“Het onderwerp compliance is erg belangrijk, want volgens schattingen van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), wordt er wereldwijd jaarlijks tussen de 2 procent en 5 procent van het wereldwijde bruto binnenlands product witgewassen. Als de gemiddelde percentages ook voor Suriname zouden gelden, betekent dit omgerekend SRD 2 miljard tot SRD 4,5 miljard oftewel USD 45 miljoen tot USD 113 miljoen”, stelde Eblein Frangie, CEO van de Finabank, onlangs tijdens het Symposium Anti-Money Laundering and Compliance, georganiseerd door het Centrum voor Democratie en Rechtspleging. Volgens Frangie zou Suriname een deel van dit geld kunnen confisqueren; binnenhalen als belastinggeld. ‘’Hiermee zou onder andere het begrotingstekort fors minder kunnen zijn; de overheid zou meer kunnen investeren in onderwijs en de gezondheidssector; of zelfs een van de Oppenheimer-leningen aflossen.’’
Frangie gaf nog een tweede voorbeeld om het belang van compliance aan te tonen: ‘’80 procent van onze exporten bestaat uit goud. 50 procent van deze exporten wordt gedaan door onze lokale goudexporteurs. Zij kopen hun goud op van concessiehouders en derden die geen concessie hebben. Het intransparant blijven van deze sector kan erin resulteren dat wij niet voldoen aan vereiste internationale standaarden, wat gevolgen kan hebben voor de economie van Suriname.”
NRA
In 2019 heeft Frangie gesproken tijdens de tweede conferentie van de Suriname Chartered Accountants, over de National Risk Assessment on anti-money laundering and counter-finance terrorism, de uitdagingen, de kansen en de oplossingen voor met name het Surinaamse bankwezen. “Wij hadden op dat moment nog elf maanden de tijd om ervoor te zorgen dat we de NRA succesvol afronden. Ondanks de goede wil en de positieve inzet van het projectteam, is de NRA niet tijdig afgerond en zijn niet alle risico’s in kaart gebracht. Desondanks bleken de risico’s die in kaart gebracht zijn, erg serieus te zijn: witwassen van drugsgeld, mensenhandel, corruptie en belastingontduiking.”
Belang compliance voor banken
De banken behoren tot de belanghebbenden die voldoende ondersteund hebben, ook is het een van de sectoren die het meest compliant is. “Wij zijn er echter nog niet. Nog lang niet. In de strategie om ons in compliance te brengen met de FATF-regelgeving, is een hele lijst van maatregelen opgenomen die moeizaam worden geïmplementeerd. Wij zullen als land compliance serieuzer moeten nemen”, aldus Frangie. ‘’Compliance moet serieuzer genomen worden, omdat wij in een tijdperk leven waarin financiële instellingen steeds complexer worden en internationale betrekkingen steeds meer vervlochten raken. Het naleven van wet- en regelgeving door banken, overige financials en non-financials zoals advocaten, notarissen, vastgoedondernemers, autodealers en accountants is essentieel. Compliance speelt een sleutelrol bij het waarborgen van de integriteit van banken en het bevorderen van het vertrouwen van het publiek in het financiële systeem.”
Poortwachters
“Een van de voornaamste redenen waarom compliance belangrijk is voor banken, is de noodzaak om financiële criminaliteit, zoals witwassen van geld en terrorismefinanciering, te bestrijden. Banken fungeren als poortwachters van het financiële systeem en hebben de verantwoordelijkheid om verdachte transacties te identificeren en te melden aan de relevante autoriteiten. Door strikte naleving van regelgeving, kunnen banken bijdragen aan het tegengaan van deze criminele activiteiten en het beschermen van de integriteit van het financiële stelsel”, aldus Frangie.
Compliance draagt ook bij aan het beheersen van risico’s binnen de banksector. “Banken opereren in een omgeving vol uitdagingen en onzekerheden, zoals marktrisico’s, kredietrisico’s en operationele risico’s. Het opzetten en handhaven van solide compliance programma’s, stelt banken in staat om deze risico’s beter te identificeren, te beoordelen en te beheersen. Het helpt hen om compliant te blijven met wet- en regelgeving en om te voldoen aan de normen en eisen van toezichthoudende instanties. Dit zorgt voor een stabielere en veerkrachtigere financiële sector en bovenal ook voor het behouden van onze correspondentbanken, die cruciaal zijn voor onze kleine open economie.”
Voor Surinaamse banken is het volgens Frangie cruciaal om haar correspondentbanken te behouden en nieuwe aan te trekken. “Het de-risking vraagstuk speelt sinds 2011, waarbij lokale banken niet alleen aan de nationale, maar ook aan de internationale wet- en regelgeving moeten voldoen. De afgelopen periode hebben banken vooruitgang geboekt, hetgeen ook blijkt uit de NRA-resultaten, maar ik zeg nogmaals nadrukkelijk: we zijn er nog niet. Op institutioneel niveau hebben we de nodige instrumenten in place gebracht, zodat wij onze functie als poortwachter beter kunnen vervullen.”
