De commissie Ontwikkeling West-Suriname Bakhuis, heeft een open inschrijvingstraject gehouden, met de voorwaarden voor inschrijving publiekelijk en de rapportage aan de president, voorzien van persberichten. Tussen al de broodkruimels in, is voor het volk en De Nationale Assemblee, echter nooit duidelijk geweest, wie precies meedeed en wat de voorwaarden van het uiteindelijke project zouden zijn. De tijdlijn vervat in de uitnodiging, is zo naar de letter perfect verlopen, dat de uiterlijke datum voor onderhandelingen, gelijk valt met de ondertekening. We hebben kortom, te maken met: of de meest efficiënte en geruisloze inschrijvingsprocedure uit onze geschiedenis, of een schijnvertoning.
De vraag is of wij onze ogen moeten sluiten voor de economische werkelijkheid en het geopolitieke casino, waar de regering met schaars een half jaar voor de verkiezingen, in naar binnen wandelt. Zonder deze deal is het compleet ondenkbaar dat een schuldherschikking met China bespreekbaar zou zijn. En de waarde van de 324 miljoen ton aan voorraad, zoals in het uitnodigingsdocument omschreven, zou tegen de wereldmarktprijs van vandaag, meer dan vijfhonderd miljard USD vertegenwoordigen. Het is sedert expedities en voorstudies, nog voorafgaand aan het West Suriname Plan van Essed, bekend dat uranium en plutonium een factor van betekenis zijn in het gebied. Onze wetgeving voorziet in geen van de waarborgen of verplichtingen, die China een strobreed in de weg zouden leggen om de nucleaire capaciteit van landen zoals Noord-Korea en Iran, een realiteit te maken. Plaats dit in de context van de Iraanse tankervloot, de bedrijven die nu al voorkomen op de sanctielijst, de verkiezing van Donald Trump en de Chinalco deal, lijkt ons verder af te brengen, vanwaar ons buitenlandbeleid de afgelopen vier jaren, volgens de regering, op gericht zou zijn.
Ander commentaar heeft steekpenningen die een bedrag van dertig miljoen USD te boven gaan, reeds bespreekbaar gemaakt. Met het track record van het bedrijf in eigen land en in Latijns-Amerika, is het moeilijk te verklaren, waarom de regering niet simpelweg felicitaties uitbrengt, maar zover gaat het bedrijf wereldwijd succesvol in duurzaam exploiteren van natuurlijke hulpbronnen te noemen. Dit is een onnodige leugen, waar Suriname geen voordeel aan heeft, maar het bedrijf wél. Dat duidt niet op gelijkwaardigheid, maar op het dienen van de agenda van een commercieel bedrijf of van het land van herkomst, zonder een eigen nationaal belang of geloofwaardigheid, in acht te nemen. Jurist Antoon Karg heeft eerder benadrukt, dat deze solotoer van de uitvoerende macht, zich slecht verhoudt met de grondwettelijke verplichting om De Nationale Assemblee te betrekken. De ironie dat op de dag van de viering van de onafhankelijkheid, de regering als een kleuterkringetje bijeen geroepen is, om onze verdere afhankelijkheid van inkt te voorzien en op de schoolfoto te springen, voor buitenlandse overheersers.