Tussen 2020 en 2025 is minimaal SRD 20 – 23 miljard (euro 684 miljoen) aan schaars belastinggeld in de gezondheidszorg gepompt. Volgens berekeningen van de Vereniging van Economisten in Suriname (VES), had de regering Santokhi voor dit bedrag, meer dan 5000 goedbetaalde banen kunnen creëren,

Door onkunde, gebrek aan bestuurlijke kennis en irrationele afwegingen, is deze kans gemist. Dit heeft niet alleen een zware tol van de Surinaamse patiënten geëist, maar ook van de zorgverleners. Op basis van gevalideerde gezondheidszorgmodellen, die specifiek op de Surinaamse situatie van toepassing zijn, zou de oprichting van ten minste tien gespecialiseerde zorgstraten zowel de medische sector kunnen versterken als economische groei kunnen stimuleren via aanvullende particuliere investeringen. De gezondheidszorg is nu een fiasco die de samenleving diep treft, terwijl het een ‘paradepaardje’ voor de regio had kunnen zijn vanwege het ontwikkelen van een hoogwaardige dienstverlening. Alle voorwaarden voor een succes waren aanwezig: lokale en internationale bestuurlijke en medische expertise, voldoende private spaargelden in de samenleving en ervaren ondernemers.

De VES benadrukt, dat de oprichting van gespecialiseerde zorgstraten, die gericht zouden zijn op specifieke medische disciplines zoals cardiologie, chirurgie, en neurologie, zowel de kwaliteit van de zorg zou hebben verbeterd als economische groei zou hebben gestimuleerd. Deze zorgstraten zouden particuliere investeringen hebben aangetrokken, wat de medische sector niet alleen financieel sterker zou maken, maar ook de werkgelegenheid zou verhogen. Door de opzet van dergelijke zorgstraten, zouden duizenden nieuwe banen zijn gecreëerd voor zorgprofessionals, waaronder verpleegkundigen, arts-assistenten, fysiotherapeuten, laboranten, medisch-technisch personeel, en managers.

Daarnaast zouden de zorgstraten het tekort aan specialistisch medisch personeel effectief hebben kunnen opvangen. Suriname kampt momenteel met een ernstig tekort aan gekwalificeerd personeel, zoals psychiaters, internisten, en chirurgen. Volgens de VES zou een efficiëntere inzet van schaarse specialistische zorg, gecombineerd met tijdige buitenlandse expertise, de capaciteit van de zorgsector aanzienlijk hebben verhoogd.

Met de juiste coördinatie en planning zou de capaciteit beter benut zijn, waardoor zorgverleners sneller en effectiever hadden kunnen werken. Dit zou niet alleen de efficiëntie hebben verhoogd, maar ook de kwaliteit van de zorg aanzienlijk hebben verbeterd.

Op dit moment is er een groot tekort aan specialistisch medisch en verpleegkundig personeel in Suriname. De geschatte vraag naar zorg, uitgedrukt in fulltime equivalenten (FTE), is enorm. Zo wordt er een behoefte aan 115 FTE voor psychiatrie, 76 FTE voor interne geneeskunde, 47 FTE voor chirurgie, en nog veel meer. De discrepantie tussen de grote vraag en het beperkte aanbod van zorg is een levensbedreigend probleem voor de samenleving, dat niet langer kan worden genegeerd. De VES roept de volgende regering, die na 25 mei 2025 aantreedt, op om deze situatie met urgentie aan te pakken.

Een van de belangrijkste maatregelen die de VES aanbeveelt, is het bevorderen van private participatie in de gezondheidszorg. Dit kan door middel van het invoeren van een medische PSA-kaart voor buitenlandse zorgverleners die voldoen aan internationale normen.

De overheid mist de capaciteit om zelf adequaat te ondernemen en zou daarom externe expertise moeten inschakelen om het tekort aan zorgprofessionals op te vullen.

Bovendien adviseert de VES om de numerus fixus voor medische studies, zoals geneeskunde, farmacie, en verpleegkunde, af te schaffen.

Dit zou ervoor zorgen dat meer studenten worden toegelaten om de grote tekorten in de zorg aan te vullen. Door gebruik te maken van moderne digitale onderwijsmethoden en medische simulatie kunnen duizenden Surinaamse zorgverleners worden opgeleid, wat niet alleen het personeelstekort verhelpt, maar ook zorgt voor een betere kwaliteit van zorg.

De VES pleit verder voor een transparante en eerlijke selectieprocedure voor artsen die zich willen specialiseren in het buitenland. De huidige procedure wordt gekarakteriseerd door willekeur en politieke beïnvloeding, wat leidt tot onvrede tussen gevestigde specialisten en jonge artsen. Daarom stelt de VES voor dat artsen zonder inmenging van de overheid of andere instanties, vrij moeten kunnen solliciteren naar specialisatieplaatsen.

Bron: VES-Inzicht februari 2025