Krishna Mathoera, minister van Defensie, benadrukte op vrijdag 6 september 2024 tijdens haar toespraak bij de officiële lancering van de Suriname Non-Proliferatieautoriteit (SNA), de dringende noodzaak op te treden tegen massavernietigingswapens. Met de oprichting van dit orgaan, heeft Suriname een belangrijke stap gezet in de strijd tegen massavernietigingswapens wereldwijd. “Deze wapens vormen een ernstige bedreiging voor de veiligheid van ons allemaal”, aldus Mathoera.
Daarnaast zei Mathoera dat, hoewel er wereldomvattend al stappen zijn gezet op het gebied van non-proliferatie, het werk nog niet voltooid is. “Nieuwe technologieën en veranderende geopolitieke omstandigheden, creëren nieuwe uitdagingen. Het is daarom belangrijk om waakzaam te blijven”, aldus Mathoera. Ook zei ze dat de SNA een cruciale rol zal spelen bij het toezicht houden op de productie, opslag en het gebruik van chemische stoffen in Suriname. Hoewel er in het land geen chemische wapens worden geproduceerd, worden chemische stoffen wel op grote schaal gebruikt in sectoren zoals de mijnbouw en landbouw. Deze stoffen zouden, indien ze worden misbruik, kunnen worden ingezet voor de productie van massavernietigingswapens. “Daarom zal de SNA toezicht houden op de import, opslag en het gebruik van deze stoffen, met als doel vroegtijdig mogelijke risico’s en ongeoorloofde activiteiten op te sporen”, aldus Mathoera.
Het orgaan zal opereren onder leiding van kolonel Mitchell Labadie en valt onder het ministerie van Defensie. Het toezicht wordt verzorgd door een raad van toezicht, onder leiding van de directeur van Defensie, Jayant Bidesie. In deze raad zitten ook vertegenwoordigers van diverse ministeries, zoals Economische Zaken, Justitie en Politie, en Volksgezondheid. Mathoera benadrukte dat een brede aanpak noodzakelijk is, aangezien meerdere ministeries te maken hebben met chemische stoffen. Drie cruciale stappen waarop er gelet zullen worden zijn: Wetgeving en toezicht, Internationale rapportage en transparantie en Samenwerking en bewustwording.
Wetgeving en toezicht
De nationale wetgeving die de oprichting van de SNA mogelijk maakt, werd in augustus 2022 goedgekeurd door de Nationale Assemblée. Artikel 8 van deze wet stelt de SNA in als het nationale orgaan dat verantwoordelijk is voor het toezicht en de controle op massavernietigingswapens. Naast het waarborgen van de naleving van internationale verdragen, zal de SNA ook zorgdragen voor transparantie en verantwoording binnen het nationale beleid.
Internationale rapportage en transparantie
Een belangrijke taak van de SNA is de rapportage aan zowel de nationale overheid als internationale organisaties zoals de Organisation for the Prohibition of Chemical Weapons (OPCW). Door middel van periodieke, gedetailleerde rapporten zal de SNA inzicht geven in de voortgang en naleving van de non-proliferatieverplichtingen. Door deze rapporten kunnen zowel de nationale als internationale gemeenschap vertrouwen hebben in de naleving van de regels tegen massavernietigingswapens.”
Samenwerking en bewustwording
Naast toezicht en rapportage zal de SNA ook een leidende rol spelen in het bevorderen van nationale en internationale samenwerking op het gebied van non-proliferatie. De autoriteit zal ook verantwoordelijk zijn voor het vergroten van het bewustzijn onder de bevolking en het bedrijfsleven over de risico’s van massavernietigingswapens.
