De Suriname Economic Oversight Board (SEOB) stelt in de 19e editie van het SEOB-bulletin, de nieuwe Comptabiliteitswet en de Wet Spaar- en Stabilisatiefonds Suriname, toe te juichen, maar uit ook zijn zorgen over de mogelijkheid dat deze wetten met een gewone parlementaire meerderheid aangepast kunnen worden, wat in het verleden gebeurde met de Wet op de Staatsschuld. Beide nieuwe wetten moeten bijdragen aan een transparanter en verantwoord financieel beheer, voornamelijk in het licht van de verwachte olie-inkomsten. Het volgens de SEOB, van cruciaal belang om de kernprincipes van toezicht en transparantie te waarborgen.
Het operationeel maken van de Wet Spaar- en Stabilisatiefonds Suriname met duidelijke regels is essentieel om de olie-inkomsten effectief te beheren, zodat zowel de huidige als toekomstige generaties van de inkomsten kunnen profiteren. Daarnaast wordt het IMF-programma geprezen voor zijn bijdrage aan het economisch herstel en de versterking van instituties. De SEOB benadrukt dat om de geboekte resultaten te behouden en verder uit te bouwen, een vervolgprogramma noodzakelijk is. Fiscale discipline en verantwoord gebruik van de olie-inkomsten blijven daarbij van groot belang voor de stabiliteit en groei van de economie.
De SEOB maakt zich ook zorgen over de wisselkoersgevoeligheid van de economie, waarbij onevenwichtige overheidsfinanciën dit probleem kunnen verergeren. Het is noodzakelijk dat subsidies op nutsvoorzieningen verder worden afgebouwd, maar met aandacht voor transparantie en sociale vangnetten om kwetsbare groepen te beschermen.
Hoewel er in oktober 2024 een tekort op het M0-target was, roept de SEOB op tot betere coördinatie tussen het Ministerie van Financiën en de Centrale Bank om overtollige liquiditeiten te beperken en de monetaire stabiliteit te handhaven. De SEOB prijst de daling van de leenrentes, maar waarschuwt dat ze nog steeds hoog blijven en een belemmering kunnen vormen voor investeringen. De private sector wordt aangemoedigd om te innoveren en de productiviteit te verhogen.
De SEOB ziet positieve ontwikkelingen in de afbouw van binnenlandse schulden, de herstructurering van schulden met China en de herkapitalisatie van de Centrale Bank van Suriname (CBvS), die bijdragen aan de stabiliteit van het land. Desondanks blijft het sociaal programma achter in het behalen van zijn doelstellingen, met een onvoldoende impact op de armoedebestrijding. De SEOB pleit voor een grondige evaluatie van het programma op basis van de daadwerkelijke impact in plaats van alleen de uitgaven.
De Surinaamse economie vertoont groei in 2024, en de vooruitzichten voor de mijnbouwsector blijven positief. De SEOB pleit voor stimulansen voor duurzame lokale sectoren, werkgelegenheid en klimaatactie, en benadrukt dat het onderwijs moet aansluiten op de vraag vanuit de olie- en gasindustrie en andere sectoren.
Echter, de toegang tot financiering blijft beperkt, en de SEOB pleit voor hervormingen in het ondernemingsklimaat en voor educatie voor ondernemers, met een focus op technische vaardigheden en goed bestuur. De aanbestedingswet wordt toegejuicht, maar er wordt gepleit voor een strengere aanpak tegen corruptie, waarbij politici hun inkomsten en vermogen openbaar moeten maken. Tevens moeten maatregelen tegen fraude, corruptie en witwassen (AML/CFT) efficiënt worden ingevoerd.
Het huidige IMF-programma loopt af in het eerste halfjaar van 2025. Tot januari 2025 was 62,6 procent van de afgesproken maatregelen binnen het programma voltooid, met 28,2 procent nog in uitvoering. Hoewel belangrijke mijlpalen zijn bereikt, waarschuwt de SEOB dat sommige doelen waarschijnlijk niet zullen worden behaald, wat de noodzaak van een vervolgprogramma benadrukt. “Dit vervolgprogramma moet zich richten op instituties, goed bestuur en fiscaal beleid”, aldus SEOB.