De Suriname Economic Oversight Board (SEOB) geeft in zijn 11e bulletin een gedetailleerd overzicht van de voortgang van het IMF-programma en de voornaamste ontwikkelingen die daarmee samenhangen. Volgens de SEOB is de lijst met maatregelen die onmiddellijke aandacht vereisen, uitgebreid met vooral maatregelen op het gebied van bestuur en het tegengaan van anti-corruptie. De SEOB stelt dat deze maatregelen de institutionele versterking in Suriname ten gunste zullen komen, vooral omdat het einde van het IMF-programma nadert.
De overheid loopt nog steeds aanzienlijke inkomsten uit de BTW, overige belastingen en invoerrechten mis. Om dit probleem structureel aan te pakken, is het noodzakelijk om instellingen zoals de Belastingdienst en de douane te versterken. De SEOB is tevreden over het instellen van een commissie ter beoordeling van de BTW en de vooruitgang bij de Belastingdienst. De SEOB adviseert de Belastingdienst zijn uitvoeringscapaciteit te versterken. Hoewel de afbouw van subsidies op nutstarieven essentieel is, dient de overheid tegelijkertijd de subsidies aan individuen tijdig op te voeren om voor kosten van levensonderhoud te compenseren. “Wij pleiten ook voor het verstrekken van additionele subsidies aan kwetsbare groepen. Wij adviseren om sociale uitkeringen tijdig en effectief uit te voeren door middel van het bankensysteem. Bovendien moet de overheid de effecten van een verhoging van de nutstarieven op lokale productiebedrijven in beschouwing nemen’’, aldus de SEOB. De structurele stijging in overtollige liquiditeiten (Feb. 2023: SRD 1,7 miljard) vanwege de toenemende netto overheidsuitgaven, baart de SEOB zorgen. De SEOB benadrukt het belang van fiscale discipline en adequate afstemming tussen het ministerie van Financiën en de Centrale Bank van Suriname voor een succesvol Monetary Targeting beleid.
“Wij verwachten dat de inflatie langzaam verder afneemt in 2024. Verdere tariefsaanpassing van nutsvoorzieningen zal echter kosteninflatie veroorzaken. De SEOB schat dat de 12-maands gemiddelde inflatie in 2024 uitkomt tussen 15% en 23% in 2024, op basis van trendanalyse. Het IMF schat een 12- maands gemiddelde inflatie van 21,1% in 2024. Fiscale discipline blijft hier een voorwaarde”, aldus de SEOB.
De SEOB verwacht dat de economie in 2024 verder groeit. ‘’Bovendien, indien TotalEnergies een positief investeringsbesluit nemen, verwachten we dat de opstart van de offshore oliesector de economische groei zal ondersteunen. Er dienen echter incentives te zijn voor lokale sectoren, met het oog op het scheppen van werkgelegenheid en productie. Hierbij dient ook rekening gehouden te worden met verduurzaming en klimaatsverandering.’’
De monetaire maatregelen zorgen ervoor dat rentes stegen in afgelopen maanden, terwijl de (bestedings- )inflatie afneemt. Echter brengen de hoge kosten voor kapitaal, uitdagingen met zich mee voor het MKB. Deze bedrijven zijn essentieel voor de importvervanging of export. De SEOB juicht daarom projecten zoals SURGE, het garantiefonds en het productiekredietfonds, toe. De SEOB pleit voor een IMF-II programma om instituten te versterken. Dit is noodzakelijk om de resultaten van het huidig IMF-programma niet teniet te doen gaan en het simpele feit dat de overheid nog niet in staat zal zijn, na het huidige IMF-programma, om haar financiën zelfstandig duurzaam te beheren. De SEOB pleit ervoor dat de AML/CFT-aanbevelingen serieus worden genomen. ‘’Wij adviseren ook om leden van de private en bancaire sector bij de Nationale Anti-Money Laundering Commissie en AML-PIU op te nemen. Dit vanwege het belang van compliance voor de private sector, met name het bankwezen.’’
De SEOB benadrukt voorts het belang van het tegengaan van fraude, corruptie en money laundering (AML/CFT) om een goed investeringsklimaat te creëren, investeerders aan te trekken en een gelijk speelveld voor bedrijven in Suriname te garanderen.