PAHO wil 30.000 levens redden in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied
Strategieën om HPV-vaccinatie uit te breiden, gecombineerd met innovatieve screening en vroege behandeling, hebben van baarmoederhalskanker de eerste kanker ter wereld gemaakt die realistisch gezien kan worden geëlimineerd. De Pan American Health Organization (PAHO), regeringen, donoren en het maatschappelijk middenveld zullen deze week bijeenkomen in Cartagena, Colombia, voor het mondiale forum voor de eliminatie van baarmoederhalskanker, een kans voor Amerika om opnieuw het voortouw te nemen bij het versnellen van de eliminatie van ziekten. Baarmoederhalskanker, veroorzaakt door aanhoudende infectie met risicovolle stammen van het humaan papillomavirus (HPV), is een van de belangrijkste oorzaken van kankergerelateerde sterfgevallen onder vrouwen in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied, met jaarlijks meer dan 63.000 diagnoses en 33.000 verloren levens. Het is ook een ziekte die verarmde vrouwen in kwetsbare situaties onevenredig zwaar treft, waarbij de overgrote meerderheid van de sterfgevallen plaatsvindt in lage- en middeninkomenslanden.
De weg naar eliminatie is ambitieus, maar eenvoudig: landen moeten 90 procent van de meisjes vaccineren tegen de leeftijd van 15 jaar; 70 procent van de vrouwen screenen op HPV tegen 35 jaar, en opnieuw tegen 45 jaar; en 90 procent van de vrouwen met pre-kanker en kanker behandelen. Als het op vaccinatie aankomt, loopt Amerika voor op andere regio’s van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), waarbij 48 van de 51 landen en gebieden het HPV-vaccin al in hun nationale schema hebben opgenomen. Toch is de vooruitgang niet gelijk: sommige landen bereiken een hoog dekkingsniveau, terwijl andere achterblijven.
Hoewel de covid-pandemie hierin een rol heeft gespeeld, hebben de hoge kosten van HPV-vaccins, evenals een gebrek aan toegang tot vaccindiensten, vooral in afgelegen gebieden en onvoldoende vaccinaties op scholen, de dekking van HPV-vaccinatie in de wereld belemmert.
Twijfel aan vaccins zorgt ook voor een lage vaccinatiegraad. Het HPV-vaccin, ontwikkeld aan het begin van het tijdperk van de sociale media, werd zwaar getroffen door de antivax-beweging, die het in verband bracht met onvruchtbaarheid, promiscuïteit en het vroegtijdig beginnen met seksuele activiteit.
Hoewel deze beschuldigingen volkomen ongegrond zijn, hebben ze ertoe geleid dat veel meisjes de levensreddende vaccinatie niet krijgen.
Om deze problemen aan te pakken, beveelt PAHO de implementatie van vaccins met een enkele dosis aan om de dekking te vergemakkelijken, vooral onder risicogroepen, en om het gebruik van schaarse middelen te optimaliseren. Landen moeten ook de strategieën voor de toediening van vaccins versterken, onder meer via gemeenschapsgerichte instellingen, en samenwerken met de ministeries van onderwijs om vaccinatie op school aan te moedigen. Campagnes die de zorgen van lokale gemeenschappen aanpakken, mythen ontkrachten, en het promoten van het HPV-vaccin als essentieel instrument bij de preventie van baarmoederhalskanker, zijn ook van cruciaal belang. Als het op testen aankomt, beveelt PAHO een overgang aan van Papanicolaou-tests (Pap), waarvoor een gynaecologisch onderzoek in een klinische setting vereist is, naar biomoleculaire HPV-tests, die aanzienlijk meer vrouwen kunnen detecteren die een risico lopen op baarmoederhalskanker. De nieuwere HPV-tests stellen vrouwen ook in staat stellen zelf monsters af te nemen via een vaginaal uitstrijkje, wat in elke omgeving kan worden uitgevoerd, inclusief het huis van een vrouw, waardoor zowel de culturele als de toegangsbarrières worden weggenomen die voorkomen dat veel vrouwen worden gescreend. Hoogwaardige HPV-vaccins en HPV-tests zijn te koop via de gebundelde inkoopmechanismen van PAHO, de Regional Revolving Funds, die blijven samenwerken met fabrikanten om te pleiten voor betere prijzen voor de regio. De ontwikkeling van de regionale productie van tests en vaccins zou ook een positieve invloed kunnen hebben op de betaalbaarheid. Naarmate de screening zich uitbreidt, moeten ook de diensten die vrouwen met een hoog risico op HPV en pre-kanker toenemen. Eenvoudige en effectieve behandeling op het niveau van de eerstelijnszorg is de beste manier om toegang te garanderen voor vrouwen die het grootste risico lopen om de ziekte te ontwikkelen.
Amerika is lange tijd een wereldleider geweest op het gebied van de eliminatie van infectieziekten. Met toewijding en inspanning kunnen we ook baarmoederhalskanker met succes uitroeien.
