De afgelopen maanden is het de Vereniging van Economisten in Suriname (VES) opgevallen dat er een onverklaarbare daling van de wisselkoers van vreemde valuta waarneembaar is, wat heeft geleid tot een appreciatie (stijging) van de Surinaamse dollar ten opzichte van de Amerikaanse dollar en de euro. Deze stijging van de waarde van de Surinaamse munt is opmerkelijk, vooral omdat deze normaliter zou worden toegeschreven aan een sterke economische prestatie en verbeterde economische fundamenten, zoals gezonde overheidsfinanciën, een sterke concurrentiepositie, verhoogde productiviteit, stabiele monetaire verhoudingen, en een gunstige betalingsbalans. Echter, in Suriname is er volgens de VES, de afgelopen maanden geen sprake geweest van dergelijke economische verbeteringen, wat bij velen vragen oproept over de duurzaamheid van deze appreciatie.

Een belangrijke reden waarom de prijzen van importgoederen in winkels nauwelijks zijn gedaald, ondanks de waardestijging van de Surinaamse dollar, is het gebrek aan vertrouwen dat deze ontwikkeling blijvend is. Volgens bronnen binnen de cambio’s lijkt de valutamarkt op dit moment beïnvloed te worden door factoren die meer sociaal-psychologisch dan economisch van aard zijn. Dit heeft geleid tot een situatie waarin de koersdaling vooral het resultaat is van marktverwachtingen, waarbij kopers hun valutatransacties uitstellen in afwachting van verdere dalingen die de prijzen nog verder onder druk zetten.

Echter, de huidige wisselkoersdaling brengt aanzienlijke risico’s met zich mee. Hoewel een stabiele en evenwichtige wisselkoers cruciaal is voor een gezonde economische planning, kan een te sterke daling van de koers leiden tot verstoringen op diverse niveaus. Een van de grootste zorgen is de negatieve impact op de exportsector, vooral voor kleine en middelgrote ondernemingen die zich richten op export. Deze bedrijven zouden hun concurrentiepositie kunnen verliezen, met mogelijk een verlies van exportmarkten en zelfs bedrijfsfaillissementen tot gevolg. Grote multinationale mijnbouwbedrijven hebben minder last van deze ontwikkeling, maar de impact op lokale ondernemers kan aanzienlijk zijn.

Verder is de VES van mening, dat ook de overheidsfinanciën gevaar lopen bij een sterke koersdaling. Terwijl de aflossing van buitenlandse schulden voordeliger wordt, dalen de overheidsinkomsten in vreemde valuta en invoerrechten in SRD, wat negatief uitpakt voor het overheidsbudget. Dit kan de uitvoering van het IMF-programma, dat al onder druk staat, verder bemoeilijken.

Bovendien stimuleert een daling van de wisselkoers import, wat lokale producenten ontmoedigt en op termijn kan leiden tot een grotere druk op de betalingsbalans, de deviezenreserves en uiteindelijk weer op de wisselkoers zelf. Hoewel een koersdaling op korte termijn politiek gezien, winst kan opleveren, vooral als de winkelprijzen dalen, kunnen de langetermijngevolgen schadelijk zijn voor de economie.

De beleidsmakers in Suriname worden daarom opgeroepen om niet alleen te focussen op kortetermijnvoordelen, maar ook aandacht te besteden aan de potentiële risico’s van de huidige koersontwikkeling, vooral met het oog op de aanstaande parlementsverkiezingen volgend jaar. Uiteindelijk zullen marktkrachten de overhand krijgen boven politieke invloeden, en het is belangrijk dat het beleid daarop voorbereid is.