Hoewel Hugo Essed, advocaat van de nabestaanden in het 8 Decemberstrafproces, geen bezwaar ertegen heeft dat slachtoffers van welke vorm van criminaliteit dan ook, herdacht worden, noemt hij de Dag van Nationale Rouw en Verzoening die door het Comité Slachtoffers en Nabestaanden van Politiek Geweld, op de valreep is afgekondigd, een gekunstelde aangelegenheid. Gisteren hebben leden van het Comité, enkele leerlingen van de Oranjeschool, vicepresident Ashwin Adhin en minister Mike Noersalim van Binnenlandse Zaken, het Pad van Verzoening bewandeld.
Dit pad begint bij het Monument van de Gevallenen van de Binnenlandse Oorlog en loopt door tot Bastion Veere in Fort Zeelandia, waar op 8 december 1982 vijftien mannen zijn gefolterd en vermoord. Bij beide monumenten zijn er kransen gelegd. Essed noemt de aangelegenheid gekunsteld, omdat de slachtoffers van de Binnenlandse Oorlog en de slachtoffers van de 8 decembermoorden in twee verschillende categorieën van slachtoffers van politiek geweld vallen. Bij de 8 decembermoorden is er sprake van politieke criminaliteit, terwijl bij de Binnenlandse Oorlog er sprake is van oorlogscriminaliteit.
Volgens Essed is deze herdenkingsdag ook gekunsteld, omdat op deze dag twee dingen zouden moeten gebeuren die niet te combineren zijn: ten eerste is rouwen direct verbonden aan het moment van het misdrijf, de rouwperiode is dus een gepasseerd station. Zowel bij de nabestaanden van de 8 decembermoorden als bij de nabestaanden van de Binnenlandse Oor-log, is het verdriet al verwerkt. Ten tweede is verzoening pas mogelijk als berechting heeft plaatsgevonden. Zowel bij de kwestie 8 decembermoorden als bij de Binnen-landse Oorlog is niemand berecht. Het comité wil volgens Essed, tegelijkertijd iets doen wat al gedaan is en iets wat nog gedaan moet worden.
Het comité is geen voorstander van het straffen van de verantwoordelijken van het politiek geweld dat honderden levens heeft geëist. Volgens Essed is het allang duidelijk dat dit de enige bedoeling is van de regering in samenwerking met het comité. “Ik vind het jammer dat het leed van slachtoffers en nabestaanden misbruikt wordt voor een politiek doel, namelijk straffeloosheid”, haalt de advocaat aan. De voorzitter van Stichting Moiwana, heeft volgens hem daarom terecht aangegeven dat zij vergeven, maar dat de berechting wel moet komen. “We kunnen niet afzien van berechting. Voor de samenleving moet het duidelijk zijn dat moord bestraft wordt. Als politieke moorden niet gestraft worden, is de kans groot dat politieke moorden verder gaan. Het is noodzakelijk dat de samenleving op koers wordt gehouden”, aldus Essed.

door Priscilla Kia