De spanningen tussen Venezuela en Guyana laaien opnieuw op, nu de Venezolaanse regering fel bezwaar heeft gemaakt tegen de aanwezigheid van het drijvende productie-, opslag- en overslagvaartuig One Guyana FPSO in het Stabroek-blok. In een officiële verklaring uit Caracas op woensdag, stelt Venezuela dat de activiteiten in dit gebied plaatsvinden in een maritieme zone die nog niet is afgebakend en waarin Venezuela volgens eigen zeggen historische en legitieme rechten heeft.
Volgens Venezuela vormt de aankomst en het in gebruik nemen van het FPSO-schip – onderdeel van Guyana’s samenwerking met ExxonMobil – een “illegale daad” die indruist tegen fundamentele beginselen van het internationaal recht. De Venezolaanse autoriteiten stellen dat staten zich moeten onthouden van unilaterale acties in betwiste gebieden zonder afgesproken grenzen. “Door dit gedrag vol te houden, toont Guyana een flagrante minachting voor het internationaal recht en de afspraken uit het Argyle-akkoord van 2023”, aldus de verklaring.
Venezuela waarschuwt bovendien dat het geen enkele concessie in het betwiste gebied erkent en dat betrokken bedrijven zich mogelijk blootstellen aan juridische stappen. Daarbij herhaalt het land zijn voornemen om zijn “soevereine rechten vastberaden te verdedigen”, ondanks een verklaarde inzet voor vrede. Het is de tweede keer in vier maanden dat Venezuela een waarschuwing uitbrengt over petroleumactiviteiten in het Stabroek-blok. Op 1 maart voer het Venezolaanse marineschip ABV Guaiqueiri PO-11 tot op 700 meter afstand van het FPSO-schip Prosperity, dat zich binnen de Exclusieve Economische Zone (EEZ) van Guyana bevond. Volgens de regering van Guyana zond het marineschip dreigende radioberichten uit, waarin het stelde dat de Prosperity zich op Venezolaans grondgebied bevond, alvorens koers te zetten richting andere FPSO’s om daar soortgelijke waarschuwingen af te geven.
Guyana diende vervolgens een formele klacht in bij Caracas. De regering benadrukte dat alle economische activiteiten in haar EEZ plaatsvinden binnen de maritieme zones die toebehoren aan haar soevereine kustgebied, zoals vastgesteld in het Arbitraal vonnis van 1899, dat de grens tussen Brits-Guiana en Venezuela bepaalde. Dit vonnis geldt volgens Guyana nog steeds als bindend, in overeenstemming met het internationaal recht. De regering van Guyana riep Venezuela ook op zich te houden aan zijn internationale verplichtingen, zoals vastgelegd in het Handvest van de Verenigde Naties en de voorlopige beschikking van het Internationaal Gerechtshof van 1 december 2023. Daarin werd Venezuela onder meer opgedragen, geen maatregelen te nemen die de status quo in het betwiste gebied zouden kunnen veranderen, en geen acties te ondernemen die het geschil zouden verergeren of een oplossing moeilijker zouden maken. De situatie onderstreept de voortdurende spanningen in de regio rond de grenskwestie tussen Venezuela en Guyana, een dispuut dat sinds de 19e eeuw voortduurt maar door de recente olie- en gasvondsten in Guyanese wateren nieuw geopolitiek gewicht heeft gekregen.
