Suriname is op dit moment teveel blootgesteld aan de grillen van de wereldmarktprijzen van grondstoffen, naar verwachting zal een simultane daling van olie – en goudprijzen grote problemen veroorzaken. Het is van cruciaal belang met risicobeheer strategieën te beginnen, namelijk het afdekken van de prijsdalingen. Risicobeheer moet de nieuwe mantra zijn, met daarbij afdekkingen tegen rentestijgingen alsook olie – en goudprijsdalingen.
Dit is de kern van recente presentaties die Gilmore Hoefdraad, governor van de Centrale Bank van Suriname (CBvS), en Andoyo Rusland, minister van Financiën, gaven aan relevante actoren en groeperingen. Door de monetaire autoriteiten wordt gewaarschuwd, dat het overheidstekort dat in 2014 ruim SRD 131 miljoen bedroeg, in 2015 zal stijgen naar SRD 780 miljoen, daar de verwachte overheidsinkomsten zullen droppen naar SRD 4,2 miljard en de overheidsuitgaven zullen stijgen naar SRD 5 miljard.
Niet alleen de schuld van de Staat neemt alsmaar toe, ook de jaarlijkse interest en aflossingen zijn in crescendo, en zullen voor dit jaar respectievelijk SRD 174 miljoen en SRD 326 miljoen bedragen. Bij de overheidsuitgaven, die in 2015 dus naar SRD 5 miljard zullen stijgen, is als grootste kostenpost voor wat betreft de vaste lasten opgebracht ‘lonen en salarissen’, die zullen dit jaar van SRD 1,5 miljard in 2014 naar SRD 1,7 miljard stijgen.
Ook de overheidsverrekening van goederen en diensten, voor 2015 geprojecteerd op SRD 1 miljard, zal zwaar drukken op de staatsbegroting. Daarnaast heeft de Staat zich gecommitteerd om dit jaar voor zo’n SRD 969 miljoen aan subsidies en bijdragen uit te keren. Het gaat onder meer om AOV (SRD 324 miljoen), Pensioenen (SRD 190 miljoen), On – en minvermogenden (SRD 121 miljoen) en Naschoolse Opvang (SRD 59 miljoen).
Voorts wordt geaccentueerd, dat de mijnbouwopbrengsten met honderden miljoenen zijn teruggelopen, en dat ook dit jaar een heel belangrijke inkomstenbron voor de overheid de verbruiksbelasting op brandstof zal zijn. Daarvan werd aan de zogeheten government take, tussen 2012 en 2014, in de orde van SRD 544 miljoen tot SRD 579 miljoen per jaar binnengehaald. Tot en met mei 2015 ging het om een bedrag van SRD 239 miljoen, geprognosticeerd is, dat dit jaar SRD 573 miljoen zal worden binnen gebracht.
Maatschappelijke groeperingen hebben inmiddels hun bezorgdheid geuit over de cijfers die zijn gepresenteerd in de presentaties ‘Internationale economische ontwikkelingen en beleidsimplicatie’ van de CBvS-governor en ‘Ontwikkeling Overheidsfinancien 2011-2015’ door de minister van Financiën. Door deze autoriteiten wordt gepleit voor het door De Nationale Assemblee goedkeuren van een Sovereign Wealth Fund, dit zal de kredietwaardigheid van Suriname positief beïnvloeden. Een strak fiscaal programma en structurele hervormingen zijn voorts evident, ter stimulering van de productiecapaciteit.
