In het 12e bulletin van de Suriname Economic Oversight Board (SEOB), worden de recente ontwikkelingen rondom het IMF-programma en de belangrijkste economische trends in Suriname uitgebreid besproken. De SEOB, een onafhankelijke instantie die de regering monitort en adviseert over de uitvoering van het IMF-programma en het economisch herstelplan, heeft zijn verslag voor mei 2024 uitgebracht.
Wisselkoersen en inflatie
In mei 2024 bleven de wisselkoersen voor vreemde valuta dalen, wat resulteerde in een aanzienlijke daling van de jaar-op-jaar inflatie naar 20,9 procent in april 2024, een daling van 5,9 procentpunt ten opzichte van de maand daarvoor. De gemiddelde inflatie over de laatste 12 maanden daalde eveneens tot 39,5 procent. Deze positieve trend wordt voornamelijk toegeschreven aan de lagere wisselkoersen.
Monetaire en fiscale beleid
Ondanks inspanningen werden de doelstellingen voor de SRD-basisgeldhoeveelheid (M0) in maart 2024 opnieuw niet gehaald door netto overheidsuitgaven, wat meer aandacht van de autoriteiten vereist. De spaar- en leenrentes bleven hoog vergeleken met vorig jaar, hoewel er een lichte daling werd waargenomen in maart 2024. De bruto internationale reserve steeg in maart 2024 naar USD 1,33 miljard, goed voor een importdekking van 7,2 maanden. De staatsschuldquote daalde verder naar 132,4 procent van het BBP door aflossingen van binnenlandse schulden, en er was een verbetering in de niet-renderende leningen (NPLs) en de solvabiliteit in de bankensector.
Status IMF-programma
Volgens de SEOB-calculaties was eind mei 2024 60,5 procent van de maatregelen binnen het IMF-programma afgerond, een status quo ten opzichte van april. Het IMF blijft vooral de nadruk leggen op anti-corruptie en bestuurlijke maatregelen.
Implementatie van de BTW
Een belangrijk speerpunt binnen het IMF-programma is de implementatie van de Belasting over Toegevoegde Waarde (BTW). Ondanks de positieve bijdrage van de BTW aan de belastinginkomsten sinds de invoering in 2023, blijft er ruimte voor verbetering in de implementatie, handhaving en inning.
De SEOB onderstreept de noodzaak van capaciteitsopbouw binnen de belastingdienst en het gebruik van moderne technologieën om belastingontduiking tegen te gaan.
Economische ontwikkelingen
De inflatie bleef dalen in april 2024, mede dankzij de dalende wisselkoersen. De leenrentes stegen verder in maart 2024, wat een uitdaging vormt voor het midden- en kleinbedrijf (MKB). De SEOB pleit voor incentives voor strategische productiesectoren om deze uitdaging aan te pakken. De solvabiliteitsratio in de bankensector verbeterde en niet-renderende leningen namen verder af.
Staatsschuld en vooruitzichten
De schuldquote daalde in maart 2024 verder naar 132,4 procent van het BBP. Ondanks een daling in de wisselkoersen, steeg de buitenlandse schuld uitgedrukt in lokale valuta. Suriname heeft met bilaterale crediteuren overeenkomsten gesloten in lijn met het herschikkingsprogramma, waarbij onderhandelingen met China in de laatste fase verkeren.
Aanbevelingen
De SEOB doet een aantal aanbevelingen, waaronder het verder verzelfstandigen van de Belastingdienst, het verbeteren van de belastinginning en het investeren in moderne technologieën. Er wordt geadviseerd om de subsidies op nutstarieven af te bouwen, maar ook om subsidies voor kwetsbare groepen tijdig te verhogen. Fiscale discipline en goede afstemming tussen het ministerie van Financiën en de Centrale Bank van Suriname zijn essentieel voor een succesvol monetair beleid. De SEOB pleit ook voor een mogelijk vervolg-IMF-programma om de institutionele versterking van Suriname te waarborgen.
Met het einde van het huidige IMF-programma in zicht, benadrukt de SEOB het belang van duurzaam financieel beheer door de overheid en het behouden van de behaalde resultaten.
