De medische exportsector van Cuba is ontstaan in de jaren na de revolutie van 1959, toen Fidel Castro de rechtse dictatuur van Fulgencio Batista ten val bracht en een communistisch regime vestigde. Universele gezondheidszorg en gratis onderwijs waren fundamenteel voor het project van Castro. “Ze waren de twee grote investeringen van de revolutie, dus Cuba heeft een goed opgeleide bevolking en een overdaad aan artsen”, zegt Mark Keller, Cuba-expert bij de Economist Intelligence Unit. De levensverwachting op het eiland is hoger dan in de Verenigde Staten en Cubanen hebben bijna drie keer zoveel artsen meer per hoofd van de bevolking.

Geweldige PR
Het uitzenden van dokters naar het buitenland voor humanitaire doeleinden, is ook een vorm van public relations (PR) voor het land. Cubaanse medici werden geprezen in de internationale media vanwege hun doeltreffendheid en betrokkenheid na de aardbeving in Haïti in 2010 en tijdens de ebola crisis in 2014 in West-Afrika. Het geeft een autoritair regime dat afwijkende meningen heftig onderdrukt, de rechten van zijn burgers om te reizen beperkt en duizenden willekeurige detenties per jaar uitvoert, een humanitair gezicht.

Ruil met Venezuela
Vandaag de dag gaat het niet alleen om altruïsme. “Wanneer u een zeer goed opgeleide bevolking heeft, maar ook een tekort aan contant geld en goederen, wilt u een manier vinden om er geld mee te verdienen”, zegt Keller. Een paar jaar nadat Venezuela in 1998 een eigen socialistische revolutie doormaakte, gingen de twee linkse landen een symbiotische relatie aan. ‘’Venezuela stuurt cash en gesubsidieerde olieleveranties naar Cuba in ruil voor hoog opgeleide professionals, waaronder niet alleen artsen, maar ook inlichtingenfunctionarissen en sporttrainers’’, zegt Keller. 21.700 Cubaanse professionals werken nog steeds in Venezuela, ondanks de enorme economische en humanitaire crisis waaronder Venezuela lijdt.

Brazilië
Cuba’s deal in 2013 met de toenmalig president Dilma Roussef, zorgde ervoor dat Brazilië de op één na grootste klant van Cuba werd. Brazilië betaalde volgens de Braziliaanse minister van Volksgezond-heid, ongeveer US-dollar 3.600 per arts per maand aan de Cubaanse overheid. Met 8.300 artsen in Cuba, is dat ongeveer US-dollar 360 miljoen per jaar. Cuba heeft onlangs overeenkomsten gesloten met Algerije, Kenia en Oeganda, die inhouden dat Cuba – tegen valuta – artsen zal sturen.

Hoe is het voor de artsen?
Cuba krijgt niet alleen de valuta die het zo broodnodig heeft en het buitenland de broodnodige medische expertise, de artsen zelf willen ook graag in het buitenland te werken. Het maandelijkse minimumloon van Cuba bedraagt ongeveer US-dollar 25 en stijgt tot ongeveer US-dollar 50 voor artsen. De Cubaanse regering incasseerde het grootste deel van het salaris van de artsen die uitgezonden waren naar Brazilië, terwijl de artsen zelf ongeveer US-dollar 1000 per maand toucheerden. In vergelijking met wat zij in Cuba verdienden, een immens bedrag. “Dat geld verandert het leven van hun familie in Cuba. Er is een tekort aan consumptiegoederen, dat betekent dat veel producten alleen verkrijgbaar zijn in winkels waar je met US-dollars moet betalen. Dus als je een familielid in het buitenland hebt dat dollars verdient, zul je een heel ander leven leiden”, zegt Keller. De arbeidsomstandigheden voor Cubanen in het buitenland zijn echter niet altijd eenvoudig. Ze worden zelden verwelkomd door plaatselijke artsen, die de Cubanen zien als een manier voor lokale autoriteiten om te voorkomen dat fundamentele problemen en tekorten in de binnenlandse gezondheidszorg worden aangepakt.

Bron: (Naar: https://time.com/5467742/cuba-doctors-export-brazil/)