Guyana kijkt hoopvol naar de mogelijke benoeming van senator Marco Rubio als minister van Buitenlandse Zaken in de regering van Donald Trump. Vicepresident Bharrat Jagdeo sprak zijn vertrouwen uit tijdens een persconferentie op 14 november in Georgetown. Hij verwacht dat Rubio en een hernieuwde Trump-regering hun steun zullen betuigen in het grensconflict met Venezuela, dat momenteel door het Internationaal Gerechtshof (ICJ) wordt behandeld.
Het grensgeschil
Het dispuut draait om het arbitraal vonnis uit 1899, dat de grens tussen Guyana en Venezuela vaststelde. In 1962 betwistte Venezuela plotseling de geldigheid van dit vonnis, waardoor het twee derde van Guyana’s grondgebied claimde, inclusief het olierijke offshore gebied. Na decennia van vruchteloze onderhandelingen, verwees VN-secretaris-generaal António Guterres de zaak in 2018 naar het ICJ.
De recente ontdekking van enorme olie- en gasreserves voor de kust van Guyana wordt gezien als een belangrijke reden voor de heropleving van Venezuela’s territoriale claims. Vorig jaar organiseerde president Nicolás Maduro zelfs een controversieel referendum waarin Venezolanen werd gevraagd een nieuwe staat, ‘Guayana Esequiba’, te erkennen.
Regionale spanningen en diplomatieke inspanningen
De spanningen liepen hoog op toen Venezuela militaire aanwezigheid nabij de noordwestelijke grens van Guyana opbouwde. Desondanks bereikten beide landen, mede door regionale bemiddeling, een overeenkomst om geweld te vermijden via de Argyle-verklaring. Het ICJ heeft Venezuela ondertussen bevolen om geen controle te nemen over het betwiste gebied.
Rubio’s rol en visie
Senator Rubio, die bekend staat om zijn stevige houding tegen autoritaire regimes, heeft herhaaldelijk gepleit voor meer Amerikaanse steun aan Guyana.
In september 2022 ontmoette hij president Irfaan Ali en benadrukte hij het belang van Guyana’s economische vrijheid en veiligheid in de regio. Rubio bekritiseerde ook de Biden-regering voor het blokkeren van een lening van USD 180 miljoen aan Guyana Shore Base Inc., een project dat de olie-industrie zou ondersteunen. Hij noemde het besluit schadelijk voor de groei van Guyana. In een opiniestuk eerder dit jaar schreef Rubio: “We hebben bondgenoten als Guyana nodig om vrij te zijn en dictators als Maduro om afgeschrikt te worden.”
Toekomstige samenwerking
De regering van Guyana hoopt dat een Trump-regering, onder leiding van Rubio als minister van Buitenlandse Zaken, meer actieve steun zal bieden in hun rechtszaak bij het ICJ en bredere economische samenwerking zal bevorderen.
Jagdeo: “We verwachten sterke solidariteit van hem en president Trump.” De komende maanden zullen cruciaal zijn voor de uitkomst van het grensdispuut en de rol die de VS daarin zal spelen. Terwijl de geopolitieke spanningen toenemen, blijft Guyana vertrouwen op internationale steun om zijn soevereiniteit en economische ambities te verdedigen.