Drs. Anand Biharie, financieel-economisch en juridisch deskundige, zegt dat ons land sinds vorig jaar failliet is en dat wij het toevallig hebben kunnen redden met de eerste tranche uit de IMF-lening en geld dat plotseling ons land binnenkomt. Hij vergeleek Griekenland met Suriname.  Griekenland is sinds 2008 failliet gegaan. Suriname heeft dezelfde kenmerken als Griekenland, voordat zij failliet ging. Hij gaf aan dat het bruto binnenlands product (bbp), de devaluatie en inflatie, zoals die door het Algemeen Bureau voor de Statistiek (ABS) onjuist zijn en valselijk worden opgesteld. Hij zei dat het bbp een heel belangrijk gegeven is om na te gaan als een land wel of niet failliet is. Middels een formule gaf hij aan dat het bbp uit zes elementen bestaat, waarbij hij gebruik maakte van de zogenaamde subjectieve methode. Ten tijde van devaluatie en inflatie, is het volgens Biharie een algemene rechtmatigheid dat investeringen afnemen met als gevolg een achteruitgang van je bruto toegevoegde waarde (btw). “Dus jouw bbp neemt af”, aldus Biharie. Volgens de statistieken van het ABS is het bbp, ondanks devaluatie en inflatie, juist aan het stijgen. Hij gaf aan dat het ABS dit bewust doet om de schuldratio laag te houden. Dit zei Biharie gisteren tijdens een bijeenkomst van de Kenniskring in het Lalla Rookh-gebouw. Het thema voor de avond was: ‘Fitch degradeert Suriname: gaan wij failliet?’

Naast Biharie heeft ook de econoom Steven Debipersad een presentatie gehouden. Hierop aansluitend ging Biharie in zijn presentatie in op het onderzoek, op verzoek van de oppositie, van de procureur-generaal (pg) om na te gaan als het obligoplafond wel of niet is overschreden. Volgens het onderzoek van de pg is dat niet overschreden.

Biharie gaf middels een berekening aan dat de schuldratio wel is overschreden. In zijn berekening nam hij de volgende leningen mee: de schuldrapportage van het bureau van de staatsschuld per eind september 2016, de obligatielening van USD 550 miljoen, Dalian lening van USD 215 miljoen en de Telesur lening van ongeveer USD 98 miljoen, dit komt totaal op een bedrag van SRD 18.150.000.000 tegen een bbp van SRD 16.700.000.000 (ABS 2015), dan komt de schuldratio op 109%.

Biharie volgt sinds 2008 intensief de begrotingspraktijken van ons land en heeft geconstateerd dat de begrotingspraktijken simpelweg volkstoneel inhouden. Dit stelde hij door middels een power point presentatie. Biharie hield de aanwezigen de realiteit voor van de afgesloten obligatielening van USD 550 miljoen tegen een rente van 9,25% per jaar. USD 300 miljoen werd aan Staatsolie geven om haar schulden af te lossen. Biharie vindt het raar dat er een lening wordt afgesloten tegen een rente van 9,25%, terwijl de ingeschatte rente van de lening van Staatsolie tussen de 5% en 7% lag. “Men neemt een duurdere le-ning om een goedkopere lening af te lossen”, aldus Biharie. Transparantie en good governance zijn volgens hem heel erg zoek in ons land. Hij merkte op dat  de jaarverslagen en informatie bij overheidsinstanties en bedrijven niet worden bijgewerkt. Als voorbeeld haalt hij aan de jaarverslagen van de Centrale Bank van Suriname (CBvS) en Staatsolie, waardoor het uitvoeren van controle niet mogelijk is. Biharie is ervan overtuigd dat er sprake is van malversaties en is ook in staat dit te bewijzen. Biharie zei verder, dat hij vaak hoort dat mensen aangeven, dat de inkomsten van ons land zullen toenemen door investeringen van Newmont, Surgold en Staatsolie etc. Echter stelt hij dat de inkomsten inderdaad omhoog gaan, maar tegelijkertijd ook afnemen vanwege de import, omdat alles wat ze investeren, geïmporteerd wordt. Het uitvoeren van het herstel- en stabilisatieplan zal volgens Biharie inderdaad ervoor zorgen dat de regering naar huis zal worden gestuurd door het volk. Hij gaf ook aan dat wij in 2016, 90% aan devaluatie hebben moeten incasseren. De aanwezigen vroegen tijdens de vragenronde wat de oplossing volgens Biharie zou moeten zijn. Zijn antwoord luidde als volgt: “Het volk heeft de absolute macht”.

door Johannes Damodar Patak