De jaarbegrotingen van het ministerie van Volksgezondheid (MvG) voor de periode 2022-2024, tonen aanzienlijke investeringen in de gezondheidszorg, maar de uitvoering en impact van deze uitgaven voldoen niet aan de verwachtingen. De kwaliteit en doelmatigheid blijven achter, wat leidt tot toenemende frustratie onder zowel patiënten als zorgverleners. De Vereniging van Economisten in Suriname (VES) wijst erop dat het beleid onvoldoende inspeelt op de werkelijke zorgbehoeften en dat de problemen zich voortzetten in 2025.
Gebrek aan strategische aanpak
In een interne memo kondigde het MvG investeringen aan voor 2025, zoals de bouw van een nieuw hoofdkantoor, renovaties in het Academisch Ziekenhuis Paramaribo (AZP), de inrichting van nieuwe verloskamers en de aanschaf van medische apparatuur. Opmerkelijke bedragen zijn onder meer USD 2,4 miljoen voor renovaties en apparatuur in het AZP, euro 900.000 voor een hart-vaatkamer, euro 4,5 miljoen voor kankerbestralingen, en aanzienlijke aankopen voor ’s Lands Hospitaal, het Mungra Medisch Centrum en het Diakonessenhuis. Echter, de VES benadrukt dat de focus te veel ligt op materiële investeringen zonder fundamentele hervormingen in de zorgstructuur en het beleid voor medisch personeel.
Structurele tekorten en onduidelijkheid
Suriname kampt met een ernstig tekort aan gekwalificeerd medisch specialistisch personeel. Dit heeft geleid tot een aanzienlijke kloof tussen de vraag naar specialistische zorg en het beschikbare aanbod. Veel patiënten krijgen daardoor niet de zorg die ze nodig hebben, wat resulteert in orgaanschade en vroegtijdig overlijden. Dit probleem wordt niet publiekelijk besproken door het MvG, wat een constructieve dialoog bemoeilijkt. Daarnaast is het toelatingsbeleid voor zorgprofessionals ondoorzichtig en inconsistent, wat de indruk wekt dat het onderhouden van het tekort een beleidskeuze is. Er is ook sprake van een onbetrouwbare toevoer van medische materialen en geneesmiddelen, en de bestaande infrastructuur voldoet vaak niet aan de eisen van nieuwe apparatuur.
Ongelijke toegang en inefficiëntie
De schaarste aan specialistische zorg creëert ongelijkheid in de toegang tot behandelingen. Patiënten met persoonlijke connecties binnen de zorgsector hebben vaak gemakkelijker toegang dan degenen zonder deze netwerken, wat bijdraagt aan economische ontwrichting en sociale onvrede.
Investeringen zonder hervormingen zijn een desinvestering
De VES benadrukt dat het aanschaffen van medische apparatuur zonder uitbreiding van het personeel en de bijbehorende opleidingsfaciliteiten, ineffectief is. Dit type investering zonder strategische aanpassing van de zorgstructuur wordt gezien als een desinvestering, wat uiteindelijk schadelijk is voor de samenleving en de economie van Suriname.
Noodzaak voor hervorming
Het ministerie van Financiën (MinFin) erkent in een recente publicatie dat fundamentele hervormingen nodig zijn voor duurzame en effectieve gezondheidszorg. Het is belangrijk dat deze hervormingen worden geleid door professionals uit verschillende sectoren, inclusief ziekenhuisbestuurders, medische en economische experts, en patiëntenvertegenwoordigers. De VES benadrukt dat private participatie, zoals de samenwerking tussen de VSB en ASFA, kan bijdragen aan de ontwikkeling van de zorg.
Invoering van medische PSA-kaarten
De VES pleit voor het invoeren van medische PSA-kaarten voor zorgverleners uit Europa, de VS en Canada die gecertificeerd zijn en een bewijs van goede medische staat hebben. Dit zou helpen om de zorgsector te versterken, vooral gezien de groeiende olie- en gasindustrie in Suriname en de behoeften van zowel de lokale bevolking als internationale bedrijven.
Rol van MinFin en politieke verantwoordelijkheid
MinFin, samen met de president, zou moeten toezien op de uitvoering van hervormingsplannen en ervoor zorgen dat financiële middelen alleen beschikbaar worden gesteld voor projecten die bijdragen aan een duurzame verbetering van de zorg. Het uitblijven van maatregelen door MinFin wordt als zorgwekkend beschouwd.
Toekomstige uitdagingen en verkiezingsdruk
Met de verkiezingen van 2025 in zicht, roept de VES de regering op om niet uit te stellen met de implementatie van hervormingen.
Er is een reëel risico dat de huidige investeringen slechts worden gezien als verkiezingsstunts. De VES dringt aan op serieuze uitvoering van de aanbevelingen om de gezondheidszorg van Suriname als economische ruggengraat te versterken en duurzamer te maken.