verluidt heeft dit behoorlijk gesneden in de opbrengst van de cryptofarm, maar de uitbreiding gaat gestaag door. Zodanig, dat het passen en meten is voor de rest van de bevolking, hoeveel energie er overblijft nadat het bedrijf in kwestie de winstgevende activiteit van machines, die cryptocurrency bijschrijven in wallets in het buitenland, met een minimum aan personeel heeft voltooid. Surinaamse stroom, tegen Surinaamse tarieven, wordt ingezet op een manier die een minimum aan belastingopbrengsten en een minimum aan Surinaamse werkgelegenheid opbrengt voor het land. Natuurlijk is er een kortetermijnvoordeel voor het energiebedrijf, dat gegarandeerd is van omzet aan een grote abonnee, zonder de hoofdpijn die komt met dienstverlening en naar verluidt, zonder achter geld aan te hoeven rennen. Maar moet de rest van Suriname passen en meten, investeren in uitbreiding van energieproductie, voor de buitenlandse crypto ledger en bankrekeningen van een ondernemer, om verder en verder aan te spekken? Is het te veel gevraagd dat ondernemen en produceren in Suriname, aangepakt wordt op een manier die werk oplevert, productie stimuleert, ontwikkelingskansen biedt, waar loonbelastingen, BTW en inkomstenbelastingen direct en indirect van een productiekring aan verdieners uit voort kan komen?
VALUTA AAN SUPERVOERTUIGEN
Op de vrijdagavond en de zondagmiddag veranderen de hoofdwegen langs het uitgaanscentrum en naar de buitenplaatsen plotseling in scènes die aan de Franse rivièra of Miami Beach, niet buitensporig zouden zijn. Luxe voertuigen, regelmatig met trekhaken met even luxe vaartuigen, bestrijken de wegen waarlangs overdag marktverkopers aardvruchten uitstallen voor verkoop. Europese en Japanse super voertuigen, met bouwjaren van kinderen die nog gedoopt zouden moeten worden, met achter het stuur, figuren die niet de indruk wekken onder vermoeiende arbeid gebukt te gaan, rollen over het asfalt. Aan de polsen bungelen uurwerken waar Zwitserse vaklieden het zicht en gevoel in hun vingers aan hebben gesleten om te vervaardigen. De brede glimlach van collegialiteit tekent zich af op de gezichten van deze wereldspelers in onze meest winstgevende producten. Zij het nou het leeglepelen van onze grond, het kaalkappen van het regenwoud, het fijnstampen van cocapasta of het draaien van kleine wasjes en grote wasjes, door onze ‘cash economie’ van alles wat voortkomt uit die sectoren. Ondertussen moet er wel bijbetaald worden voor medicijnen, zijn we de schrik van kindersterfte nauwelijks te boven en kunnen zowel zorgpersoneel als politieambtenaren zich nauwelijks een dak boven het hoofd veroorloven, terwijl wij kampen met tekorten in de zorg en de veiligheid.
Ongetwijfeld hebben de bestuurders van deze fijne machinerie de risico’s genomen die nodig zijn om erin rond te kunnen rijden. Maar het kunnen veroorloven, maakt het nog niet maatschappelijk verantwoord of wenselijk. De valuta beschikbaarheid, de vrachtcapaciteit, hadden ingezet kunnen worden voor medicijnen, voor watermeters of voor travo’s, zodat zorg en huisvesting menselijkerwijs op gang kwamen. Maar wij weten inmiddels dat dit soort gasten over lijken zullen gaan om hun rijkdom te behouden en verder uit te breiden. Zij zullen deze rijkdom laten zien en hebben lak aan autoriteiten. Aan de andere kant verwachten wij niets anders van deze figuren, want als een vicepresident zich precies zo gedraagt, dan moeten wij duidelijk weten in welke situatie het land terecht is gekomen. Niemand die zich afvraagt waar alle goud, geld en andere rijkdommen vandaan komen. Iedereen die degelijk wat zou kunnen doen, speelt struisvogelpolitiek en verspreidt de filmpjes alsof het de normaalste zaak is. Hoe ver zijn wij weggezakt? Waar zijn de instanties die vermogens controleren? Of moeten wij dat niet verwachten bij bepaalde figuren? Het is al geruime tijd zo, maar wij hadden tenminste gehoopt dat wij een beetje zouden trachten om het beter te doen en good governance te implementeren, zodat wij redelijk wat imagoschade kunnen herstellen als natie. Is dit te veel gevraagd in een samenleving waar wij tot op heden mensen met een strafblad toelaten in onze regering? Wanneer komt men tot het besef dat anarchie en straffeloosheid niet leiden tot goed bestuur en orde, maar een land alleen verder afzwakken. Het voorbeeld van Haïti is misschien een extreem voorbeeld, maar wel een heel duidelijke en extreme versie van hoe erg het allemaal kan worden.

