Vandaag, donderdag 13 maart is het World Kidney Day (Wereld Nierendag). Op deze dag wordt stilgestaan bij het belang van gezonde nieren. Het thema voor dit jaar is: ‘Are your kidneys OK?’. In het kader van deze dag heeft internist-nefroloog Subhash Goerdat, een artikel aangeboden aan Starnieuws, waarin hij het belang uitlegt van niergezondheid en vroege opsporing. ‘’Nierziekten sluipen er vaak in zonder duidelijke klachten, waardoor veel mensen pas ontdekken dat hun nieren beschadigd zijn als het te laat is’’, aldus Goerdat.

Chronische nierschade en gevolgen

In Suriname lijdt ongeveer 15 procent van de volwassen bevolking aan een vorm van chronische nierschade. Vooral mensen met diabetes lopen een groot risico: 40 procent van hen ontwikkelt uiteindelijk ernstige nierproblemen. Elk jaar komen er honderden nieuwe patiënten bij, die afhankelijk worden van dialyse. Momenteel ondergaan meer dan 750 mensen regelmatig dialyse en dit aantal blijft stijgen met 10 tot 15 procent per jaar. De impact op zowel de patiënt als het zorgsysteem is enorm.

Dialyse verandert het leven van een patiënt volledig. Wekelijks urenlang aangesloten zijn op een dialysemachine, beperkt de energie en maakt werken of sociale activiteiten vaak onmogelijk. Er moet meer aandacht komen voor alternatieven zoals buikdialyse, die patiënten thuis kunnen uitvoeren. Dit bespaart reistijd en kan de druk op zorginstellingen verlichten. Hoewel deze vorm niet voor iedereen geschikt is, kan het voor sommige patiënten een betere optie zijn.

Diabetes en hypertensie

Diabetes type 2 is de grootste veroorzaker van nierfalen in Suriname, gevolgd door hypertensie (hoge bloeddruk). Door een te hoge bloedsuiker- en bloeddrukwaarde raken de kleine bloedvaten in de nieren beschadigd. Hierdoor werken de nieren minder goed en lekken belangrijke eiwitten weg via de urine, terwijl afvalstoffen zich ophopen in het lichaam. Dit leidt tot chronische nierschade, een proces dat vaak onomkeerbaar is.

‘’Preventie is de sleutel. Mensen met diabetes en hoge bloeddruk moeten jaarlijks hun nierfunctie laten controleren. Vroegtijdige screening en een gezonde levensstijl, zoals evenwichtige voeding, voldoende beweging en het vermijden van ongezonde gewoontes, kunnen nierschade aanzienlijk verminderen’’, zegt Goerdat.

In maart 2025 wordt in Suriname de vierde niertransplantatiemissie uitgevoerd. Goerdat was vanaf de eerste missie in 2019 betrokken en benadrukt dat hoewel de missies positieve resultaten hebben opgeleverd, er nog steeds uitdagingen zijn. ‘’Het uitvoeren van transplantaties vereist een stabiele structuur. Logistieke en financiële hindernissen maken het moeilijk om zelfs één missie per jaar te organiseren. Met meer dan 750 dialysepatiënten en een stijgend aantal nieuwe gevallen is het cruciaal om transplantaties vaker uit te voeren.’’

Goerdat pleit voor een nationale aanpak, waarbij minstens twee transplantatiemissies per jaar worden georganiseerd met een goed functionerend nazorgsysteem en gespecialiseerde zorgverleners. Dit kan op lange termijn kosten besparen, aangezien transplantaties goedkoper zijn dan jarenlange dialysebehandelingen.

Niergezondheid is belangrijk. Goerdat raadt mensen aan, zelf op hun gezondheid te letten en hun naasten aan te sporen, hetzelfde te doen: ‘’Laat uw bloeddruk en bloedsuiker regelmatig controleren; drink voldoende water; eet minder zout; beweeg dagelijks en vermijd roken en overmatig alcoholgebruik. Kies voor een gezonde en evenwichtige voeding. Vroegtijdige opsporing en preventie kunnen veel leed voorkomen en de kwaliteit van leven aanzienlijk verbeteren.’’