Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft in december 2024, de achtste evaluatie van het steunprogramma voor Suriname afgerond. Hierdoor werd een uitbetaling van ongeveer USD 61 miljoen mogelijk, waarvan USD 44 miljoen bestemd was voor begrotingssteun. Volgens het IMF tonen economische indicatoren positieve ontwikkelingen, waaronder groei, dalende inflatie en een stijgend investeerdersvertrouwen. De Final Investment Decision (FID) voor het winnen van olie uit Blok 58, versterkt dit optimisme. Het IMF benadrukt wél, dat begrotingsdiscipline, transparantie en institutionele hervormingen cruciaal blijven om toekomstige olie-inkomsten effectief te beheren.

Uit de meest recente cijfers blijkt dat per januari 2025 62,6 procent van het IMF-programma is voltooid en 28,2 procent nog in uitvoering is. Hoewel belangrijke hervormingen zijn doorgevoerd, zullen niet alle doelstellingen worden behaald voor de geplande afronding in maart 2025. Daarom wordt gewerkt aan een vervolgprogramma, dat zich zal richten op institutionele versterking, goed bestuur en een duurzaam fiscaal beleid. Dit programma zal geen directe maatregelen voor huishoudens bevatten.

Nieuwe wetgeving voor beter financieel beheer

Om het beheer van de staatsfinanciën te verbeteren, vooral in het licht van de verwachte inkomsten uit offshore olie- en gaswinning, heeft Suriname in december 2024 de Comptabiliteitswet 2024 en de herziene Wet op het Spaar- en Stabilisatiefonds Suriname (SSFS) aangenomen. Volgens De Suriname Economic Oversight Board (SEOB) moeten deze wetten het financieel beleid versterken en de transparantie vergroten.

De Comptabiliteitswet 2024 vervangt de eerdere wet en introduceert strengere begrotingsregels, waardoor de overheid efficiënter kan opereren en economische stabiliteit op lange termijn wordt gewaarborgd. De wet is gebaseerd op internationale standaarden, zoals het Medium-Term Fiscal Framework (MTFF), en integreert het SSFS.

Belangrijke hervormingen binnen de Comptabiliteitswet:

• Striktere begrotingsregels en schuldbeheer: Er worden limieten gesteld aan de netto overheidsschuld over een periode van vijf jaar, evenals een jaarlijks plafond voor primaire uitgaven. Vanaf 2028 wordt de primaire rekening berekend op basis van het niet-minerale bbp, om te voorkomen dat uitgaven meebewegen met volatiele mijnbouwinkomsten.
• Verankering van het SSFS: Dit fonds moet dienen als buffer tegen economische schokken en wordt gevuld met extra inkomsten uit de export van natuurlijke hulpbronnen. Opnames zijn alleen toegestaan onder strikte voorwaarden en vereisen goedkeuring van De Nationale Assemblee (DNA).
• Meer transparantie en toezicht: De wet verplicht openbaarmaking van alle begrotingen en jaarverslagen, terwijl de Centrale Landsaccountantsdienst (CLAD) en de Rekenkamer uitgebreidere bevoegdheden krijgen om publieke uitgaven te controleren. Ambtenaren die zich schuldig maken aan financieel misbruik, riskeren strenge sancties.
• Versterkte rol DNA: Nieuwe overheidsuitgaven mogen alleen worden gedaan met parlementaire goedkeuring. De minister van Financiën moet periodiek financiële rapportages indienen, en de Rekenkamer krijgt de bevoegdheid om staatsuitgaven en financiële misstanden te onderzoeken.

Volgens de SEOB zet Suriname met deze nieuwe wetgeving een belangrijke stap naar een transparanter en efficiënter financieel beheer, wat essentieel is in aanloop naar de verwachte inkomsten uit de oliesector.

Bron: SEOB Bulletin 19