Wie zijn de Surinaamse politici en misschien de toekomstige machthebbers, die de kat de bel durven aanbinden in de al decennialang slepende grenskwestie, meer bekend als Tigri, door naar het Internationaal Gerechtshof in Den Haag te stappen, om een eindoordeel van dit tribunaal te vernemen? Al vanaf 1969 bezet Guyana de Tigri Delta, gelegen tussen Boven-Corantijn, Acaraigebergte en de Coeroeni-Kutaririvier. Wie de geschiedenis niet kent, weet niet dat in 1969 Guyanese troepen, vallende onder de opperbevelhebber Forbes Burnham, gewapenderhand en al schietende op leden van onze Defensie Politie, de airstrip van de post Tigri overnamen.

President Santokhi en zijn goedpraters van Buitenlandse Zaken en van Financiën, keuren het excessieve reisgedrag van de eerste twee goed en verdedigen deze verkwisting van middelen, tijd en goodwill vurig. De wijze waarop is interessant. Men trekt nu vaak de vergelijking met de vorige regering. Niet alleen verdient deze regering voldoendes, omdat de vorige diepe onvoldoendes haalde.

Wat niet bijeen hoort, zal als los zand uiteenvallen. Dat proces is in volle gang, wanneer coalitieleiders elkaar voor dieren beginnen uit te maken en de subtekst van etnisch onderscheid aan het bezweren zijn. De VHP en de ABOP, met een duw in de rug van ‘Stem Slim’, begonnen de regeertermijn met een gezond mandaat van het Surinaamse volk.

In tijden van economische onrust en wisselkoersinstabiliteit, wijzen veel vingers naar de cambio’s. Het is verleidelijk om deze spelers als hoofdschuldigen aan te wijzen, maar wie verder kijkt, ziet dat de werkelijke problemen dieper liggen. De ontsporing van het fiscaal en monetair beleid vormt de voedingsbodem voor de chaos op de valutamarkt.

De ABOP heeft op eigen kracht nooit meer dan vijf zetels gehaald. De substantiële stijging in het aantal stemmen in de exacte districten waar een krachtig en onderbouwd stemadvies gegeven is door ‘Stem Slim’ in 2020 en de lijstverbinding met Pertjajah Luhur, zijn de enige redenen dat een zwaar geïnflateerd zetelaantal aan de partijcombinatie werd toegekend. 

Met nog geen vijf maanden te gaan tot de algemene verkiezingen, schijnt president Chan een pad te bewandelen, dat ons maar al te bekend voorkomt: het massaal benoemen van loyalisten op strategische posities. En niet uit het zicht verliezen het geschiedt in de enkele weken die het kabinet nog over heeft.

Op dit moment kijkt iedereen naar DNA-leden, wat die gaan beslissen over de Chinalco deal, maar het is een onmogelijke taak die aan hen is voorgelegd. Alleen al die onmogelijke taak roept vragen op over de helderheid van geest bij degenen die dit aan hen hebben voorgelegd. De Chinalco deal is al bij de start begonnen met een kromme redenering en de commissie en de regering inclusief het ministerie van NH, ja met nadruk NH,

Terwijl het buitenlandse mediaplatform France-Guyana bericht dat Bouterse in Commewijne zou kunnen zijn, gaat het leven in Suriname gewoon verder. ‘Pe ie denk a man de’ is borrelpraat voor de winkel op de hoek, onder het genot van een djogo in een open pick-up-bak, maar niet iets dat de dagelijkse beslommeringen van de Surinamer in de weg staat. Bouterse heeft in zijn jaren van invloed, analfabeten tot miljonairs gemaakt.

De overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en Suriname over de wederzijdse erkenning en uitvoering van rechterlijke beslissingen en authentieke akten in burgerlijke zaken is per vandaag van kracht in Curaçao. Deze regeling, die oorspronkelijk op 27 augustus 1976 in Den Haag werd ondertekend, heeft als doel de juridische samenwerking tussen beide landen te bevorderen.