President Donald Trump heeft een handelspauze van 90 dagen aangekondigd voor landen die getroffen zijn door hogere Amerikaanse tarieven, maar de handelsoorlog met China is geëscaleerd. In een dramatische beleidswijziging, slechts enkele uren nadat de heffingen op ongeveer 60 handelspartners van Amerika van kracht werden, zei Trump, dat hij een universeel “verlaagd wederkerig tarief van 10 procent” goedkeurde, terwijl de onderhandelingen doorgingen.
Tegelijkertijd verhoogde hij de tarieven op goederen uit China naar 125 procent. Hij beschuldigde Peking van “gebrek aan respect”, nadat China had gezegd dat het tarieven van 84 procent zou heffen op Amerikaanse importen. President Xi Jinping zei dit een week nadat Trump importheffingen aankondigde op alle goederen die de VS binnenkomen, wat leidde tot de grootste omwenteling in de internationale handel in decennia. Zijn plan stelde een basistarief van 10 procent op alle importen in – dat blijft zo – maar verhoogde ook de tarieven voor partners die het Witte Huis beschreef als de “grootste overtreders” van wat de president oneerlijke handelspraktijken noemt. Hiertoe behoorden de 27 lidstaten van de Europese Unie, Vietnam, Zuid-Afrika en nog veel meer landen.
Al deze landen zouden de gevolgen ondervinden van de Amerikaanse tarieven, die variëren van 11 tot meer dan 100 procent. Na Trumps aankondiging vorige week ontstond er grote onrust op de markt, met uitverkopen die wereldwijd voor biljoenen dollars aan verliezen zorgden. Veel Amerikanen vreesden prijsstijgingen en sommige analisten voorspelden een grotere kans op een recessie. Woensdag, voordat Trump aankondigde dat hij de hogere tarieven op goederen uit andere landen dan China zou opschorten, zag de Amerikaanse overheid de rente op haar staatsschuld stijgen naar 4,5 procent – het hoogste niveau sinds februari.
Uren later, toen de verandering werd aangekondigd, schoten de Amerikaanse aandelen omhoog. De S&P 500 steeg met 7 procent in de middaghandel. Later sloot de handel de dag af met een stijging van 9,5%, terwijl de Dow Jones met 7,8% steeg. Toen Trump de nieuwste versie van zijn plan op Truth Social aankondigde, zei hij dat hij een pauze van 90 dagen op de tarieven goedkeurde voor de landen die geen maatregelen hadden genomen tegen zijn heffingen. Het extra tarief voor Peking, zei hij, zou onmiddellijk van kracht worden. “Op een gegeven moment, hopelijk in de nabije toekomst, zal China beseffen dat het niet langer houdbaar of acceptabel is om de VS en andere landen af te zetten”, schreef hij. De Amerikaanse minister van Financiën, Scott Bessent, hield vol dat de beleidswijziging niet het gevolg was van de wereldwijde recessie, maar de vooraanstaande Democraat Chuck Schumer zei dat het besluit aantoonde dat Trump “aan het wankelen was en zich terugtrok”. Trump zei later in een toespraak buiten het Witte Huis, dat de wijzigingen in zijn tariefbeleid “moesten worden doorge-voerd”, omdat mensen “kwaadaardig werden”.
“Ik heb een pauze van 90 dagen ingelast voor de mensen die geen wraak namen, omdat ik ze had verteld: ‘Als jullie wraak nemen, verdubbelen we het bedrag’, en dat heb ik ook met China gedaan.” Hij zei ook dat hij verwachtte dat de Chinese president Xi Jinping, “een akkoord zou willen sluiten”. In het Verenigd Koninkrijk, dat niet getroffen werd door de wijzigingen, omdat het al op de lijst stond van landen met een basistarief van 10%, zei een woordvoerster dat een “handelsoorlog in niemands belang is”. Een bron zei ook dat de ontwikkelingen in Washington aantonen dat “koelte en rust zich kunnen uitbetalen”. De aanhoudende patstelling tussen China en de VS, de twee grootste economieën ter wereld, begon toen Trump vorige week nieuwe tarieven aankondigde.
China werd getroffen door een extra importheffing van 34%, bovenop de heffing van 20% die de president eerder dit jaar had ingevoerd. Peking reageerde echter snel met een importheffing van 34% op Amerikaanse importen naar China. Als reactie hierop dreigde Trump met een extra 50%, waardoor het totaal dinsdag op 104% kwam, als Peking niet zou toegeven. China veranderde niet van koers en zei dat het “tot het einde zou vechten” als de VS “erop blijft aandringen een tariefoorlog of handelsoorlog uit te lokken”. Slechts enkele uren nadat de Amerikaanse importtarieven van 104% van kracht werden, kondigde Peking aan, dat het vanaf donderdag de eigen tarieven op Amerikaanse goederen zou verhogen van 34% naar 84%. Lin Jian, woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken, zei woensdag dat de VS “op een misbruikende manier tarieven oplegt aan China”. Hij zei dat China tegen dergelijke “pesterijen” is en dat de VS “een houding van gelijkheid, wederzijds respect en wederkerigheid” moet aannemen als het land de problemen via onderhandelingen wil oplossen. De verslechterende relatie tussen de twee landen zou ertoe kunnen leiden dat hun goederenhandel met maar liefst 80% daalt – een daling van USD 466 miljard, zo voorspelt de Wereldhandelsorganisatie. “Onze beoordelingen, gebaseerd op de laatste ontwikkelingen, benadrukken de aanzienlijke risico’s die gepaard gaan met verdere escalatie”, aldus dr. Ngozi Okonjo-Iweala, hoofd van de WTO. Buiten China hebben Trumps nieuwste plannen geen invloed op andere onlangs aangekondigde tarieven die al van kracht waren.
Daartoe behoren onder meer de invoerrechten van 25% op auto’s en auto-onderdelen die de VS binnenkomen, die op 2 april van kracht werden, en een extra tarief van 25% op alle invoer van staal en aluminium. Eerder op woensdag keurde de Europese Unie een eerste reeks vergeldingsheffingen tegen de VS goed, die op 15 april van kracht zouden worden. Het blok, dat op Trumps lijst van “ergste overtreders” van handelspartners staat, zou aangepaste heffingen van 20% krijgen. Omdat de tegenmaatregelen van de EU nog niet van kracht waren, plaatste het Witte Huis het land op de lijst van landen waarvoor een maximum van 10% geldt.
Ondertussen is het zogenaamde basistarief nooit toegepast op Canada en Mexico, belangrijke handelspartners van de VS, en een functionaris van het Witte Huis heeft gezegd dat geen van beide landen nu in aanmerking komt voor het basistarief van 10 procent.