Simons sluit een samenwerking met de VHP uit, in dezelfde week dat Adhin vindt, dat naar de kiezer geluisterd moet worden en alle opties op tafel liggen. Simons ambieert het presidentschap en haar verslagen rivaal voor het voorzitterschap, Abrahams, ontkent dat NDP op dit moment een presidentskandidaat heeft. Het aannemen van de ethische en gedragscode is een harde breuk met het verleden, waarin bont gevederte, het nest kleurde. Onder deze omstandigheden is voor zowel Romano Meriba als Dino Bouterse, de pas afgesloten naar een toekomst aan deze zijde van de family business.

De NDP is een formidabele organisatie met veel tentakels en vertakkingen, maar een verkiezing winnen vereist meer dan warme gevoelens: het vereist stemmen. Stemmen vereist burgerbetrokkenheid. Het vereist logistiek en herders. Er zijn aspecten waar Guardiola in uitblonk en waar Abrahams nog steeds heer en meester is. Het begrijpen en onthouden van de complexe verhoudingen en behoeften van verre districtsuithoeken. Het jarenlang onderhouden van een netwerk en het activeren en inzetten van elk genoegen op het juiste moment.

Dit gaat verloren wanneer de hardste werkers in een partij, niet dag en nacht op pad zijn, zichzelf in de schulden steken, weer en wind trotseren voor het vestigen van de aandacht op één boodschap: één kandidaat en één partij. De boodschap van een ethische en gedragscode mag een stap zijn in de juiste richting van goed bestuur en rechtsstatelijkheid. Het mag een zoethoudertje zijn voor de intellectuele vleugel van de partij, die hard nodig is om het land te bestuderen, wanneer er regeermacht wordt behaald.

Maar het is voor de achterban een verwarrend teken. De hele cultuur van de partij is gebouwd op persoonlijk exceptionalisme (‘na gado pot eng drape’) en een persoonscultus. Als leiders zich plotseling moeten gaan houden aan regels en wetten, wordt de ‘D’ in de NDP iets te tastbaar. Waarom zou één van de drie tweede violisten, plotseling gekozen zijn als dirigent de partij te leiden? Waar is de logica in een politiek leven van dienstbaarheid, als ‘Baas’ zijn, is wat telt boven alles?

De NDP staat op een riante voorsprong op de rest van het veld, maar een moeilijk overbrugbare achterstand op de VHP. De partij heeft zich al eerder gehandhaafd vanuit een tweede positie, naar regeermacht, in 1996. De partij heeft het moddergevecht van de VVV al eerder overwonnen. De partij heeft met vreemdere partners, dan met de NPS of de VHP. In 2010 omarmde Bouterse wurgachtig op het podium twee politieke leiders wier bloedverwanten en bloedbroeders, in zijn opdracht op lood door het hoofd waren getrakteerd.

Adhin sprak de waarheid, die de voorzitter niet bij de achterban bekend wil hebben: iedere partij die groot genoeg is om samen een meerderheid te vormen, is een serieuze gesprekspartner voor de NDP in 2025. Politiek succes zonder een populistisch boegbeeld, met zijn overlijden vers in het geheugen, is moeizaam. Politiek succes met een volgende generatie aan interne samenzweerders, wanneer de naam Bouterse een vage herinnering is, is vrijwel onmogelijk. Het is nu of nooit voor de NDP. En het voelt steeds minder aan als ‘nu’.