De Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS) heeft met grote verontrusting gereageerd op de recente ondertekening van een Memorandum of Understanding (MoU) tussen de regering en het Chinese aluminiumbedrijf Chinalco. Deze overeenkomst beoogt een bauxietindustrie op gang te brengen in West-Suriname, maar de betrokkenheid van de lokale inheemse gemeenschappen is volledig afwezig. Volgens de VIDS zijn de gemeenschappen, wier traditioneel grondgebied direct wordt geraakt, niet geïnformeerd en niet betrokken bij het besluitvormingsproces.
VIDS benadrukt dat zij, als nationaal vertegenwoordigend orgaan van het traditioneel gezag van de inheemse volken van Suriname, evenmin betrokken is geweest bij de besluitvorming. Dit ondanks het feit dat de geplande activiteiten ingrijpende gevolgen zullen hebben voor de levens, rechten en leefgebieden van de betrokken gemeenschappen.
Andere besluiten zonder inspraak
De VIDS wijst erop dat dit niet de eerste keer is dat dergelijke besluiten zonder consultatie worden genomen. Voorbeelden hiervan zijn:
- De voorgenomen uitgifte van een mijnbouwconcessie aan Newmont.
- De uitgifte van gronden binnen traditioneel grondgebied aan individuen.
- Kwesties rondom het bedrijf Goldline en grootschalige landbouwplannen door mennonieten.
- Grootschalige grint- en zandafgravingen in de Corantijnrivier.
Daarnaast baart de voortgaande grondconversie ernstige zorgen, vooral omdat de traditionele woon- en leefgebieden van inheemse gemeenschappen nog steeds niet wettelijk erkend zijn.
Afkeuring van carbonkredietbeleid
VIDS uit ook scherpe kritiek op de verhandeling van ITMOs en carbonkredieten, verkregen uit inheemse woon- en leefgebieden, evenals de formulering van een carboncreditbeleid zonder effectieve participatie van de betrokken gemeenschappen. De organisatie benadrukt dat dit ingaat tegen internationaal recht en vonnissen van het Inter-Amerikaans Hof voor de Rechten van de Mens.
Overtreding van FPIC
VIDS stelt dat al deze activiteiten in strijd zijn met het recht van inheemse volken op Free, Prior, and Informed Consent (FPIC). Dit recht wordt niet alleen erkend in nationale en internationale wetgeving, maar ook bevestigd in diverse vonnissen tegen de staat Suriname en in de Milieu Raamwet.
Structurele achterstelling
Naast specifieke gevallen van rechtsinbreuk, wijst de VIDS op de structurele achterstelling van inheemse gemeenschappen op gebieden zoals onderwijs, gezondheidszorg, sociale zekerheid, en toegang tot ontwikkelingsmogelijkheden. De organisatie beschouwt deze achterstelling als beleidsdiscriminatie.
Eisen van VIDS
VIDS eist dat:
- Alle genoemde activiteiten met onmiddellijke ingang worden stopgezet.
- De regering volledige openheid van zaken geeft over de plannen en de garanties die worden gecreëerd om verdere schendingen van inheemse rechten te voorkomen.
De organisatie kondigt aan dat zij samen met de betrokken gemeenschappen zal overwegen nationale en internationale stappen te ondernemen om verdere mensenrechtenschendingen te bestrijden.
