Meer dan de helft van de kiesgerechtigde Venezolaanse kiezers heeft deelgenomen aan een referendum dat overweldigende steun opleverde voor het claimen van een olierijk grensgebied dat wordt beheerd door buurland Guyana, zeggen functionarissen in Caracas. Ruim 10,4 miljoen van de 20,7 miljoen stemgerechtigde kiezers hebben hun stem uitgebracht, zei Elvis Amoroso, voorzitter van de Nationale Kiesraad, om de aanvankelijke twijfels over de opkomst weg te nemen.

Volgens functionarissen bedroeg de “ja”-stem in het niet-bindende referendum van zondag 95 procent. De uitslag van het referendum, die maandag werd bekendgemaakt, kwam nadat het Internationale Gerechtshof (ICJ) Caracas had gewaarschuwd voor “annexatie” van het gebied genaamd Essequibo, dat lange tijd door Guyana werd geregeerd.

Venezuela maakt al tientallen jaren aanspraak op Essequibo, dat meer dan twee derde van het grondgebied van Guyana beslaat en 125.000 van de 800.000 inwoners herbergt. Guyana, een voormalige Britse en Nederlandse kolonie, houdt vol dat de grenzen in 1899 door een arbitragepanel zijn vastgesteld.

“Het is een totaal succes geweest voor ons land, voor onze democratie”, zei president Nicolás Maduro tegen de supporters die zich in de hoofdstad verzamelden. “We hebben de eerste stappen gezet van een nieuwe historische fase in de strijd om wat ons toebehoort.”

Het cijfer van 10,4 miljoen is de hoogste opkomst ooit bij een Venezolaanse verkiezing. De Guyaanse president Mohamed Irfaan Ali zei dat zijn regering er voortdurend aan werkt om ervoor te zorgen dat de grenzen van het land “intact blijven” en zei dat de mensen “de komende uren, dagen, maanden niets te vrezen hebben”.

Wat werd er aan de kiezers gevraagd?

“Ik kwam stemmen omdat Essequibo van ons is, en ik hoop dat wat ze ook gaan doen, ze er grondig over nadenken en onthouden dat ze de vrede nooit in gevaar mogen brengen”, vertelde de 37-jarige koopman Juan Carlos Rodríguez aan persbureau Associated Press.

Aan elke kiezer werden vijf vragen gesteld, waaronder of hij/zij akkoord gaat met de oprichting van een nieuwe staat genaamd ‘Guayana Esequiba’ in de regio Essequibo, waarbij aan de bevolking het Venezolaan-se staatsburgerschap wordt verleend, evenals identiteitskaarten, en dat de staat wordt opgenomen op de kaart van het Venezolaanse grondgebied.

De Kiesraad legde echter niet uit of het aantal stemmen gelijk was aan elke kiezer of dat het de som was van alle antwoorden. Ook is nog niet duidelijk hoe Maduro de uitslag van de stemming zal implementeren.

‘Schoolvoorbeeld van annexatie’

Het referendum in Venezuela werd gehouden nadat het Internationaal Gerechtshof er bij het land op had aangedrongen zich te onthouden van “het ondernemen van enige actie” die de status quo in de regio zou kunnen veranderen. Vrijdag zei de president van het internationale gerecht, Joan E Donoghue, dat uit verklaringen van de Venezolaanse regering blijkt dat zij “stappen onderneemt met het oog op het verwerven van controle over en het beheer van het betwiste gebied”.

“Bovendien hebben Venezolaanse militaire functionarissen aangekondigd, dat Vene-zuela concrete maatregelen neemt om een landingsbaan aan te leggen die moet dienen als logistiek steunpunt voor de integrale ontwikkeling van de Essequibo,” zei ze.

Maar Guyana is altijd bang geweest dat het referendum een voorwendsel zou kunnen zijn voor landroof. “De collectieve beslissing waar hier om gevraagd wordt, omvat niets minder dan de annexatie van het gebied dat in deze zaak betwist wordt”, vertelde Paul Reichler, een Amerikaanse advocaat die Guyana vertegenwoordigde, aan het Internationaal Gerechtshof. “Dit is een schoolvoorbeeld van annexatie.”

Essequibo is groter dan Griekenland en rijk aan mineralen. Het geeft ook toegang tot een deel van de Atlantische Oceaan waar energiegigant ExxonMobil in 2015 olie in commerciële hoeveelheden ontdekte, wat de aandacht trok van de regering van Maduro.

Caracas beschouwt Essequibo als zijn eigen regio omdat de regio tijdens de Spaanse koloniale tijd binnen zijn grenzen lag. De Guyanese regering staat erop de grens te behouden die in 1899 in Parijs door een arbitragepanel werd vastgesteld, terwijl ze beweert dat Venezuela met de uitspraak had ingestemd totdat het land in 1962 van gedachten veranderde.