In november heeft valutawisselkoers voor de USD en de euro ten opzichte van de SRD, een opmerkelijke stijging doorgemaakt, waarbij vooral de Amerikaanse dollar aanzienlijk duurder werd. Deze ontwikkeling, die ernstige implicaties heeft voor de economische stabiliteit van het land, wordt door ingewijden voornamelijk toegeschreven aan speculatief gedrag en het uitblijven van effectieve economische maatregelen.
De stijging van de wisselkoers kan daarom worden toegeschreven aan een combinatie van factoren. Speculatief gedrag speelt een grote rol, waarbij zowel particulieren als bedrijven buitenlandse valuta in grote mate inkopen.
Dit wordt gezien als een veilige investering of bescherming tegen de waardevermindering van de Surinaamse dollar, wat de vraag verhoogt en de koers verder opdrijft. “Er is sprake van een vicieuze cirkel”, zegt een woordvoerder van de Centrale Bank van Suriname (CBvS). “Hoe meer mensen de SRD omwisselen, hoe groter de druk op de wisselkoersen wordt.”
Daarnaast draagt het gebrek aan een gecoördineerd beleid door CBvS en de regering bij aan de problemen. Een voorbeeld hiervan is het niet toepassen van de 35 procent retentieregeling voor exporteurs, wat resulteerde in een verminderde beschikbaarheid van vreemde valuta op de markt. Ook heerst er economische onzekerheid, waardoor veel inwoners ervoor kiezen, hun bezittingen om te zetten in buitenlandse valuta. Bovendien dragen de aanhoudend hoge inflatie en het onevenwichtige begrotingsbeleid bij aan de waardevermindering van de SRD, wat de wisselkoersdruk verder verhoogt.
Echter, in de afgelopen weken zijn er signalen van stabilisatie zichtbaar geworden. Die worden toegeschreven aan een reeks maatregelen van de Centrale Bank, zoals strenger toezicht op exporteurs en het aanpakken van speculatief gedrag. Er is ook overleg geweest met internationale partners, waaronder het Internationaal Monetair Fonds (IMF), wat heeft bijgedragen aan verdere ondersteuning van de valutamarkt. “De samenwerking met het IMF helpt ons om discipline te brengen in het financiële beleid”, aldus een functionaris van de Centrale Bank.
Financiënminister Stanley Raghoebarsing verklaarde onlangs: “De daling van de wisselkoers is te danken aan een combinatie van fiscale en monetaire maatregelen. We hebben openmarktoperaties uitgevoerd en de rente op SRD-beleggingsproducten verhoogd. Bovendien heeft een verhoogd aanbod van vreemde valuta geholpen om de druk op de markt te verlichten.’’
Met de feestdagen in zicht hebben toeristen, waaronder veel Surinaamse Nederlanders, Suriname bezocht. Hoewel dit mogelijk heeft bijgedragen aan een tijdelijke afname van de vraag naar buitenlandse valuta, benadrukt de Vereniging van Economisten in Suriname (VES): “Een structurele verbetering van de wisselkoers vraagt om hervormingen die verder gaan dan tijdelijke invloeden zoals toerisme.”
De wisselkoersontwikkelingen in Suriname weerspiegelen een complex samenspel van economische, monetaire en sociale factoren. Hoewel er hoopvolle signalen van stabilisatie zijn, blijft het noodzakelijk om op lange termijn structurele hervormingen door te voeren om economische stabiliteit te waarborgen. Het is aan de overheid en de CBvS om hun inspanningen te intensi-veren en het vertrouwen in de nationale munt te herstellen.