Inflatie vormt al jaren een structureel probleem binnen de Surinaamse economie en bereikt momenteel historische hoogten. Fiscalist Stanley Esajas, lid van de Vereniging van Economisten in Suriname (VES), stelt in het artikel: ‘Belastingdruk en Inflatie in de Surinaamse Politieke Economie’, gepubliceerd in VES-INZICHT (editie 61), dat de koopkracht sinds de invoering van de SRD in 2004, drastisch is afgenomen. In 2004 kon met SRD 100 nog een vol boodschappenmandje gevuld worden. Vandaag de dag blijft daar slechts een fractie van over: omgerekend ongeveer SRD 4 aan producten.

De achterliggende oorzaak ligt volgens Esajas, grotendeels bij het overheidsbeleid. ‘’Inflatie fungeert niet enkel als economisch verschijnsel, maar wordt – bewust of onbewust – ingezet als middel om belastingdruk te verschuiven van vermogende naar minder vermogende burgers. Tegelijkertijd worden bepaalde groepen landsdienaren incidenteel gecompenseerd, wat leidt tot verschuivingen in welvaartsverhoudingen en pensioenrechten, terwijl het gemiddeld nationaal inkomen per hoofd al jaren nauwelijks groeit’’, aldus Esajas.

Ondanks aanzienlijke verhogingen van tarieven en belastinggrondslagen, blijven de belastinginkomsten als percentage van het bruto binnenlands product (bbp) achter. Niet-belastingopbrengsten zoals royalty’s en dividenden, kunnen dit tekort niet compenseren. Esajas stelt dat inflatie de effectieve belastingdruk verhoogt, terwijl de overheid structureel meer uitgeeft dan zij verdient. Het begrotingstekort neemt jaarlijks toe, ondanks herhaaldelijke nadruk van de regering en het IMF op het behalen van een overschot op de zogenoemde ‘primaire balans’ – het saldo zonder rentelasten en aflossingen. Die doelstelling werd in de laatste vier IMF-beoordelingen niet gehaald.

Om het begrotingsproces beter in de hand te houden, pleit Esajas voor de invoering van een aparte Surinaamse fiscale munt. Deze zou geen wettig betaalmiddel zijn, maar een rekeneenheid die de basis vormt voor fiscale wetgeving, tarieven en vergoedingen. Jaarlijkse herwaardering van deze fiscale munt – bij wet, vóór het nieuwe kalenderjaar – zou moeten bijdragen aan transparantie en consistentie binnen het fiscaal beleid. ‘’Cruciaal is dat ook de salarissen van ministers en parlementariërs in deze rekeneenheid worden vastgesteld, om hun directe verantwoordelijkheid voor de koopkracht en fiscale stabiliteit te onderstrepen’’, stelt Esajas in het artikel